‘Racisme tegen personen van Aziatische herkomst onderzocht en erkend in Nederland. Nu nog in België’

Naar aanleiding van de internationale dag tegen racisme, werd in Nederland een nieuw onderzoek uitgebracht over racisme ten aanzien van personen met Aziatische roots. Sophia Honggokoesoemo hoopt dat er ook in België lessen uit getrokken worden.

Meer dan 1 op 3 personen met een (Zuid) Oost-Aziatische herkomst heeft het afgelopen jaar discriminatie ervaren in Nederland. Voor personen met een Chinese herkomst is dit 1 op 2. Dit onderzoek werd voor de eerste keer grootschalig uitgevoerd door de Universiteit in Amsterdam (UvA), Fontys Hogeschool en in opdracht van het Nederlandse ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. (2024)

Meermaals werd in Nederland kwantitatief en kwalitatief onderzoek gedaan naar discriminatie van mensen met een Marokkaanse, Turkse of Surinaamse achtergrond. Dit nieuwe onderzoek peilt naar de ervaringen van mensen met een (Zuid-)Oost-Aziatische herkomst.’

De meeste discriminatie wordt ervaren in de openbare ruimte, in het onderwijs, op het werk of bij het zoeken van werk. Het gaat van straatintimidatie, pestgedrag op school (door leerlingen of door docenten), afwijzingen bij sollicitaties en negatieve bejegening door klanten, collega’s of leidinggevenden op de werkvloer. COVID-19 gaf een bijkomende aanleiding om zij die er in de ogen van anderen Chinees uitzien, te ridiculiseren en te beschuldigen van de pandemie. 

Dit heeft gezorgd voor uiteenlopende gevoelens zoals onveiligheid, verdriet, boosheid of schaamte. Bovendien beïnvloedt het in negatieve zin hun functioneren in de samenleving, zoals ook bij ons.

Het onderzoek heeft aangetoond dat personen van (Zuid-)Oost-Aziatische herkomst in dezelfde mate te maken hebben met discriminatie als mensen met een Marokkaanse, Turkse, Surinaamse of Antilliaanse herkomst. 

De Nederlandse minister (van Gennip) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en viceminister-president heeft gereageerd. “Nu is voor iedereen zichtbaar op welke schaal deze discriminatie plaatsvindt. Het zorgt voor erkenning, maar geeft vooral een opdracht aan ons als samenleving. Discriminatie moet stoppen.” Beleidsmatige acties worden gekoppeld aan de resultaten van dit onderzoek.

In België steeg het aantal meldingen van discriminatie ten aanzien van personen van Aziatische personen bij Unia tijdens de COVID-19 periode. Talrijke jongeren deelden op sociale media hun ervaringen van pestgedrag en stigmatisering. Er bestaat hier geen grootschalig onderzoek naar de ervaringen van personen van Aziatische herkomst. Vaak worden de ervaringen van racisme bij personen van Aziatische herkomst niet alleen gerelativeerd, maar in vele gevallen zelfs ontkend.

Wereldwijd wordt een imago opgetrokken van een ‘modelminderheid’. Een minderheid die het goed doet in de samenleving en die niet zou klagen. Experten doorprikken deze mythe en geven aan dat dit beeld niet alleen misplaatst is, maar ook zorgwekkend is. Het ontkent enerzijds de individuele pijn en de structurele uitsluitingsmechanismen die vele van deze personen ervaren. Het werkt anderzijds als een verdeel -en  heersstrategie, waarbij er een onbestaande opdeling wordt gemaakt tussen verschillende groepen.

Een mondigere generatie staat op en deelt hun realiteit, ook in België. Zo is er nood aan bewustmaking, monitoring en onderzoek, aan een effectieve bestrijding van discriminatie en racisme, met erkenning van àlle getroffenen.

Sophia Honggokoesoemo is medewerker van Levl en verbonden aan Untold Asian Stories, een vereniging waar personen met een Aziatische herkomst enerzijds samenkomen om ervaringen te delen en waar herkenning en erkenning mogelijk wordt gemaakt. Anderzijds is het een platform waarbij personen met een Aziatische achtergrond een stem krijgen door alledaagse en realistische verhalen te brengen aan de samenleving, los van stereotypering en stigma. Door mensen te verbinden wil de vereniging het diversiteitsdebat verbreden en versterken.