PS-voorzitter Paul Magnette pleit er zaterdag in Le Soir voor om het openbaar vervoer “volledig gratis” te maken. Dat geldt dus ook voor de NMBS. Volgens Magnette is er in de klimaatcrisis een “elektroshock” nodig. Dat gaat samen met grootschalige investeringen en gratis openbaar vervoer.
In Wallonië is de prijs van de abonnementen van openbaarvervoermaatschappij TEC verlaagd met 70 procent. ‘Een abonnement van 1 euro per maand per persoon is geen groot obstakel. En het is een essentiële besparing voor de gezinnen’, aldus Magnette. ‘Ja, dat heeft een kost: 100 miljoen in Wallonië, 200 miljoen in Brussel voor de jongeren onder de 24. Nu willen we hetzelfde doen voor de 65-plussers.’
De NMBS gratis maken zou 700 miljoen euro per jaar kosten, of het bedrag dat de ticketverkoop van de spoormaatschappij vertegenwoordigt. Volgens Magnette kan dat bedrag gemakkelijk gevonden worden. ‘De taks van 0,15 procent op de effectenrekeningen brengt 500 miljoen per jaar op. Door die op 0,5 procent te brengen, zullen we de noodzakelijke middelen ruimschoots hebben. En als we de NMBS in eerste instantie gratis maken voor de -24-jarigen en de 65-plussers, zal dat maar 150 miljoen kosten.’
Voor de PS-voorzitter moet de maatregel deel uitmaken van het plan dat concreet aangeeft hoe ons land de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 55 procent wil terugdringen. Het plan moet voorgelegd worden op de klimaattop (COP26) in het Schotse Glasgow van 10 tot en met 12 november.
Het pleidooi van Magnette valt op een koude steen bij zijn liberale coalitiepartners in de federale regering. ‘Een nieuwe dag, een nieuw duur idee. Gratis openbaar vervoer nu’, stelt Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert op Twitter. ‘In het regeerakkoord zijn duidelijke afspraken gemaakt en een extra uitgave van 700 miljoen zit daar niet bij, evenmin het laten stijgen van belastingen om dat te financieren.’ En hij voegt er nog aan toe: ‘In een regering hou je je aan afspraken.’
Weinig enthousiasme ook bij MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. ‘De PS blijft laten geloven dat geld gratis is’, luidt het in een tweet. ‘Het is niet serieus om te blijven uitgeven zonder meer mensen aan het werk te brengen. De PS-uitgaven van vandaag zijn de belastingen van morgen en ze zullen de schulden voor onze kinderen doen ophopen.’
‘Een nieuwe dag, een nieuw peperduur PS-voorstel’, zegt Tomas Roggeman, Kamerlid voor N-VA, in een reactie. ‘Maar dit soort gratispolitiek zal niets veranderen aan de grote pijnpunten van ons spoorvervoer. Wat we wél moeten doen, is het spoor grondig hervormen, want wat de bevolking wil, is betere dienstverlening, meer stiptheid en goedkopere tickets. De enige oplossing daarvoor is de liberalisering én regionalisering van het spoor.’
