Het ging de voorbije week over de Belgische benoeming van een Europees Commissaris, mogelijke nieuwe federale verkiezingen en de dreigende krimp van de economie. Knack-redacteur Ewald Pironet blikt terug.
1. Eigen carrière eerst
‘Reynders rijdt vooral voor zichzelf.’
Knack.be, 22 augustus
Ondertussen is het voor iedereen overduidelijk, behalve blijkbaar voor koning Filip: de informateurs Didier Reynders (MR) en Johan Vande Lanotte (SP.A) hebben nog niets klaargekregen en zullen dat ook niet meer doen. Hun mandaat als informateur loopt wel nog tot 9 september. Reynders, die altijd al voor zichzelf in de weer is geweest, doet dat nu zelfs in de rol van informateur. Hij praat met verschillende partijen in de hoop dat hij Europees Commissaris mag worden.
En Vande Lanotte? Hij hoopt dat na zijn informateursinspanningen ook voor hem iets moois is weggelegd, waarom niet een ministerpost in een volgende federale regering, als die paars-groen kleurt? Zo ver zijn we dus al: zelfs het informateurschap wordt misbruikt voor de eigen carrièreplanning.
2. Europese cadeaujob
‘Europees Commissaris voor België: Laurette Onkelinx kandidaat.’
Le Soir, 22 augustus
Niet alleen Didier Reynders aast op de baan van Europees Commissaris, die premier Charles Michel (MR) en zijn minderheidsregering in principe tegen maandag moeten invullen. De PS schuift Laurette Onkelinx naar voren. Net twee jaar geleden kondigde zij nog aan dat ze in 2019, dit jaar dus, zou stoppen met de politiek. Dat ging, op een persconferentie, gepaard met tranen. Ze nam niet meer deel aan de recente verkiezingen, maar onderhandelde wel mee over de vorming van een Brusselse regering. En is ze dus kandidaat om Marianne Thyssen (CD&V) op te volgen als Eurocommissaris.
Ook Kris Peeters (CD&V) wordt genoemd als kandidaat. Hij werd door zijn partij via de verkiezingen vakkundig geëvacueerd naar het Europees Parlement, maar maakt weinig kans, omdat zijn partij Thyssen al heeft mogen leveren.
Dat alles illustreert dat onze leidende politici de post van Europees Commissaris zien als een rijkelijke beloning voor een politiek carrière, zoals ook voor Thyssen het geval was. Het is een van de erg lucratieve mogelijkheden, zoals in Knack al eens werd opgesomd. Het salaris van een Eurocommissaris bedraagt minimaal 20.000 euro bruto per maand. Als de aanstelling van de Belgische Eurocommissaris telkens weer neerkomt op een riant afscheidscadeau voor uitgerangeerde politici, mag je niet verbaasd zijn dat bij de bevolking niet alleen meer twijfels rijzen over het functioneren van de Europese Unie, maar ook over de politiek zelf.
3. Akkoord of zelfmoord?
‘Zet Di Rupo en De Wever in een kamer en er komt iets uit de bus.’
Theo Francken, VTM Nieuws, 18 augustus
‘Onze standpunten liggen zo ver uiteen dat het mij zelfmoord lijkt voor N-VA om met PS te besturen.’
Johan Van Overtveldt, Het Laatste Nieuws, 17 augustus
Wat zou het nu zijn? Vinden ze bij de N-VA dat het mogelijk is om een akkoord te bereiken met de PS over de vorming van een federale regering, of geloven ze er niet in? Opvallend is dat net hardliner Theo Francken denkt dat het kan, terwijl juist pragmaticus Van Overtveldt er niet in gelooft.
Dat de N-VA twee zo goed als tegengestelde standpunten gelijktijdig de wereld instuurt, hoeft niet tegen te spreken dat haar communicatie gestroomlijnd verloopt. Integendeel: het lijkt een bewuste strategie om met twee tegengestelde boodschappen een zo breed mogelijke groep potentiële kiezers aan te spreken. Wél wordt het op die manier moeilijk om te weten wat ze bij de N-VA écht denken.
4. Nieuwe verkiezingen
‘Het scenario dat circuleert: opnieuw naar de stembus.’
Le Soir, 21 augustus 2019
De krant Le Soir kopte groot dat het scenario van nieuwe federale verkiezingen de ronde doet ‘op een hoog niveau in de Wetstraat’, omdat de uitslag van 26 mei geen enkele werkbare coalitie heeft opgeleverd. Er zou zelfs al een timing zijn: januari of februari, nadat de regionale regeringen gevormd zijn en van start zijn gegaan. En eerst moeten nog vele koninklijke informateurs/onderhandelaars het veld in worden gestuurd, die allemaal tegen een muur zullen lopen, aldus Le Soir.
Vooral bij de PS zouden sommigen over vervroegde verkiezingen speculeren. De Franstalige socialisten geloven dat ze versterkt uit een nieuwe stembusgang zullen komen. Ze menen stemmen te kunnen terugwinnen van het uiterst linkse PTB. Het CDH stelt sowieso niets meer voor. En als Charles Michel de post opneemt van voorzitter van de Europese Raad, en wie weet zijn partijgenoot Didier Reynders ook nog vertrekt om Europees Commissaris te worden, zitten de de MR zonder kopmannen. Dat alles zou de PS meer zetels moeten opleveren.
Kunnen nieuwe verkiezingen dit land, waarin op federaal vlak alles dood is, tot leven wekken?
Als het inderdaad tot nieuwe verkiezingen zou komen, kunnen die alleen voor het federale parlement worden gehouden. Nieuwe Vlaamse verkiezingen kunnen niet plaatsvinden. Het Vlaamse Parlement is tenslotte, net als de andere deelstaatparlementen, verkozen voor de hele bestuursperiode van vijf jaar en kan niet worden ontbonden. De inzet van de nieuwe federale verkiezingen zou de organisatie van het land zijn — een staatshervorming, dus.
Kunnen nieuwe verkiezingen dit land, waarin op federaal vlak alles dood is, tot leven wekken? Is die kans niet al ettelijke keren verkeken? Zal vooral het aantal foertstemmen niet toenemen? En wat als na nieuwe verkiezing blijkt dat in het noorden van het land een meerderheid voor verdere federalisering of voor confederalisme stemt, en een meerderheid in het zuiden van het land daar helemaal niet van wil weten? Dit land heeft zich kapothervormd. Het wordt almaar moeilijker om er nog iets van te maken.
5. Recessiespook
’50 procent kans op recessie in Vlaanderen.’
De Tijd, 23 augustus.
Ondertussen dreigen we economisch in zwaar weer te verzeilen. ‘Tenzij de Duitse economie weer aantrekt en er geen chaotische brexit komt, loert de recessie om de hoek’, aldus Voka-hoofdeconoom Bart Van Craeynest. In Knack schreven wij deze week al wat de gevolgen zouden zijn voor België en de federale regeringsvorming: ‘België heeft nauwelijks buffer om zo’n economische krimp op te vangen. De regeringen van de voorbije 20 jaar hebben meer geld uitgegeven dan er binnenkwam en de overheidsschuld onvoldoende afgebouwd. De bewindsploegen onder leiding van Guy Verhofstadt (Open VLD), Yves Leterme en Herman Van Rompuy (beiden CD&V), Elio Di Rupo (PS) en Charles Michel zijn daarvoor verantwoordelijk.’
België heeft nauwelijks buffer om een economische krimp op te vangen.
Het recessiespook zet extra druk om snel een federale regering te vormen. Want de regering-Michel in lopende zaken, die steunt op amper 38 van de 150 Kamerzetels, kan niet daadkrachtig besturen. Maar er komt geen schot in de regeringsvorming. Geen buffer én geen echte regering, het maakt ons kwetsbaar voor een economische crisis. Wie een idee heeft om uit de federale impasse te raken, mag het laten weten.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
