Johan Vande Lanotte waarschuwt: ‘Een democratie waar men enkel verschillen zoekt, is een democratie die afsterft’

De informatieopdracht van Johan Vande Lanotte (SP.A) en Didier Reynders (MR) wordt verlengd tot 9 september. Ze gaan nu de belangrijkste beleidsthema’s bespreken met de partijen. Omdat de begroting ontspoort, wordt ook het Planbureau betrokken.

Tijdens een persconferentie van beide koninklijke informateurs, hebben Vande Lanotte en Reynders hun werk van de afgelopen weken toegelicht. Daarbij was de rondetafel van zondagavond een voorlopig hoogtepunt.

Volgens de politici werd op die vergadering een ’tiental thema’s’ besproken. ‘Dat verliep in een vrij goede en open sfeer’, aldus Vande Lanotte. ‘Uiteraard met vrij veel divergenties.’

Op de specifieke thema’s wilden beiden niet ingaan, maar volgens de informateurs was geen enkele partij tegen een bepaald onderwerp gekant en werd ook niet geëist dat er een bepaald thema werd bijgehaald.

‘Eigenlijk is er inhoudelijk met elkaar gepraat’, aldus Vande Lanotte. ‘Maar het was geen debat. De ene heeft goed gehoord wat de andere zegt. In sommige uitdrukkingen zag je dat ze goed geluisterd hadden.’ De twee stelden dat ze ‘iets optimistischer’ zijn geworden.

Opvallend: Reynders zei daarover dat een staatshervorming niet op de agenda staat. Dit omdat ‘we niet werken met een tweederdemeerderheid’. Daaruit volgt dat N-VA geen apart communautair thema op tafel wenst.

Wat zeker wel op tafel ligt is de begroting. Meer nog, de informateurs willen het Planbureau betrekken in de gesprekken. ‘Zo kunnen we hypotheses opvragen naar aanleiding van het rapport van het Monitoringcomité’, aldus Vande Lanotte, nadat die topambtenaren een verslag publiceerden over de ontsporende begroting.

Het is evident dat het lang duurt.

Bruggenbouwer

De vragen van de aanwezige media gingen vooral over de al dan niet onmogelijke samenwerking tussen de N-VA en de PS. Zo werd er gewezen op de uitspraken van Paul Magnette (PS), die uren voordien had gezegd dat regeren met de N-VA ‘onmogelijk’ is.

Daarop stak Vande Lanotte van wal. Hij had een duidelijke boodschap voor de onderhandelaars. ‘De definitie van een kloof is iets wat een brug van de ene kant naar andere kant kan verbinden.’

Vande Lanotte als bruggenbouwer? ‘Ik zal het filosofisch bekijken’, aldus de socialist. ‘Een democratie is het georganiseerde meningsverschil, maar het is meer dan verschillen zoeken. Democratie is ook praten met elkaar en compromissen maken. Een democratie waar men enkel verschillen zoekt, is een democratie die afsterft.’ Met als uitsmijter: ‘Je moet durven het risico te lopen om stemmen te verliezen, anders verdien je niet om ze te winnen.’

De formule met zowel PS als N-VA is ‘één van de formules waar we aan werken’. Meer nog: ‘Het is misschien wel de belangrijkste op dit moment’.

‘Argwaan en wantrouwen’

De informateurs vatten nu bilaterale gesprekken aan de partijen. Ze zullen de onderhandelaars hun nota voorleggen (ze mogen de nota weliswaar niet mee naar huis nemen). Op basis van de opmerkingen van de partijen zullen beide heren verder schaven aan hun tekst en terugkoppelen naar de zeven partijen N-VA, PS, CD&V, MR, Open VLD, SP.A en Groen.

De weigering van de Franstalige groenen van Ecolo om zondag de rondetafel bij te wonen, heeft ervoor gezorgd dat die partij voorlopig niet meer wordt betrokken. Maar Vande Lanotte en Reynders wilden niet gezegd hebben dat Ecolo finaal uit de race is. ‘Men zal waarschijnlijk geen regering met deze zeven partijen vormen en tegelijkertijd is niets uitgesloten’, stipte de Oostendenaar aan, die eraan toevoegde dat een regering zal bestaan uit ‘minimaal vijf partijen’.

De SP.A’er zei tevens nog veel ‘argwaan en wantrouwen’ te zien. Niettemin blijft hij hoopvol. ‘Het is evident dat het lang duurt. Men kan dat jammer vinden, maar dat is een gegeven. Maar we zitten hier niet om onze tijd te verdoen.’

Het eerstvolgend verslag volgt op 17 augustus. Amper of geen tijd voor vakantie dus.