Hoogspanning in onze kuststad. Minister van Onroerend Erfgoed Ben Weyts (N-VA) wil de bescherming van een cultuurhistorisch waardevol landschap op de Oosteroever deels terugdraaien, zodat vastgoedgroep Versluys er kan bouwen. ‘We zullen alle juridische middelen aanwenden om dit te voorkomen’, reageert oud-schepen en notoir tegenstander Yves Miroir (O-Mens).
Wie de laatste tien jaar niet meer in Oostende geweest is, zal een paar keer met de ogen knipperen. Vroeger was de Oosteroever een woest stuk landschap, vandaag is het Dubai aan de Noordzee, met hoge woontorens vol peperdure appartementen.
Er zijn nog maar een paar restanten van het roemruchte verleden overgebleven, zoals de vuurtoren Lange Nelle (°1949) en het historische Fort Napoleon (°1814). Aan dat fort ligt nog een lege lap grond waar nog niet gebouwd is.
Maar dat is wel de bedoeling van vastgoedgroep Versluys, die de grond in 2018 kocht en ook al een groot deel van de Oosteroever vol zette met blokken: ze wil er, wellicht om te beginnen, twee woontorens neerpoten.
Een probleem: de grond is een cultuurhistorisch waardevol landschap, beschermd door een Koninklijk Besluit uit 1976. Een bonte verzameling erfgoedverenigingen, natuurverenigingen en Oostendenaars verzet zich dan ook met hand en tand tegen de plannen van Versluys. Een van hen is Yves Miroir, oud-schepen en bekend via zijn politieke beweging O -Mens.
‘Dat KB van 1976 is van nationaal belang en kwam er niet zomaar’, zegt hij. ‘Het was een initiatief van toenmalig minister Rika De Backer (CVP). Ze vond het essentieel dat het gebied rond het fort Napoleon níét volgebouwd werd. Omdat het uiteraard erfgoedkundig belangrijk is, maar ook omdat het natuurkundig bijzonder waardevol is: er groeien speciale planten. Het is een van de laatste binnenduinen die we aan onze kust nog hebben.’
Deze week gaf de stad Oostende een vergunning voor een van de twee blokken die Versluys daar wil bouwen, maar niet voor de andere. Ze vroeg ook aan minister van Onroerend Erfgoed Ben Weyts (N-VA) om de bescherming van het gebied deels op te heffen, en die gaat daarop in.
Yves Miroir: Terwijl er een negatief en zeer sterk advies van de commissie Erfgoed Vlaanderen is om dat niet te doen. Als je dat zomaar opzij schuift, creëer je een heel gevaarlijk precedent. Dat zegt de commissie zelf ook.
De beslissing tot opheffing is voorlopig, in afwachting van een definitieve uitspraak. Er komt nu een openbaar onderzoek van dertig dagen, waarin ook nog andere adviezen gevraagd zullen worden. Ook burgers mogen daarin tussenkomen: dat zullen we ook doen. Het zijn trouwens niet alleen verontruste Oostendenaars, erfgoedverenigingen en natuurverenigingen die de strijd voeren. Sommigen kochten op de Oosteroever een appartement van 900.000 euro: die mensen zijn hun uitzicht op zee helemaal kwijt, omdat er een blok voor hun neus komt. Natuurlijk zijn die mensen ook in alle staten. We zullen alle mogelijke juridische stappen ondernemen om dit te voorkomen.
Versluys kocht het stuk grond in 2018 voor 19,57 miljoen euro van het Autonoom Gemeentebedrijf Oostende. Is dat veel geld?
Miroir: Helemaal niet. Negentien miljoen euro is bijzonder goedkoop voor een lap grond met uitzicht op de duinen, het strand en de zee. Een spotprijs. Die grond is minstens vier à vijf keer zoveel waard.
De redenering van de burgemeester en zijn voorgangers is: Versluys moet daar kunnen bouwen, of we hebben een zware schadevergoeding aan ons been.
Miroir: Complete onzin, dat is een leugen. We hebben de akte van aankoop kunnen inzien. Daar staat duidelijk dat de grond beschermd is door het KB van 1976, zodat Versluys nooit een schadevergoeding zal kunnen vragen als hij daar niet mag bouwen. Zelfs geen minwaarde. Versluys weet dat, want zijn handtekening staat eronder.
‘De stad Oostende is veel te veel betrokken partij om nog een vergunning te geven.’
U hekelt ook de stad Oostende, omdat ze daar een bouwvergunning heeft afgeleverd.
Miroir: De stad Oostende is veel te veel betrokken partij. Ooit heeft ze geijverd om van die grond bouwgrond te maken. Ze heeft diezelfde grond dan gekocht en doorgespeeld aan het Autonoom Gemeentebedrijf Oostende, die met een aannemer een plan maakte voor het gebied. Ze verkocht het dan voor een lager bedrag door aan Groep Versluys.
Er is een recent arrest van het Grondwettelijk Hof dat stelt dat een stad die betrokken is geweest bij dergelijke transacties zich moet onthouden bij het toekennen van vergunningen. Dat is hier duidelijk niet gebeurd. De stad had dit kunnen vermijden door het aan de deputatie te geven, dan hadden ze er hun handen niet aan verbrand. Maar dat hebben ze dus niet gedaan. Ook dat zullen we aanklagen.
Een tijd geleden was u heel overtuigd: Versluys zal daar nooit mogen bouwen. Bent u nog altijd zo zeker van uw stuk?
Miroir: Behoorlijk. Hoewel ik niet kan ontkennen dat er heel zware krachten spelen. Het gaat om heel veel geld, he. Ze hebben ook politieke steun van N-VA en Vooruit, de partijen die aan de knoppen zitten in Vlaanderen, federaal én in Oostende. Eén ding is zeker: het zal een ontzettend zwaar gevecht worden.
Ophef over Thermae Palace en Koninklijke Gaanderijen in Oostende: ‘Dit is een nationale erfgoedramp’