De voorbije maanden lichtte Volvo beetje bij beetje de sluier van de nieuwe XC 90 waarmee de Zweedse constructeur de strijd wil aanbinden met de Duitse premiummerken. Vorige week viel het doek, onder luid applaus. Blijft af te wachten of Volvo de hoge verwachtingen van de ambitieuze Chinese eigenaar kan inlossen én of Volvo Gent kan overleven.
Li Shufu (51) uit Hangzhou is geen gewone Chinees. In 2010 betaalde hij 1,5 miljard dollar aan Ford Motor Company voor de overname van Volvo Cars.
De ingenieur van opleiding maakte in de jaren negentig fortuin met de productie van koelkasten en is de sterke man achter Geely, sinds 1997 actief als autobouwer en intussen uitgegroeid tot een van de grote Chinese merken met een marktaandeel van 3 procent.
Een ijzersterk imago inzake veiligheid en betrouwbaarheid
De geschiedenis van Volvo gaat terug tot 1924. Gustav Larson en Assar Gabrielsson – en ene ingenieur en de andere commercieel afgevaardigde bij een Zweeds industriebedrijf – vatten het plan op om een eigen automerk uit de grond te stampen. Nauwelijks drie jaar later liep de eerste Volvo ÖV4 van de band. De viercilinder cabriolet kreeg in 1928 het gezelschap van een gesloten versie. De PV51 uit 1936 – een tweedeurs middenklasser – was de eerste Volvo die op grotere schaal werd verkocht. Na de Tweede Wereldoorlog zette de PV444 Volvo definitief op de kaart. De middenklasser beschikte over een zelfdragend koetswerk, gelaagde voorruit en een veilige kooistructuur en was uitgerust met een 1400 cc motor. Toen al vormde het aspect veiligheid een belangrijk aandachtspunt voor Volvo. Tot op vandaag is het Zweedse automerk synoniem van veiligheid en betrouwbaarheid, dit laatste heeft het te danken aan de goede reputatie van het roestvrije Zweedse staal. Volvo maakte ondertussen ook naam als vrachtwagenproducent. Wanneer de constructeur in 1999 zijn autodivisie voor 6,4 miljard dollar verkocht aan Ford Motor Company financierde hij daarmee de overname van Renault Trucks.
De Amerikanen beschouwden Volvo als een strategisch wapen om de machtspositie van General Motors te ondermijnen en hadden geen oor naar de voorstellen en verzuchtingen van de Zweedse directie. Door de stiefmoederlijke behandeling verloor Volvo zijn eigenheid en zag het zijn sterke concurrentiepositie tegenover de Duitse merken verloren gaan. Ford was het slechtste wat Volvo had kunnen overkomen!
Geely heeft een gouden zaak gedaan aan de overname van Volvo
Dat is het tegenovergestelde van wat Geely is overkomen. Het werd in 2010 eigenaar van Volvo voor minder dan een derde van de prijs die Ford in 1999 had betaald en kreeg op een goedkope én snelle manier toegang tot de knowhow van de Zweedse constructeur inzake veiligheid en moderne technologie. In ruil verkreeg de directie in Göteborg waarop het al lang aanspraak maakte: vertrouwen, vrijheid van handelen én geld om te investeren in innovatie en nieuwe producten.
Li Shufu is echter alles anders als een filantroop. Met Geely wil hij vaste voet aan de grond krijgen op buitenlandse markten en met Volvo wil hij doorstoten naar de top in eigen land. Door de bouw van twee nieuwe Volvo-fabrieken heeft hij zich verzekerd van de steun van de Chinese overheid. De eerste in Chengdu is al in gebruik, de opstart van de plant in Daqing is voorzien voor 2015.
De return on investment moet komen van méér omzet en méér winst. De targets zijn duidelijk: 800.000 auto’s per jaar tegen 2020 én een significante verhoging van de rendabiliteit – door efficiënter, goedkoper te produceren.
De eerste aanzet is gegeven met de implementatie van het zgn. SPA-productieplatform (Scalable Flexible Architecture) waarmee men voortaan alle grote modellen gaat bouwen, van sedans tot terreinwagens. Elk model gebruikt hetzelfde flexibele chassis, enkel de afstand tussen de voorste wielas en het stuur ligt vast. Alle andere componenten zijn per model aanpasbaar. Door de eenvormigheid kunnen aandrijflijnen en elektronica worden gestandaardiseerd en kunnen de onderdelen in grotere getale worden ingekocht, wat extra kortingen oplevert van de leveranciers. Bij de Volkswagen-groep levert een gelijkaardig modulair systeem een kostenbesparing op van zo’n 20 procent. Maar vooraleer men hieraan toe was, heeft de Duitse autogroep eerst vele miljarden moeten investeren.
Op het vlak van productontwikkeling focust Volvo op design en innovatie – in dienst van de mens, zoals dat heet. Het aansturen van de systemen moet gebruiksvriendelijker worden. Door het aanbod aan rijhulpsystemen en comforttoepassingen dreigt de bestuurder het overzicht te verliezen en wordt zijn aandacht afgeleid, wat nefast is voor de veiligheid op de weg.
De toenmalige CEO Stefan Jacoby verwoordde het in 2012 als volgt… “Volvo moet de Apple van de autobranche worden”. Dat was meteen zijn laatste statement. Op zijn stoel zit sindsdien Hakan Samuelsson, een koele cijferaar zonder profileringsdrang die op één lijn staat met zijn broodheer uit Hanghzou.
Een maatje te groot voor Europa
Terug naar de wereldpremière van de nieuwe XC90 die in scène was gezet door de Belg Alain Visser, voluit Senior Vice President Marketing, Sales and Customer Service. Met de struise 7-zitter wil Volvo de strijd aanbinden met de grote SUV’s van Audi, BMW, Mercedes en VW. De nieuwe XC90 is imposanter en meer terreinwagen dan zijn voorganger, de enige grote SUV die geen angst inboezemt of afkeer opwekt bij andere weggebruikers. Dat wordt effe schrikken wanneer straks de nieuwe XC90 in uw achteruitkijkspiegel opduikt en u dan zo snel mogelijk naar de rechterkant van de weg wilt – om plaats te maken voor het aanstormend Scandinavisch geweld. Hoewel ook die niet sneller mag rijden dan 120 km/u voelt menig SUV-rijder zich verheven boven de wet.
De nieuwe look van de XC90 kan mij niet bekoren, hij lijkt mij ook een maatje te groot voor Europa. Dat heeft ermee te maken dat hij ontworpen is voor de Chinese en Amerikaanse markt, waar een imposante auto voor de deur symbool staat voor geld en macht. Dat die onnodig veel brandstof verbruikt én te veel schadelijke uitlaatgassen uitstoot, maakt niet uit daar. Het interieur getuigt van goede smaak, zin voor de juiste verhoudingen en aandacht voor het gebruiksgemak, Scandinavisch design op zijn best. De blikvanger is het grote computerscherm op de middenconsole dat zijn functionaliteit en meerwaarde nog moeten bewijzen tijdens het rijden. De XC90 wordt aangedreven door een nieuwe generatie viercilinders, gaande van een 2.0 liter D4 turbodiesel tot een stekkerhybride met een gecombineerd vermogen van 400 pk en een uitstoot van 60 g/km CO2: de batterij van de elektromotor kan aan een gewoon stopcontact worden opgeladen, een 8-traps automaat is standaard. De instapversie kost 51.400 euro, voor de First Edition moet je 92.700 euro neertellen. Volvo legt de lat dus zeer hoog en het is nog maar de vraag of het de hoge verwachtingen van Li Shufu zal kunnen inlossen.
Donkere onweerswolken boven Volvo Gent
De nieuwe SC90 wordt in het Zweedse Torslanda gebouwd, de enige Volvo-fabriek die is uitgerust om de SPA-technologie toe te passen. Een toezegging in de richting van de fabriek in Gent is er (nog) niet en dat doet vragen rijzen. Zonder de SPA-technologie kan Gent bijvoorbeeld de opvolger van de XC60 niet bouwen en die is nu goed voor de helft van de Gentse productie.
Bovendien is er de alarmerende uitlating van de Belg Geert Bruyneel in De Tijd van zaterdag jl. De voormalige directeur van Volvo Gent is nu verantwoordelijk voor alle fabrieken en zegt in het interview dat ‘de Gentse vestiging nu nog efficiënter en goedkoper produceert maar als de Zweedse fabriek efficiënter gaat werken, moet Gent dat ook kunnen. Even competitief als Zweden is niet genoeg. Als de wereldwijde verkoop straks tegenvalt, zal Gent de duimen moeten leggen.’
Hij verwijst daarmee naar de loonhandicap van 15 procent tegenover de concurrentie. Die moet tegen 2015 verdwijnen, aldus Li Shufu eind 2013 bij zijn bezoek aan Gent. De regering reageerde met een loonlastenverlaging van 3,5 procent voor de hele autosector, maar volgens Geert Bruyneel compenseert die maatregel het verschil onvoldoende en zal de verlaging pas in 2019 haar volle effect hebben. Slaagt Volvo erin zijn verkoop spectaculair te verhogen in de richting van 800.000 auto’s per jaar is er geen vuiltje aan de lucht voor de Gentse vestiging. Maar dat veronderstelt een doorbraak op de Amerikaanse markt. Vandaag verkoopt Volvo zo’n 60.000 auto’s per jaar in de VS, of een fractie van de omzet van de Duitse premiummerken.
Met de XC90 rijdt Volvo een nieuwe toekomst tegemoet, maar niemand durft/kan zeggen hoe die eruit ziet. Nog kunnen de 4.500 arbeiders van Volvo Gent op beide oren slapen, en ik hoop dat zij dat nog lang kunnen blijven doen. Een verlossend woord vanuit Göteborg of Hanghzou zou echter meer dan welkom zijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier