Automerken gaan meer samenwerken: wie doet het met wie?

Urbain Vandormael
Urbain Vandormael Expert autosector. Schrijft op Knack.be wekelijks over nieuwigheden in autoland.

Wat we zelf doen, doen we beter! Is dat zo? De meningen lopen uiteen. Almaar meer bedrijven gaan allianties aan om beter gewapend te zijn voor de immens grote uitdagingen waar zij voor staan op technologisch en financieel vlak. Een overzicht van enkele opmerkelijke samenwerkingsverbanden in de wereld van de automobiel.

Eind 2018 lekte uit dat Volkswagen en Ford geheime gesprekken voerden over een bundeling van de krachten. Er was zelfs even sprake van de verkoop van het verlieslatende Ford Europe aan de Duitse autogroep alsook van een participatie van Volkswagen in het kapitaal van de Amerikaanse autobouwer. Een officiële bevestiging of ontkenning van de gesprekken bleef uit wat koren op de geruchtenmolen was.

In de marge van het Autosalon van Detroit van begin januari hebben de bazen van Volkswagen en Ford (eindelijk) een tipje van de sluier gelicht. In eerste instantie gaan beide autogiganten hun krachten bundelen voor de ontwikkeling en productie van lichte bedrijfsvoertuigen en pick-ups in XXL-formaat. Bovendien gaan ze knowhow uitwisselen inzake alternatieve aandrijving en autonoom rijden. Van een overname van Ford Europe is niet langer sprake, evenmin van het overkopen of uitwisselen van aandelen.

Maar wat niet is, kan nog (altijd) komen! Ford Europe blijft de verliezen opstapelen en een no deal brexit zou de neerwaartse spiraal nog versterken, waardoor de financiële situatie van de gehavende Europese dochteronderneming van Ford stilaan uitzichtloos zou worden. Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Automobielindustrie in volle transitie

Een recente studie van KPMG, wereldwijd actief als financiële advies- en dienstverlener, somt de voor- en nadelen op van allianties in de internationale automobielwereld. Volgens Dieter Becker van KPMG is met name de uitwisseling van technologische kennis en ervaring welgekomen. Financiële allianties kunnen daar vanzelfsprekend uit voortvloeien maar die zijn vandaag niet de belangrijkste beweegreden om nauwer te gaan samenwerken.

Hij verwijst naar de samenwerking tussen BMW en Toyota bij de ontwikkeling en productie van respectievelijk de nieuwe Z4 en Supra. Bij Mercedes en Renault heeft het bundelen van de krachten geleid tot de geboorte van de nieuwe Smart en Twingo op een en hetzelfde platform. Dat spaart kosten én tijd.

De transitie van conventionele motorentechnologie naar alternatieve aandrijfsystemen en autonoom rijden is immers in een stroomversnelling gekomen sinds sectorvreemde bedrijven uit de hightech- en IT-industrie zich op de autosector hebben gestort. Apple, Google en andere zijn immers vertrouwd met die technologie en zitten bovendien op een berg cashgeld.

Ford en Volkswagen bundelen de krachten voor de ontwikkeling van lichte bedrijfsvoertuigen en pick-ups.
Ford en Volkswagen bundelen de krachten voor de ontwikkeling van lichte bedrijfsvoertuigen en pick-ups.© /
BMW Z4 is een gemeenschappelijk project met de Toyota Supra
BMW Z4 is een gemeenschappelijk project met de Toyota Supra© /

Bestaande en nieuwe allianties

Audi, Bentley, Porsche, Lamborghini, Seat, Skoda en VW maken gebruik van dezelfde platformen, motoren en andere onderdelen, dat is bekend. Dat geldt ook voor BMW en Mini, voor Citroën, Peugeot en Opel, voor Hyundai en Kia, Alfa en Fiat en voor Renault en Nissan.

Nieuw is dat BMW en Mercedes, sinds jaar en dag concurrenten in het premiumsegment, zijn overeengekomen om samen componenten voor toekomstige elektrische modellen en autonoom rijden te ontwikkelen. BMW en Mercedes denken ook aan gemeenschappelijke platformen. Belangrijk hierbij is dat het gaat om componenten die niet typerend zijn voor het merk en niet in het oog springen van de klant.

BMW en FCA (FCA/Chrysler) werken al enkele jaren samen met chipfabrikant Intel op het vlak van autonoom rijden. Ook toeleveranciers Magna, Dephi en Continental verlenen hun medewerking. Een eerste realisatie zou erin bestaan om de BMW iNext vanaf 2021 autonoom te kunnen laten rijden (level 5).

Op aandringen van de Duitse kanselier Angela Merkel onderzoeken BMW, Mercedes en Volkswagen momenteel hoe zij kunnen samenwerken richting autonoom rijden. Ook de twee grootste Duitse toeleveranciers (Continental en Bosch) hebben aangekondigd bereid te zijn om een bijdrage te leveren aan het gemeenschappelijk project. Zowel voor de constructeurs als de toeleveranciers is het belangrijk om als eerste nieuwe standaards in de markt te zetten die vervolgens voor de hele sector gelden. Dus ook voor de Aziatische merken van wie almaar meer concurrentie uitgaat op het vlak van elektromobiliteit en autonoom rijden.

Nieuw is ook dat GM en Honda gaan samenwerken met betrekking tot autonoom rijden. Tot nu toe coöpereerde Honda hiervoor met Waymo, een dochteronderneming van Google. Volgens insiders is het de bedoeling dat Honda straks gebruik mag/kan maken van de knowhow van GM voor de productie van accu’s.

JLR stelt 20.000 I-Pace ter beschikking van Waymo als zelfrijdende taxi
JLR stelt 20.000 I-Pace ter beschikking van Waymo als zelfrijdende taxi© /

Autonoom rijden maakt ook het voorwerp uit van de samenwerking tussen FCA (Fiat/Chrysler), JLR (Jaguar Land Rover) en het eerder genoemde Waymo. Als eerste daad heeft de Fiat-autogroep 62.000 exemplaren van de Chrysler Pacifica ter beschikking gesteld van Waymo om zijn technologie op de weg uit te testen. Op zijn beurt levert JLR aan Waymo 20.000 exemplaren van de elektrisch aangedreven I-Pace die zullen ingezet worden als autonoom rijden taxi’s.

Gemeenschappelijke mobiliteitsdiensten

Audi, BMW en Mercedes werken al langer samen aan de ontwikkeling en exploitatie van gemeenschappelijke mobiliteitsdiensten, denk aan de aangekondigde fusie van DriveNow en Car2go tot Jurbey. De Europese en Amerikaanse overheden hebben inmiddels groen licht gegeven voor de fusie, het is nu wachten op de instemming van de aandeelhoudersvergaderingen.

In augustus 2015 legden Audi, BMW en Mercedes 2,8 miljard euro op tafel voor de eigendomsrechten van de navigatie-app Here, tot dan eigendom van het Finse Nokia. Bedoeling van die deal was en is om voor hun navigatiesystemen niet afhankelijk te worden van de Amerikaanse technologie- en IT-giganten Apple en Google die ter zake een dominante markpositie bekleden.

Om elektrisch rijden aantrekkelijk te maken voor de consument hebben BMW, Ford, Mercedes en Volkswagen vorig jaar de joint venture Ionity opgericht die tegen 2020 een netwerk van 400 laadstations in Europa moet uitbouwen. De Ionity-laadstations zullen uitgerust zijn met krachtige superchargers met een capaciteit tot 350 kWh, om de laadtijd tot een minimum te beperken. Ionity heeft op zijn beurt al contracten afgesloten met OMV, Shell en Tank & Rast. Die overeenkomsten moeten een gunstige geografische inplanting garanderen, langsheen de grote Europese autosnelwegen.

Au revoir

Mercedes-topman Dieter Zetsche riep zijn Renault-collega Carlos Ghosn ter hulp
Mercedes-topman Dieter Zetsche riep zijn Renault-collega Carlos Ghosn ter hulp© /

Dat allianties ook kunnen mislukken, bewijst de samenwerking tussen Renault en Mercedes. De Franse constructeur levert al langer motoren voor de A-, B- en C-klasse van Mercedes. Het Duitse premiummerk gebruikt ook het onderstel en de technologie van de Renault Kangoo voor de Mercedes Citan en van de Renault Alaskan/Nissan Navara voor zijn X-klasse. Voor enkele jaren riep Mercedes-baas Dieter Zetsche nog eens de hulp in van zijn Renault-collega Carlos Ghosn om het Smart-project van Mercedes nieuw leven in te blazen.

De samenwerking gaat zijn negende jaar in, de verhoopte wederopstanding van Smart is uitgebleven. Her en der is te horen dat de liefde op de werkvloer sterk is bekoeld, op de hoofdzetels in Parijs en Stuttgart is twijfel gegroeid over de meerwaarde van de samenwerking voor de beide merken. Naar verluidt wordt in alle stilte gewerkt aan een boedelscheiding zonder gezichtsverlies voor de beide partners. Vaststaat dat die overeenkomst niet meer zal ondertekend worden door de protagonisten van het eerste uur: Carlos Ghosn zit in een Japanse cel op verdenking van belastingontduiking en Dieter Zetsche geeft begin mei de fakkel over aan Ola Källenius.

Kia en Hyundai zijn onderhuids quasi identiek
Kia en Hyundai zijn onderhuids quasi identiek© /
De verhoopte wederopstanding van Smart bleef uit
De verhoopte wederopstanding van Smart bleef uit© /

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content