‘Zulke keuzes maken we intern.’ Dat voor zijn doen vrij ontwijkende antwoord gaf Bart De Wever op de vraag of hij in 2014 kandidaat-premier is. Die kwestie is urgent geworden nu de N-VA in de peilingen voor het eerst sinds 2010 onder de 28 procent is gezakt. Daarop brak in N-VA-rangen lichte paniek uit. Want die peiling maakte ineens een gevoel zichtbaar dat er al langer is, maar waarover men vooral zweeg: dat de N-VA het eigenlijk niet meer zo goed doet, dat Bart De Wever te veel in Antwerpen zit, dat het zijn partij aan leiderschap ontbreekt. Dat moest anders. Ook Bart De Wever stelde zijn visie bij: op zichzelf, en op wie kandidaat-premier moet zijn. Op zaterdag 14 september zei hij aan Gazet van Antwerpen: ‘Ik word geen premier of minister-president. Ik ben niet beschikbaar. Hoe vaak moet ik het nog zeggen?’ Diezelfde dag gaf hij in De Tijd een intrigerende hint wie de N-VA dan wel zal voordragen als kandidaat-premier: ‘De N-VA is meer dan Bart De Wever. De N-VA is zelfs meer dan de mensen die er vandaag zitten.’ Versta: De Wever heeft een ‘wit konijn’ in zijn hoed. ‘Wit konijn’ is Wetstraatjargon voor een niet-politicus die onverwacht een belangrijke functie krijgt. Voka-baas Philippe Muyters, topadvocaat Koen Geens, festivalorganisator Jan Briers: stuk voor stuk knaagden ze zich recent een weg naar de politiek. Maar een wit konijn als kandidaat-premier is onuitgegeven.
Op 11 oktober was er die tegenvallende peiling, op 15 oktober suste De Wever de opkomende paniek. Citaat uit Gazet van Antwerpen: ‘Over zijn eigen positie wilde De Wever zich niet uitspreken. Blijft hij burgemeester van Antwerpen of stelt hij zich toch kandidaat-premier? “Zulke keuzes maken we intern.”‘
Afgelopen zondag ging hij in het VTM-middagnieuws nog een tikje verder. Pas begin 2014 ‘zal duidelijk zijn wie er precies naar waar gaat, en ook wat ik dan persoonlijk zal doen’. Maar, zo voegde hij eraan toe, ‘ik heb natuurlijk een zware belofte gedaan om Antwerpen te besturen’. Kan hij die eed gestand doen? Nu slorpt Antwerpen nog alle tijd op, zegt De Wever, maar als straks het financiële meerjarenplan is goedgekeurd, heeft hij al ‘meer marge’. ‘Maar nogmaals, dat beslissen we wel intern. Niet in de media.’
In één maand tijd is het standpunt van Bart De Wever over zichzelf dus geëvolueerd van ‘ik ben niet beschikbaar, hoe vaak moet ik dat nog zeggen?’ tot ‘nogmaals, dat beslissen we wel intern’. Stapje per stapje lijkt hij de kiezer erop voor te bereiden dat hij in 2014 opnieuw het N-VA-boegbeeld is. Dat is ook wat zijn partij van hem verwacht: dat de belangrijkste politicus van het land bij die zo belangrijke verkiezingsstrijd zelf zijn troepen leidt.
Trouwens, laat de Vlaming maar kiezen tussen de regering van Elio Di Rupo en de oppositie van Bart De Wever. Daar draaide het politieke debat de voorbije jaren toch om? Dat Di Rupo in Vlaanderen geen kandidaat is, doet er niet toe. De Franstaligen hebben ook jarenlang hun steun of afkeuring moeten uitspreken voor de regeringen van Wilfried Martens, Jean-Luc Dehaene of Guy Verhofstadt. Ze deden dat door voor of tegen de Franstalige regeringspartijen te stemmen. Voor de Vlamingen geldt nu la même chose.
Nog dit. Als Bart De Wever kandidaat-premier is, ontwijkt hij mogelijk Kris Peeters aan de stembus. Beiden zijn kandidaat in de kieskring Antwerpen. Maar stel dat Bart De Wever de federale N-VA-lijst trekt en Kris Peeters de Vlaamse CD&V-lijst (of vice versa): dan ontlopen ze elkaar, en kan de ene de andere ook geen fikse nederlaag toedienen. Integendeel, de kans is groot dat De Wever en Peeters elkaar stilzwijgend hun electoraal succes gunnen. Dan versterken de N-VA en de Vlaamse CD&V-vleugel elkaar: alles voor Vlaanderen. Wie weet.
Hoe dan ook groeit de kans dat Bart De Wever in 2014 zijn eigen wit konijn moet worden. En dat de N-VA andermaal met haar ‘Vlaamse reus’ naar de kiezer kan.
Walter Pauli
Stapje per stapje lijkt Bart De Wever de kiezer erop voor te bereiden dat hij in 2014 opnieuw het N-VA-boegbeeld is.
