John Vandaele
John Vandaele Journalist MO* en auteur van 'De melkboer en de geschiedenis' (EPO)

Het is best mogelijk dat een groot deel van de hervormingen van de voorbije jaren binnenkort weer teniet wordt gedaan.

Ontwikkelingssamenwerking (OS) is in de communautaire maalstroom beland, ondanks het verzet van staatssecretaris Eddy Boutmans (Agalev) die – samen met de Vlaamse en heel wat Franstalige NGO’s – vindt dat OS het best op federaal niveau blijft. Zegt een insider: ‘Het was degoutant om te zien hoe de onderhandelaars enkel bezig waren met miljarden die ze kunnen binnenhalen en niet met de vraag welke OS tot de beste resultaten leidt. Dit staat haaks op alle energie die de voorbije jaren in de hervorming is gestoken.’

De achterdocht bij NGO’s is des te groter omdat Philippe Suinen (PS), de man die aan Franstalige kant de communautaire forcing voert, het Waalse agentschap voor exportpromotie, AWEX, leidt. Gevreesd wordt dat regionalisering het middel wordt om de hulp opnieuw te binden.

De tegenstanders van de regionalisering klampen zich vast aan het feit dat Lambermont-bis voorzichtig stelde dat ‘sommige’ delen van OS die betrekking hebben op de gewestenbevoegdheden zouden worden overgeheveld naar de gewesten. Geert Bourgeois (VU) stelt dat het na zijn onderhandelingen met VLD-voorzitter Karel De Gucht over alle gewestelijke bevoegdheden en alle daaraan verbonden middelen gaat. ’75 procent van de middelen van OS zou in dat geval naar de gewesten gaan.’ Bourgeois vindt niet dat de gewesten elkaar per se voor de voeten moeten lopen: ‘Joseph Luns parafraserend, merk ik op dat ons buitenland erg groot is. We kunnen elk onze voorkeuren volgen en daarover goeie afspraken maken.’

Gevraagd wat de gewesten kunnen wat het federale niveau niet kan, verwijst Bourgeois naar de ‘horizontalisering’: ‘Vlaanderen heeft de onderwijsexperts en dus is het ook logisch dat wij de onderwijssamenwerking realiseren.’ Nochtans hadden de experts van landbouw vroeger bitter weinig uit te staan met ontwikkelingssamenwerking, dat immers een aparte benadering vergt. Zegt een Vlaamse ambtenaar die nochtans positief staat tegenover een regionalisering: ‘Horizontalisering kan enkel vruchten afwerpen als er extra middelen en mensen worden uitgetrokken om de experts voor te bereiden op OS, maar we zien dat er juist bespaard wordt op personeel. Bovendien komt dit op een slecht moment omdat het ene ministerie van de Vlaamse Gemeenschap tegen 2003 in 13 ministeries moet worden opgesplitst. In theorie lijkt horizontalisering de logische stap, maar de meeste ambtenaren staan sceptisch tegenover de praktische uitvoering ervan. De beslissingsketting zal immers complexer worden: onderwijs, cultuur of leefmilieu werken een project uit, maar Buitenlandse Zaken ontvangt het geld en moet eveneens zijn fiat geven. Net als de twee betrokken ministers. De ervaring leert ons dat de strijd tussen ministers en departementen zo sterk is dat dit onvermijdelijk tot grote vertragingen zal leiden.’

John Vandaele

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content