Als Barbara Hendricks kritiek heeft op platenlabel EMI of op de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, dan heeft ze daar net iets meer recht op dan u en ik. EMI heeft tien miljoen platen van haar verkocht en ze is al twintig jaar een actieve goodwillambassadrice bij het vluchtelingencommissariaat van de VN. Dat mandaat neemt ze overigens ernstig: ze reist niet alleen naar vluchtelingenkampen maar gaat ook zelf met leiders en staatshoofden praten. In 1998 richtte ze haar eigen Barbara Hendricks Foundation for Peace and Reconciliation op, gericht op verzoening in voormalige conflictgebieden. ‘Toen ik zeventien werd, kregen kleurlingen in de VS eindelijk stemrecht’, zegt ze. ‘Dat betekende voor mij vrijheid, en vooral de verantwoordelijkheid om als burger voor jezelf en je eigen vrijheid op te komen. Dus houd ik mijn mond niet.’
Onlangs nog klaagde ze in een artikel over de situatie in Myanmar de laksheid van de VN-Veiligheidsraad aan. ‘De VN-commissies doen op het terrein formidabel werk’, legt ze uit, ‘in gebieden zoals Cambodja hebben we een groot verschil gemaakt. Maar in dat geval heb je geen body count en dus is het geen nieuws. Maar in de Veiligheidsraad ontbreekt het gewoon aan politieke wil om in te grijpen. De reden is het vetorecht: vijf staten zitten daar zonder scrupules hun eigen belangen te verdedigen. Dat moet dus afgeschaft worden.’
Hendricks is geen diva met streken, maar een zeer nuchtere, rationele dame voor wie eerlijkheid vooropstaat. Dat is ook een van de redenen waarom ze vorig jaar haar eigen platenlabel ‘Arte Verum’ oprichtte. ‘Ik heb iets tegen digitale opnamen met overal microfoons en een uitgebreide elektronische mix achteraf. Ze geven veel minder goed weer wat je in een zaal hoort dan de analoge. Voor mijn opnamen met piano en stem gebruik ik één dubbele microfoon op het podium en één in de zaal. That’s it.’
Arte Verum ontstond uit een discussie met EMI. ‘De crisis in de platenindustrie heeft volgens mij één belangrijke oorzaak: sinds de komst van de cd tellen alleen nog onmiddellijke commerciële belangen. Met het repertoire van de artiest of de vraag wat er goed is voor de ontwikkeling van zijn of haar carrière wordt geen rekening meer gehouden. Dat heeft de crisis volgens mij niet opgelost, maar net versterkt.’
In plaats van oude opnamen (met muziek die vandaag nog op het repertoire van artiesten staat) opnieuw uit te brengen, zijn ze die net gaan schrappen uit hun aanbod. ‘Met andere woorden: je hebt als artiest geen controle meer over wat er met je werk gebeurt als de opname af is. Dat is alsof je een kindje krijgt, dat meteen wordt afgenomen. Iemand zorgt er een tijd voor en dan wordt het op straat gegooid.’ Hendricks begon haar oude opnamen opnieuw te registreren, enkel voor zichzelf, maar toen suggereerde haar Belgische producer dat ze die ook zou uitbrengen op haar eigen label. Intussen heeft ze drie nieuwe cd’s op de markt.
Of ze dan geen reusachtig distributieprobleem heeft? ‘Dat is natuurlijk wat veel artiesten tegenhoudt. Maar ik heb in veel landen enthousiaste mensen gevonden die het label willen verdelen, ook in België. Bovendien heb je tegenwoordig internet: de cd’s zijn via Amazon te koop. Dat heeft ook meegeholpen.’ Sommige van haar jongste cd’s hebben beter verkocht dan de laatste die EMI heeft uitgebracht, zegt ze.
Op de jongste cd zingt ze Purcell en Handel, begeleid door het Drottningholms Barockensemble. Barokmuziek, dat is nieuw. ‘Toch niet, ik ben er indertijd zelfs mee gestart. Maar de toenmalige beweging in de barok vond ik veel te sektarisch. Als je barok deed, werkte je met X en niet met Y, je kon hooguit Mozart doen maar zeker geen Puccini. Nu is die tegenstelling verdwenen. Voor mij was veel van dat repertoire een aangename herontdekking.’
BARBARA HENDRICKS, ENDLESS PLEASURE, ARTE VERUM, ARV-003. DISTRIBUTIE IN BELGIë: OLIVIER VANNIEU, 02 524 49 24. HET VOLLEDIGE GESPREK MET BARBARA HENDRICKS IS TE LEZEN OP DE BLOG VAN PETER VANDEWEERDT OP KNACK.BE.
Peter Vandeweerdt
