Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in ‘Duitsland anno 2021’

Filip Dewinter © belga
Brecht Castel

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Vlaams Parlementslid Filip Dewinter (Vlaams Belang) deelt op Twitter een video waarin een Jood een schop krijgt van een voorbijganger. Volgens Dewinter zijn het beelden ‘uit Duitsland anno 2021’. Dat klopt niet. Het zijn beelden uit de Russische hoofdstad Moskou die minstens drie jaar oud zijn.

Op 30 mei plaatst Vlaams Parlementslid Filip Dewinter (Vlaams Belang) een video op Twitter. Daarin zien we dat een man in traditionele Joodse klederdracht een schop krijgt van een voorbijganger. Volgens Dewinter zien we ‘beelden uit Duitsland anno 2021’. De tweet van Dewinter wordt 114 keer gedeeld. De video is afkomstig van een andere account en wordt in totaal meer dan 380.000 keer bekeken.

Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in 'Duitsland anno 2021'
© Twitter

We proberen de oorspronkelijke context van de beelden te achterhalen. Daarvoor laden we een screenshot van de video op bij de Russische zoekmachine Yandex. Zo komen we uit bij oudere versies van de video op verschillende platformen.

Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in 'Duitsland anno 2021'
© Yandex

Zo vinden we de video terug op verschillende Instagrampagina’s, op YouTube en op de Russische sociale netwerksite VKontakte. Het gaat steeds om versies met cyrillische bijschriften of een verwijzing naar Tsjetsjenië. Bijna alle video’s hebben een uploaddatum in de zomer van 2017. Dit doet vermoeden dat het niet om beelden uit 2021 gaat.

De beelden doken ook op in een Zwitserse Telegramgroep in 2020. De site bajour.ch kon toen echter niet achterhalen of de beelden afkomstig waren uit de Zwitserse stad Bazel of niet. Op de site actualic.co.il illustreert een screenshot van de video ook een artikel in het Hebreeuws over ‘antisemitische pesterijen in heel Duitsland’.

Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in 'Duitsland anno 2021'
© actualic.co.il

In de verschillende versies van de video horen we Russisch spreken. Daarom tonen we de beelden aan iemand die die taal machtig is. Een man achter de camera zegt in het Russisch: ‘Onze maat besloot even een show op te voeren.’

De video die Dewinter deelde, duurt 9 seconden en heeft een vierkant formaat (links). Een oudere versie op VKontakte duurt 25 seconden, is langwerpig en toont iets meer van de omgeving (rechts).

Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in 'Duitsland anno 2021'
© Twitter/VKontakte

Op het langwerpige beeld zien we een grote rode cyrillische hoofdletter ‘D’ boven een deur. Het gebruik van cyrillisch schrift in het straatbeeld doet vermoeden dat de beelden niet in Duitsland werden opgenomen.

Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in 'Duitsland anno 2021'
© VKontakte

Een andere visuele aanwijzing is een poster met daarop het woord ‘ART’ links van het slachtoffer. De rest van de affiche is moeilijk leesbaar.

Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in 'Duitsland anno 2021'
© Twitter

Zoekacties met ‘ART’ in een Russische context leveren echter niets op. Na een oproep op Twitter ontcijfert iemand dat er onder ‘ART’ de tekst ‘Fitness One’ staat. Dat blijkt een inmiddels gesloten fitnessclub in Moskou te zijn. Wanneer we het logo van die fitnessclub vergelijken met de affiche, blijken die overeen te komen (rode kaders).

Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in 'Duitsland anno 2021'
© ART/Twitter

Een andere Twittergebruiker zoekt de locatie van de gesloten fitnessclub via Google Streetview. Die blijkt overeen te komen met enkele visuele elementen in de video. Al heeft de fitnessclub intussen blijkbaar plaats gemaakt voor een fastfoodketen.

https://twitter.com/gerthuskens/status/1399406878845775872Gert Huskenshttps://twitter.com/gerthuskens

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0

We vergelijken Google Streetview (links) met de video (rechts). De grote ‘D’ blijkt de laatste letter van het Russisch voor uitgang (‘vchod‘, gele kaders) te zijn. Ook een lantaarnpaal (paarse kaders) en de tredes (lichtblauwe kaders) komen overeen.

Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in 'Duitsland anno 2021'
© Google/VKontakte

Het incident vond dus met zekerheid plaats in de straat Bagrationovskiy Proyezd in Moskou. Google Streetview kan ons ook een indicatie geven van wanneer de beelden werden gefilmd. Google maakte namelijk op verschillende tijdstippen beelden in die straat.

Wanneer we teruggaan naar hoe de straat eruitzag in juni 2017, zien we de affiche van het fitnesscentrum (gele kaders) en een cijfer 5 op een lantaarnpaal (rode kaders), zoals we die ook zien in de onderzochte video (uitsnijding).

Factcheck: nee, video toont geen geweld tegen een Jood in 'Duitsland anno 2021'
© Google/VKontakte

Zowel de affiche van het fitnesscentrum als het cijfer (de lantaarnpaal werd overschilderd) ontbreken in versies vanaf juni 2018. Gecombineerd met de uploaddata van de verschillende video’s in 2017 doet ons dat besluiten dat we een video zien uit 2017, of alleszins van voor juni 2018.

We melden aan Filip Dewinter dat het om oude beelden uit Moskou gaat en niet om beelden uit ‘Duitsland anno 2021’. Dewinter reageert per mail: ‘Uit de informatie die mij werd verstrekt zouden de beelden recent zijn en afkomstig zijn uit Duitsland. Anderen beweren dat de beelden uit Moskou afkomstig zouden zijn. Indien dit bevestigd wordt door concreet bewijs en/of door neutrale derden zal ik uiteraard mijn tweet verwijderen.’

Filip Dewinter verwijderde het Twitterbericht na de publicatie van deze factcheck. Een rechtzetting kwam er niet.*

Conclusie

De video toont geen geweld tegen een jood in ‘Duitsland anno 2021’, maar in Moskou vóór juni 2018. We beoordelen het bijschrift bij de video dan ook als onwaar.

Bronnen

Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 2 juni 2021.

*Deze zin werd toegevoegd op 7 juni 2021 om 11u16.

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factcheck@knack.be

Meer informatie over de factchecks vindt u op de website van Knack.

U vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties.

Knack is erkend lid van het International Fact-Checking Network.

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien?
Vul uw vraag in op de website van deCheckers met exacte bronvermelding van het citaat of stuur het naar factcheck@knack.be.


Roularta Media Group
© Roularta Media Group

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.

Partner Content