Factcheck: nee, rauwe melk is niet gezonder dan gepasteuriseerde melk

Op sociale media wordt het gebruik van rauwe koemelk gepromoot. Die zou gezonder zijn dan gepasteuriseerde melk, maar volgens specialisten klopt dat niet. De samenstelling van rauwe en gepasteuriseerde melk is nagenoeg dezelfde, terwijl onderzoek aantoont dat consumenten van rauwe melk veel meer kans lopen op een bacteriële infectie.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 4 april plaatste een Nederlandse man onderstaand bericht op Facebook.

Het is een bewering die we vaker terugzien op sociale media. In de Verenigde Staten is rauwe melk aan een heuse opmars bezig. In 2024 steeg de verkoop er met 17,6 procent, zoals Knack eerder al schreef.

Die opmars kan niet los worden gezien van de Make America Healthy Again’-campagne van Robert F. Kennedy Jr., de nieuwe Amerikaanse minister van Volksgezondheid die de strijd heeft aangebonden met de voedingsindustrie die allerlei artificiële stoffen aan ons eten zou toevoegen. Pure, rauwe koemelk is volgens Kennedy veel gezonder dan gepasteuriseerde melk. Nochtans wordt pasteurisatie beschouwd als een van de grote triomfen in de moderne volksgezondheid. 

De conserveringstechniek, ontdekt in 1862 door Louis Pasteur en naar hem vernoemd, bestaat erin voedingsproducten korte tijd te verhitten zonder ze te koken. Op die manier worden gevaarlijke ziekteverwekkers gedood. In het geval van melk gaat het bij het procedé van HTST (high temperature/short time) om een verhitting tot 72 graden Celsius, gedurende 15 seconden. Daardoor worden ziekteverwekkers uit de melk verwijderd, waardoor ze veiliger is en langer houdbaar blijft, terwijl de samenstelling en de voedingswaarde van de melk vrijwel hetzelfde blijft.

Risico’s

Rauwe melk bevat iets meer bioactieve stoffen, zoals vitamine B12, vitamine E en foliumzuur, dan de gepasteuriseerde variant. Maar het gaat over zulke kleine hoeveelheden dat die verschillen niet significant zijn, zo toont onderzoek aan. 

Die extra hoeveelheden wegen in ieder geval niet op tegen de gevaren van rauwe melk. Consumenten van ongepasteuriseerde zuivelproducten hebben 840 keer meer risico op een bacteriële voedselinfectie en 45 keer meer kans om in het ziekenhuis opgenomen te worden dan consumenten van supermarktmelk, zo is gebleken uit een langlopende studie die wordt geciteerd door de Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention. 

Het is ook de reden waarom onder meer de European Food Safety Authority de consumptie van rauwe melk afraadt. Ook het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) waarschuwt uitdrukkelijk dat ‘de consumptie van rauwe melk een risico inhoudt voor de volksgezondheid’. 

‘Rauwe melk is gevaarlijk vanwege mogelijke bacteriële vervuiling door listeria, salmonella, campylobacter en E. coli. In gepasteuriseerde melk zijn deze ziekteverwekkers verwijderd’, bevestigde ook voedingswetenschapper en auteur Eric De Maerteleire eerder aan Knack. ‘Daarover bestaat geen discussie binnen de wetenschap’, benadrukte De Maerteleire.