Factcheck: magnesiumolie is geen wondermiddel tegen slaapproblemen

Volgens experts kan het ontspannend zijn om ’s avonds je voeten te masseren, maar magnesiumolie is geen mirakeloplossing tegen slaapproblemen. We beoordelen de stelling als eerder onwaar.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

In het online magazine Amayzine lazen we een artikel met als kop ‘Dit is de ultieme tip tegen slaapproblemen’. Er wordt verwezen naar een TikTok-filmpje en geadviseerd om de voeten voor het slapengaan in te smeren met magnesiumolie. ‘De truc is om het vlak voor je gaat slapen (je ligt dus al in bed) op je voeten te smeren. Doordat je zenuwstelsel zo ontspannen raakt, wordt het je makkelijker gemaakt om in een diepere en herstellende slaap te komen, met als resultaat dat je veel uitgeruster wakker wordt’, zo klinkt het.

Online vinden we een recente reviewstudie over de link tussen magnesium en slaapgezondheid. Daarin worden de resultaten van negen studies besproken. Sommige ervan zien associaties tussen de inname van magnesium (via voeding of supplementen) en slaapkwaliteit, maar bij de gerandomiseerde klinische studies (één groep proefpersonen krijgt magnesium, een andere groep een placebo) is dat verband onduidelijk.

Volgens slaapexpert professor Olivier Mairesse (VUB) is de wetenschappelijke onderbouwing zeer mager. ‘Er is bijvoorbeeld een observationele studie bij die in een groep van enkele duizenden deelnemers een correlatie ziet tussen zelf gerapporteerde magnesiuminname en slaapkwaliteit. Maar de waarden zijn maar nét statistisch significant, wat inhoudt dat het effect verwaarloosbaar is. Bovendien kun je op deze manier geen oorzakelijk verband aantonen. Bij de meeste experimentele onderzoeken uit de review wordt helemaal geen effect gevonden. In deze onderzoeken wordt overigens met orale magnesiumsupplementen gewerkt, niet met olie. Maar wetenschappelijk is het sowieso niet overtuigend. Als je al een verband zou vinden tussen je voeten insmeren met magnesiumolie en betere slaap, dan lijkt dat me eerder te danken aan het effect van een ontspannende voetmassage dan aan de minimale hoeveelheid magnesium die je hiermee binnenkrijgt. Je zou evengoed olijfolie op je voeten kunnen smeren.’

Ook professor Johan Verbraecken, medisch coördinator van het slaapcentrum in het UZA, heeft sterke twijfels bij de uitspraak. ‘In de recente Europese richtlijn rond de behandeling van slapeloosheid wordt met geen woord gerept over magnesium. En als ik naar de review over magnesium en slaap kijk, zie ik zeker geen overtuigend bewijs. Het enige wat wél klopt, is dat een voetmassage ontspannend kan werken.’

Tot slot is ook slaapexpert dr. Johan Newell (UVC Brugmann-ziekenhuis) sceptisch. ‘Het enige wat we weten, is dat ernstige magnesiumtekorten kunnen leiden tot een hele rist fysieke en mentale problemen, waaronder ook slapeloosheid. In zo’n geval is een magnesiumsupplement uiteraard aangewezen, maar anders lijkt dat niet het geval. Het ritueel van je voeten masseren voor het slapengaan kan − net als, bijvoorbeeld, een kop kamillethee − een ontspannend effect hebben. Ernstige, chronische slaapproblemen zul je er helaas zeker niet mee oplossen. Daar bestaat jammer genoeg geen mirakeloplossing voor, want alle werkzame behandelingen vragen tijd en moeite.’