Vetbelasting is een goede zaak

Als de vele inspanningen om mensen gezonder te doen eten falen, dan is belasting op ongezonde verzadigde vetten een logisch gevolg. Vergelijk het met het rijgedrag: de voet gaat pas van het gaspedaal als er een flitspaal staat en een megaboete dreigt.

Denemarken is het eerste land ter wereld dat de vettaks invoert: per kilogram verzadigd vet in voedingsmiddelen, betalen Denen voortaan 2,16 euro meer. De idee is niet nieuw. Ook in andere landen is sprake van belastingen op ongezonde voeding. In de Verenigde Staten staat invoering van een frisdranktaks momenteel hoog op de agenda.

Onbetaalbaarheid dreigt De maatregel wordt gerechtvaardigd door de dramatische toename van overgewicht en obesitas in de hele westerse wereld. In België vormt de groep met een normaal lichaamsgewicht nog een nipte meerderheid. De Deense cijfers zijn niet veel beter. In de VS en in Mexico loopt het ondertussen de spuigaten uit: er leven meer dikke dan dunne mensen. Wetenschappers voorspellen nu al dat de levensverwachting in de komende jaren zal dalen. Zwaarlijvigheid gaat immers gepaard met tal van gezondheidsrisico’s, waaronder hartfalen, diabetes en depressie. De financiële gevolgen zijn nu al voelbaar en zullen in de toekomst verder toenemen. Om één voorbeeld te geven: het gros van de beschikbare donornieren gaat vandaag naar mensen die als gevolg van zwaarlijvigheid diabetes en nierfalen ontwikkelen. Ook ons gezondheidszorgsysteem kraakt onder de vele overtollige kilo’s.

Met zachte dwang De voorbije decennia zijn heel wat inspanningen geleverd om het eetgedrag van mensen in gunstige zin te beïnvloeden: door de media, de artsen en de overheid. Campagnes die aanzetten tot een hogere consumptie van groenten en fruit worden telkens opnieuw weggeblazen door gigantische marketingacties voor ongezonde voedingsmiddelen. Fastfoodketens als MacDonalds of Pizza Hut schrikken er zelfs niet voor terug om van gezondheid blakende vedetten als Kim Gevaert en Tia Hellebaut voor hun kar te spannen.

De fastfoodmarkt doet het goed, zeker in tijden van crisis. Een hamburger met frieten leidt nu eenmaal sneller tot een gevoel van verzadiging in vergelijking met een kilogram appelsienen of een bussel wortelen. Wie moet rondkomen met een krap budget, heeft geen boodschap aan gezondheidsboodschappen, maar kijkt naar zijn portemonnee. Wanneer ongezonde voeding duurder wordt dan gezonde, dan zal het eetgedrag vanzelf in gunstige zin evolueren. De Deense aanpak mag ook bij ons ingang vinden, zeker in geval de nieuwe financiële middelen gebruikt worden om gezonde voeding nog beter te promoten.