Na jaren van gerechtelijke procedures is in hoger beroep het verzoek afgewezen om Tommy, een 26-jarige chimpansee, de status van rechtspersoon te verlenen, met bepaalde mensenrechten. Een advocaat had geargumenteerd dat het dier tegen zijn zin vastgehouden wordt en “als rechtspersoon” door de rechtbank moet bevrijd worden.
Een hof in Albany, New York, bestaande uit vijf rechters, wees het verzoek af omdat de status van rechtspersoon begrip veronderstelt van rechten en plichten, zo luidde het in de verantwoording. “Onnodig te zeggen, in tegenstelling tot mensen kunnen chimpansees geen wettelijke plichten vervullen, zich onderwerpen aan verantwoordelijkheden in de samenleving of verantwoording afleggen voor hun daden”.
En dus is het, volgens de rechtbank, ongepast rechten van mensen, zoals het recht op vrijheid, toe te kennen aan chimpansees.
Bewegingsvrijheid
Steven Wise, advocaat namens The Non Human Rights Project, had de rechtszaak, volgens de Amerikaanse pers de eerste in zijn soort, aangespannen omdat hij vond dat Tommy onrechtmatig en duidelijk tegen zijn zin wordt vastgehouden door zijn eigenaar, Patrick Lavery, die hem opsluit en hem langdurig alleen laat. Hij vroeg aan het hof om de chimpansee rechtspersoonlijkheid te geven, met het recht op vrijheid, “om te beginnen bewegingsvrijheid”. Door die rechtsstatus zou het onmogelijk worden om de “eigenaar” of de “baas” van zo’n dier te worden. Wise argumenteerde niet dat chimpansees alle rechten van de mens moeten krijgen, maar omdat de dieren autonoom zijn, zelfbewust, intelligent, met gevoel voor empathie, vond hij wel dat ze een deel van die rechten verdienen.
Hij legde in zijn argumentatie geregeld het verband tussen slavernij in de 18de eeuw en wat er nu met mensapen gebeurt.
Hij vroeg de rechtbank dat Tommy zou overgebracht worden naar een dierenpark met chimpansees in Florida, waar hij wel bewegingsruimte en gezelschap zou krijgen, en waar de situatie beter de natuurlijke habitat van de chimpansee benadert.
‘Ridicuul’
De verdediging van de eigenaar vond dat het Non Human Rights Project de feiten verkeerd voorstelde. Het verblijf van Tommy is misschien klein maar het heeft 150.000 dollar gekost, aldus de verdediging, en de eigenaar heeft Tommy drie jaar geleden al op een wachtlijst voor het park in Florida geplaatst.
De Britse krant The Guardian kon eigenaar Patrick Lavery telefonisch interviewen. Hij vond het idee van sommige mensenrechten voor chimpansees “ridicuul”, zo zei hij, en legde nog eens de nadruk op het uitstekend zij het “klein gebouw” waar Tommy verblijft. Hij heeft er een tv, aldus Lavery, meerdere kamers en de mogelijkheid om buiten te komen, in een omheinde omgeving. “Hij is er gelukkig”.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier