Over lobbyisten en sponsors

Een wielerploeg financieren is voor de regering een zaak van nationaal belang. Een rechtvaardige nucleaire heffing invoeren wil daarentegen maar niet lukken.

De discussie over de winsten die Electrabel – dochter van de Franse energiereus GDF Suez en bijna-monopoliehouder op de Belgische elektriciteitsmarkt – maakt met zijn al lang afgeschreven kerncentrales in ons land, duurt voort. De ontslagnemende regering-Leterme II heeft er de reputatie van twee onafhankelijke instanties, de Nationale Bank en de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG), voor op het spel gezet. Een politiek kunststuk zonder voorgaande.

De Nationale Bank en de CREG mogen deze week in het parlement uitleg geven over hun berekeningen van de ‘nucleaire rente’ van Electrabel (en kleinere producent SPE). Het enorme verschil – de Nationale Bank komt uit op 810 tot 950 miljoen euro, de CREG houdt het bij 1,75 tot 2,2 miljard – kan niet te wijten zijn aan defecte rekenmachines. Beide instellingen zullen hun gelijk willen bewijzen en de bedragen van de andere hard aanvechten. Hun competentie en autoriteit kan er alleen maar meer door geschaad worden.

Premier Yves Leterme (CD&V) heeft kritische parlementsleden van de oppositie het advies gegeven om met hun ‘waardeoordelen’ te wachten tot die hoorzitting. Zijn goede raad had hij beter toegepast op zijn eigen regering. Nog voor de studie van de Nationale Bank officieel bekend was, werden de resultaten vakkundig gelekt in Franstalige media en waren minister van Financiën Didier Reynders (MR) en zijn PS-collega van Energie Paul Magnette er als de kippen bij om hun vertrouwen in de resultaten uit te spreken. Volgens dit duo zou een verdubbeling van de huidige ‘nucleaire restitutiebijdrage’ tot 500 miljoen (na aftrek netto 300 à 350 miljoen) dan ook ruimschoots volstaan.

Reynders en Magnette gedragen zich als geslepen lobbyisten voor Electrabel binnen de regering. Beiden hebben zichzelf daarmee gediskwalificeerd voor dit debat en stappen het best meteen op. Op de betaalrol van Electrabel zal er zeker plaats voor hen zijn.

Leterme houdt de boot nog even af voor een verhoging van de bijdrage van Electrabel (en SPE). Die moet – en daar gaan we weer – ’ten voordele van het geheel van de bevolking’ zijn. Concreet: ze mag niet worden doorberekend in de elektriciteitsrekening (maar hoe de regering dat kan vermijden, weet niemand) en ze moet in ‘een rechtszeker kader’ geheven worden (waarmee Leterme het akkoord van oktober 2008 tussen zijn voorganger Herman Van Rompuy met GDF Suez over het langer openhouden van de oudste kerncentrales in ruil voor een bescheiden bijdrage, herleidt tot een juridisch waardeloos stuk papier).

De enerverende zigzagopstelling van de ontslagnemende regering in deze kwestie staat intussen in geen enkele verhouding tot het gemak waarmee ze de Nationale Loterij en Belgacom (nog twee overheidsinstrumenten) met miljoenen euro’s wil engageren om een nieuwe topwielerploeg als Belgisch uithangbord te sponsoren. Alsof dat geld niet aan meer dringende sociale noden besteed kan worden. Of bereidt ook wielerfanaat Leterme zo misschien een nieuw bestaan na de politiek voor? Hij liet zich in elk geval al eens betrappen op ambities in die richting.

Patrick Martens