Niets is wat het lijkt. Het zag er al die jaren zo geruststellend gewoon uit, het huis in de Ybsstrasse nummer 40 in het Oostenrijkse Amstetten. Een huis in een stad met 23.000 inwoners, waar iedereen Josef Fritzl zo’n fatsoenlijk burger vond.
Foto’s van een doodgewoon interieur op de website van Der Spiegel. Een nette badkamer met een rode ster op de boiler, een groen toilet. Een vrolijke inktvis plakt op de witte tegelwand van de douche. Beelden uit de kelder waar de 73-jarige Josef Fritzl zijn dochter Elisabeth 24 jaar lang heeft opgesloten en verkracht. Ze is nu 42. Zeven kinderen heeft Fritzl in die kelder bij haar verwekt. Zeven keer is ze er bevallen. Een kind stierf kort na de geboorte. Fritzl verbrandde het kinderlijkje. Drie van de kinderen hebben de buitenwereld alleen op televisie gezien. Vanaf hun geboorte hebben Kerstin (19), Stefan (18) en Felix (5) er opgesloten gezeten. De drie andere kinderen woonden bij Fritzl en zijn eigen vrouw, Rosemarie. De nu 16-jarige Lisa, de 15-jarige Monica en de 12-jarige Alexander leefden als pleegkinderen in de familie. Fritzl legde de kinderen voor zijn eigen deur te vondeling. Er lag een handgeschreven briefje van zijn verloren gewaande dochter bij. De adoptiediensten vonden niets vreemds aan het koppel.
In augustus 1984 werd Elisabeth door haar vader de kelder in gelokt met de vraag ‘Help je me even mee deze deur naar beneden te dragen?’. Ze was toen al twee keer van huis weggelopen. Vanaf haar elfde zou Elisabeth al door haar vader zijn misbruikt. In de kelder heeft hij haar eerst twee dagen lang met handboeien aan een paal vastgeklonken. Daarna legde hij haar zes maanden aan een leiband, zodat ze het toilet bereiken kon. Het was het begin van een lang leven in het donker. Fritzl dwong zijn dochter brieven te schrijven naar hem en Rosemarie. In de brieven smeekt ze haar ouders haar niet te zoeken en dat ze in een sekte was ondergedoken. De buren spraken kwaad over zo’n dochter, die haar ouders zoveel verdriet deed. Over zo’n moeder, die haar kinderen aan hun lot overliet.
De ontdekking van de gruwel kwam er nadat de negentienjarige Kerstin in de kelder ernstig ziek werd. Fritzl liet zich op 19 april door zijn dochter Elisabeth overreden om Kerstin naar het ziekenhuis te brengen. De artsen van het ziekenhuis wilden ook de moeder van Kerstin spreken. Elisabeth overtuigde haar vader om ook haar naar het ziekenhuis te brengen. Daar verbrak ze het zwijgen. Fritzl had haar altijd gezegd dat als ze zou klikken, hij gas in de kelder zou laten lopen. De speurders hadden het er moeilijk mee de kelder te vinden. In een hoek van de garage onder het huis, achter de werktuigen en achter een kast, was een deur van gewapend beton. ‘Mijn moeder wist nergens van’, verklaarde Elisabeth. In de jaren van gevangenschap was het uitsluitend Fritzl die haar en haar kinderen voorzag van kleding en voedsel.
‘Josef Fritzl hoort niet thuis in de gevangenis. Hij is psychisch gestoord en ontoerekeningsvatbaar’, zegt zijn advocaat Rudolf Mayer. Vorige week bleek dat Fritzl in 1967 werd veroordeeld wegens de verkrachting van een 24-jarige vrouw. De veroordeling wegens verkrachting stond niet meer op het strafblad van Fritzl aangezien seksuele delicten in Oostenrijk na vijftien jaar van het strafblad verdwijnen. Fritzl wordt nu ook in verband gebracht met een moord in 1986 op de toen 17-jarige Martina Posch.
Anna Luyten
