Preventie van dementie begint op middelbare leeftijd: enkele tips

© iStock
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

De middelbare leeftijd is de leeftijd waarop de preventie voor Alzheimer-dementie zou moeten beginnen, zegt een vermaarde dementie-expert. ‘Dat is het moment om iets te doen waar je slecht in bent.’

Al meer dan 15 jaar wordt tevergeefs gezocht naar een behandeling voor de ziekte van Alzheimer in een laat stadium. Wegens het uitblijven van een succesvolle therapie concentreren wetenschappers zich daarom nu steeds meer op de preventie van de aandoeding tijdens de veertiger en vijftiger jaren.

‘Alzheimer heeft zijn oorsprong op je 50e, 40e, of zelfs vroeger”, zegt Craig Ritchie, dementie-expert aan de University of Edinburgh, die het PREVENT-Project leidt, een internationaal consortium dat de biomarkers voor dementie op middelbare leeftijd probeert op te sporen.

Er bestaat een duidelijk onderscheid tissen Alzheimer-dementie en de ziekte van Alzheimer, legt Ritchie uit. ‘Alzheimer-dementie is het finale eindpunt dat culmineert in desoriënterende vergeetachtigheid en verwarring, een verlies van onafhankelijkheid en uiteindelijk de dood’, aldus de expert tijdens het International Dementia Conference in het Australische Sydney. ‘Het is hoogst onwaarschijnlijk dat Alzheimer-dementie ooit genezen zal kunnen worden.’

De ziekte van Alzheimer omvat de veranderingen en pathologieën die zich decennialang opbouwen in de hersenen, lang voor de eerste symptomen van dementie verschijnen. Ritchie denkt dan ook dat de ziekte van Alzheimer wel genezen kan worden als je het vroeg genoeg ontdekt.

Wat goed is voor het hart, is goed voor de hersenen

De beslissingen die je neemt op middelbare leeftijd kunnen in elk geval bijdragen tot het verminderen van het risico op dementie. Zo is een goede cardiovasculaire gezondheid goed voor de hersenen omdat er een goede toevoer is van zuurstof en voedingsstoffen naar het brein. Bewegen kan dus bijdragen om het dementieproces te vertragen, maar ook een gebalanceerd dieet, een goede cholesterol en bloeddruk, letten op je gewicht en niet roken zijn belangrijke factoren.

Doe iets waar je slecht in bent

‘We zouden voortdurend nieuwe dingen moeten leren in ons leven, maar eens we beginnen te werken lijken we dat steeds minder te doen’

Craig Ritchie, dementie-expert

Ook nieuwe cognitieve uitdagingen die de hersenen actief houden hebben wellicht een beschermend effect. Ritchie heeft het dan vooral over mentale stimulatie in plaats van hersentraining. ‘We zouden voortdurend nieuwe dingen moeten leren in ons leven, maar eens we beginnen te werken lijken we dat steeds minder te doen’, zegt professor Ritchie. Zo zijn kruiswoordraadsels invullen niet voldoende voor mensen die al jaren dergelijke puzzels oplossen. Schakel over naar Sudoku’s. Of ga van start met het leren van een instrument als je dat nog niet kan. Of volg trompetlessen als je gitaar speelt. De minder muzikaal aangelegden onder ons kunnen bijvoorbeeld een nieuwe taal leren. Studies tonen ook aan dat mensen die veel boeken lezen en regelmatig naar een museum of theater gaan, een lager risico hebben op cognitieve achteruitgang.

Zorg voor veel vrienden

Sociaal verbonden blijven is een een grote noodzaak om dementie tegen te gaan, aangezien depressie en angst sterk gelinkt lijken te zijn met dementie. Je hersenen lichten meer op wanneer je een gesprek met iemand voert dan wanneer je op je eentje een kruiswoordraadsel oplost. Zorg dus voor veel vrienden op latere leeftijd of doe aan vrijwilligerswerk.

Ritchie waarschuwt echter dat bovenstaand advies je niet garandeert dat je dementie zult afhouden. Gelukkig zijn de adviezen ook goed voor de algemene gezondheid. ‘Als we iets schadelijks of duur zouden aanraden, zouden we een veel grotere bewijskracht nodig moeten hebben’, besluit hij.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content