Umberto Eco overleden – schreef ‘De Naam van de Roos’

Umberto Eco, in 2000 © epa

De Italiaanse schrijver, semioloog en intellectueel Umberto Eco is op 84-jarige leeftijd overleden. Hij behaalde een wereldwijd succes met zijn roman De Naam van de Roos.

Het overlijden werd door zijn familie gemeld aan de krant La Repubblica. Eco leed al jaren aan kanker.

Umberto Eco werd op 5 januari 1932 geboren in Piemonte. Hij studeerde filosofie in Turijn, en promoveerde met een eindwerk over de theoloog Thomas Aquino. Hij werkte vervolgens aan de universiteiten van San Marino en vooral Bologna, en werd een van de grondleggers van de semiotiek, tekenleer. Hij was een erudiet man met een taalknobbel, die onder meer over vertaling schreef. “Elke vertaling is een onderhandeling”.

Maar zijn grote faam kreeg hij als romancier, kroniekschrijver en essayist. Van zijn boeken werden wereldwijd vele miljoenen exemplaren verkocht.

De ‘Naam van de Roos’, zijn meest succesvolle roman, was een thriller die in de Middeleeuwen speelde, niet toevallig de favoriete historische periode van Eco, en een periode die hij in tegenstelling tot velen niet zag als een voornamelijk duistere tijd. Het werk verscheen in 1980 en werd vrijwel meteen een klassieker, uitgegeven in 43 talen. Het boek, dat als een van zijn thema’s de subversieve kracht van humor heeft, werd ook verfilmd, met Sean Connery in de hoofdrol.

Satire over actualiteit

Een andere succesroman was ‘De Slinger van Foucault’, verschenen in 1988. Nadien volgden nog ‘Het eiland van de vorige dag’, ‘Baudolino’ en ‘De begraafplaats van Praag’. Al deze werken zijn naar het Nederlands vertaald.

Ongeveer een jaar geleden bracht Eco, onverwacht, een actuele roman uit die eerst in vertaling Het nummer nul zou heten, maar die uiteindelijk in omloop kwam als Het Nulnummer. Het boek is een satire op de Italiaanse journalistiek én politiek ten tijde van de opkomst van Silvio Berlusconi.

Hij was, zacht gezegd, geen liefhebber van ex-premier Berlusconi. Toen zijn uitgeverij, Bompiani, werd overgekocht door Berlusconi, besloot hij eind vorig jaar samen met andere auteurs een eigen onafhankelijke uitgeverij op te richten.

‘Invasie van idioten’

Eco was een overtuigd Europeaan en misschien nog wel meer gepassioneerd als verzamelaar van oude boeken.

Hij bleef zijn romans beschouwen als een nevenactiviteit. “Ik ben een filosoof. Ik schrijf romans alleen in het weekend”. Hij zei er ook over dat het romans schrijven als een spel beschouwde. Het amuseerde hem. Maar hij nam het allicht ernstiger dan hij aangaf. “Om te overleven moet een mens verhalen vertellen”, zei hij ook.

In zijn essays kon alles aan bod komen, bijvoorbeeld James Bond.

Hij keek in zijn laatste jaren met een heel kritisch oog naar de sociale media.

Ze hebben, schreef hij volgens de krant Il Messaggero, “het woord gegeven aan een legioen idioten, die tevoren alleen op café praatten, na een glas wijn, en die toen geen schade toebrachten aan de gemeenschap. Men legde hen onmiddellijk het zwijgen op, terwijl ze nu evenveel spreekrecht hebben als een Nobelprijswinnaar. We beleven een invasie van idioten”.

(Belga/RR)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content