Steeds meer jongeren kiezen voor toekomst in zorgsector

Vlaanderen telde nooit meer studenten verpleegkunde dan vandaag. Maar omdat de vraag naar zorg zal blijven stijgen, moet de instroom de volgende jaren minstens op peil blijven. Dat staat in het ‘Actieplan 3.0. Werk maken van werk in de zorg- en welzijnswerk’.

Met het ‘Actieplan 3.0. Werk maken van werk in de zorg- en welzijnswerk’ willen Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen en Vlaams zorgambassadeur Lon Holtzer verder gaan op de ingeslagen weg, maar tegelijk het hoofd bieden aan nieuwe tendensen en uitdagingen, zoals ruimte voor technologische vernieuwing en de actualisering van de opleiding verpleegkunde.

Vergrijzing

De uitdaging is niet nieuw. De vergrijzing doet de vraag naar zorg stijgen. Tegelijk staan in de zorgsector veel mensen op de drempel van hun pensioen. Die combinatie maakt dat er de komende jaren een grote nood is aan extra zorgpersoneel. Om in te spelen op die uitdaging, lanceerde de Vlaamse regering in 2010 het eerste actieplan ‘Werk maken van werk in de zorgsector’. Dat plan moest mensen aanzetten om te kiezen voor een opleiding of job in de zorgsector. Het plan werd eerder al eens geactualiseerd en krijgt nu een 3.0-versie.

Meer studenten, minder vacatures

Uit cijfers van Vlaams zorgambassadeur Lon Holtzer blijkt alvast dat de eerdere actieplannen hun vruchten lijken af te werpen. Zo is het aantal studenten dat kiest voor een opleiding in de zorgsector sinds 2010 fors gestegen. Vooral in de richtingen personenzorg (1.783 studenten) en verpleegkunde (3.264 studenten) is de toename groot. Sinds 2004 kende het aantal studenten verpleegkunde zelfs een stijging van 84 procent. Tegelijk blijkt uit cijfers van de VDAB dat het aantal openstaande vacatures in de sector daalt. Nog een opvallende vaststelling in de cijfers: sinds enkele jaren is de instroom in de thuis- en bejaardenzorg groter dan in de kinderzorg. Dat heeft wellicht te maken met een grotere aandacht voor de ouderenzorg en de groeiende werkgelegenheid in die sector. De inspanningen lonen dus.

Tekort zal toenemen

Maar nu opnieuw een versnelling lager schakelen, zou een vergissing zijn. De instroom moet minstens op peil blijven. “Alle studies tonen aan dat de tekorten in de nabije toekomst opnieuw zullen toenemen”, luidt het, verwijzend naar de toenemende uitstroom in de sector en de vergrijzing. Het nieuwe actieplan 3.0 wil daarom “verder gaan op de ingeslagen weg”. Het plan bevat een aantal concreet becijferde doelstellingen (bv. +5 procent studenten personenzorg in oktober 2015 of in 2015 minstens 3.000 mensen met VDAB-contracten voor verzorgenden en zorgkundigen) en mikt ook op een toename van het aantal hoger opgeleiden in de sector. De nood aan goed geschoold personeel klinkt luider en luider. Dat hoeft volgens het plan niet te betekenen dat voortaan enkel hooggeschoolden in aanmerking komen voor een job in de sector, “maar wel dat de functies moeten worden ingevuld door mensen met voldoende competenties”. Tegelijk moet het actieplan inspelen op een reeks nieuwe tendensen, gaande van de vermaatchappelijking van de zorg tot het groeiende belang van technologie.

Zorgsector beter organiseren

Het is ook de bedoeling de zorgberoepen beter te gaan organiseren. Zo moet de opleiding verpleegkunde bijvoorbeeld een opfrisbeurt krijgen. Momenteel voldoet die opleiding niet aan de Europese vereiste om 2.300 uur stage aan te bieden. Een verlenging van de studieduur is niet uitgesloten. Tot slot wil Vlaanderen werk maken van de implementatie van nieuwe beroepen zoals mondzorghygiënist en zorgtechnoloog. Het volledige actieplan staat te lezen op www.ikgaervoor.be/pro.