Recordfiles in Antwerpen en Brussel etaleren internationaal niet bepaald een gezonde en vlotte mobiliteit. Het bannen van vuile diesellucht uit onze steden, biedt nochtans nergens in Europa zoveel uitkomst als in Vlaanderen.
Recordfiles in Antwerpen en Brussel etaleren internationaal niet bepaald een gezonde en vlotte mobiliteit. Een spijtig gebrek aan politieke visie, blijkt vandaag nogmaals uit de starre focus op de files en de betere ‘doorstroming’ . De Amerikaanse econoom Dr.Pope stelt: ‘Onze publiek politieke inspanning om luchtverontreiniging in te dijken, lijkt een van de meest effectieve medische interventies van de laatste 20 tot 30 jaar. Sinds 1990 kent de VS 35% minder doden en zieken door luchtpollutie. Een besparing van formaat.’
Dr.Christopher Wild (IARC) waarschuwt: ‘Met ons rapport waarbij wij fijn stof en luchtpollutie als kankerverwekkend klasseren, hopen wij de overheden zonder verder verwijl tot inperkende maatregelen te motiveren, gezien de zeer hoge blootstelling.’ Het zeer recente rapport van Silva, dat de wereldwijde sterfte door luchtpollutie en klimaat vergelijkt, werkt absoluut alarmerend voor het Verre Oosten. Maar ook zeer ontnuchterend voor Europa: drie maal zoveel vroegtijdige doden door fijn stof (per miljoen inwoners) als in de VS, niet bepaald om trots op te zijn.
Leefbaarheid
Qua stikstof- en fijn stofvervuiling blijkt Vlaanderen binnenin Europa de absolute koploper te zijn. Intenser verkeer op de Ring rond Antwerpen en Brussel, biedt niet direct betere vooruitzichten. De Gezinsbond, die ijvert voor een ‘gezonde kindnorm (Childproof) voor lucht’, waarschuwt: ‘Minstens zo belangrijk als de doorstroming van het verkeer, is de doorstroming van gezonde lucht door onze longen. We vragen met aandrang dat maatregelen voor een gezondere lucht met dezelfde urgentie bejegend worden als de voorgestelde maatregelen om de files op te lossen.’
Ook de SARWGG, de Vlaamse Strategische Adviesraad Welzijn, Gezondheid en Gezin (SARWGG) alarmeert: ‘Luchtverontreiniging is in een regio als Vlaanderen een van de belangrijkste ziektedeterminanten. Voor een verstedelijkt gebied als Antwerpen bedraagt de vermindering van de levensverwachting maar liefst drie jaar, terwijl dit voor de Belgische burger gemiddeld 13,2 maand bedraagt.’ Hoe erg het in vele Vlaamse dorpskernen, grootsteden en langsheen invalswegen wel is gesteld, maskeert een bos- en zuurstofrijk Wallonië. Rapporten over ‘leefbaarheid’ zijn een misplaatst eufemisme voor ‘het niet verder opdrijven van onleefbaarheid’.
Het perverse gevolg van ringverbredingen is het verder verzieken van de stedelijke bevolking
Naast fijn stof vormt het dieselproduct ozon, aldus de OESO, nogmaals voor een zeer bedreigende hefboom op onze vergrijzingsfactuur. Vlaanderen dat nu al jaarlijks 5,22 miljard euro moet ‘ophoesten’ aan medische zorg fijn stof, moet alvast niet hopen op een betere competitiviteit, indien niet dringend wordt ingezet op een gezondere mobiliteit.
Kwetsbare kinderen
Simon Upton, directeur van het OESO milieudirectoraat windt er alvast weinig doekjes om: ‘Avoiding death by diesel’. Het aantal verkeersslachtoffers door diesel, bedraagt ruim het tienvoud van het aantal doden door een ongeval. Ondanks een indrukwekkend arsenaal flits-, traject- en alcoholcontroles, neemt de Vlaamse regering het allesbehalve ernstig inzake terugdringen van het totale aantal verkeersdoden, getuige het uitblijven van een doelmatige aanpak tegen vuile diesellucht.
Net zoals vele fietspaden structureel childproof dienen te worden uitgebouwd, dient onze lucht ook childproof te worden voor onze kwetsbare kinderen. Het bannen vuile diesellucht uit onze steden, biedt nochtans nergens in Europa zoveel uitkomst als in Vlaanderen. Onze Federaal politiek pervers dense dieselvloot, wordt nu Vlaams politiek met ‘betere doorstroming’ door verbrede Ring, intenser aangeleverd aan eigen grootsteden. Dergelijke aanpak staat haaks op de plicht onze dichtbevolkte regio Vlaanderen beter te beschermen tegen Europa’s vuilste lucht.
Deze verklaart al deels de hoogste Europese stijging aan prematuren in Brussel. Hoewel de laatste 12 weken van de zwangerschap absoluut noodzakelijk voor volledig volgroeide hersenen, wordt in België een nog steeds stijgend aantal matige prematuren (32-35 weken) geboren. Dr. Jorien Kerstjens beschrijft uitgebreid de blijvende en ernstige schade die deze kinderen met minderen cognitieve en motorische mogelijkheden tijdens hun verdere schoolcarrière moeten ondervinden. Naast de nodige zorgen, vergt dit vooral zeer veel middelen. Ook staat pollutie in voor meer autisme.
Een verminderde spermakwaliteit, dwingt ook steeds meer koppels tot dure IVF en hierdoor tevens nogmaals meer prematuren, met meer complicaties. De noodzaak aan astmapuffers voor zeer jonge kinderen, neemt in Vlaanderen stilaan apocalyptische vormen aan. Astma, allergie, eczeem en zelfs diabetes kent een opmars bij onze kinderen … die onze regering kennelijk niet wenst te stuiten.
Kanker
Zeer alarmerend is dat luchtvervuiling hart- en vaatziekten, doodsoorzaak nummer één in de VS en Europa, niet alleen verergert maar ook kan uitlokken. Door afzetting van plaques vernauwen de hartvaten, met meer hartinfarcten tot gevolg. Ook de doodsoorzaak nummer vier, beroertes, stijgen door vernauwing van de hersenvaten. Het aantal bloeddruk- en cholesterolverlagers noodzakelijk om Vlaamse patiënten gezonde streefwaarden te garanderen, overstijgt het Europees gemiddelde met een veelvoud. Belgen hebben nood aan dubbel zoveel dure stents als het Europees gemiddelde (‘Health at a glance 2012 Europe’ OESO). Een hogere ontstekingsreactie, brengt meer stolling mee in onze bloedvaten, hiervoor nood aan meer dure stollingsremmers. Hoopgevend is het onderzoek van dr. Adar (MESA Air en PLoS) dat aantoont dat het reduceren van fijn stof ook zorgt voor een reductie van de plaquevorming en minder dikke vaatwand. Vuile lucht vormt dus een zeer ernstige risicofactor, die moet bestreden worden.
Het aantal verkeersslachtoffers door diesel bedraagt het tienvoud van het aantal doden door een ongeval
Chronische bronchitis (COPD) valt in België zelfs vele niet-rokers te beurt. Wij roken nog steeds teveel, maar duidelijk minder dan het Europees gemiddelde, hierdoor is onze hoogste longmortaliteit van Europa des ter erger. Naast meer rookpreventie, pleit dit vooral tot een ernstiger aanpak luchtvervuiling.
Dieselwerend VS kent 30% minder borstkanker. Dieselwerend Japan 50% minder borst- en 66% minder prostaatkanker (IARC/Globocan). België spant binnenin Europa inzake borst-, long- en prostaatkanker de kroon, respectievelijk 53%, 21% en 66% boven het gemiddelde. Ons grootste verbruik van groenten- en fruit binnenin Europa beschermt ons blijkbaar niet tegen onze luchtvervuiling.
Het aantal kankerverwekkende PAKs, een typisch dieselproduct, steeg sinds 2000 in Vlaanderen met de helft. Volgens de Vlaamse Milieu Maatschappij verdubbelt dieselstikstof nogmaals dit kankerverwekkend effect door vorming nitro-PAKs (polycyclische aromatische koolwaterstoffen). Ringverbredingen zoals gewenst door de Vlaamse regering zullen het massale verkeer bij, rond en door de steden “verankeren” én versterken. Het perverse gevolg hiervan is het verder verzieken van de stedelijke bevolking. Dit is in medische termen schuldig verzuim. Wij opteren alvast voor een menselijker Meccano tracé dat de beste mobiliteit koppelt aan de minst ingeperkte leefbaarheid.
Dr. Chistophe Depamelaere
Dr. Guido Verbeke, secretaris van Ademloos
Oosterweeldossier
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier