Jan Briers kop van Jut na giframp in Wetteren

Simon Demeulemeester

Jan Briers, de kersverse gouverneur van Oost-Vlaanderen staat in het midden van een storm aanzwellende kritiek op de aanpak van de giframp in Wetteren. ‘De hulpverlening na een treinongeval coördineren is nog iets anders dan het organiseren van een reeks concerten.’ Steun voor Briers komt er enkel vanuit N-VA. ‘De kritiek is goedkoop en gemakkelijk,’ zegt Bart De Wever.

De aanpak van de giframp in Wetteren is vier dagen na de ramp opnieuw het onderwerp van de meeste krantencommentaren.

De Standaard: ‘Hoe kan dit nu in godsnaam?

‘Het is niet Godzilla die Wetteren teistert. Het monster daar heet gewoon: geknoei,’ schrijft Guy Tegenbos in De Standaard. ‘Hoe kan dat nu in godsnaam? In de regio met een bijzonder grote chemische expertise wordt al drie dagen na elkaar ongelooflijk geknoeid na een ongeval met een trein met chemisch gevaarlijke producten.’

‘Gouverneur Jan Briers heeft duidelijk niet de tijd genomen om zich te scholen in crisismanagement en -communicatie.’

De Morgen: ‘Moeten politiek geparachuteerde creaturen hulpdiensten coördineren?’

De Morgen komt in zijn Standpunt terug op het debat in de Kamer. ‘Voor een keer trok de N-VA niet fel van leer,’ schrijft Steven Samyn. ‘De nieuwe Oost-Vlaamse gouverneur, een N-VA-benoeming, maakte immers een niet al te stevige indruk de voorbije dagen en moest wat ontzien worden.’

‘Moeten politiek geparachuteerde creaturen hulpdiensten coördineren of is dat iets voor experts?’ vraagt Samyn zich af.

Het Nieuwsblad: ‘Niet het moment voor een spelletje zwartepieten’ ‘Het mag niet verwonderen dat de kritiek op de gouverneur, het gezicht van de hele operatie, toeneemt,’ stelt Liesbeth Van Impe in Het Nieuwsblad. ‘Er zijn duidelijk fouten gemaakt, op zijn minst in de communicatie. Als het er tijdens een ramp op aankomt vertrouwen te scheppen in de aanpak en de bevolking gerust te stellen, dan is dat in Wetteren faliekant mislukt.’

Volgens Van Impe is het niet het moment voor een spelletje zwartepieten. ‘Dit gaat dus niet over de vraag of de gouverneur het goed doet of niet. Het gaat over de vraag of de huidige aanpak werkt of niet.’

Het Laatste Nieuws: ‘Treinongeval is nog iets anders dan het organiseren van een reeks concerten’

Volgens het Laatste Nieuws ging het al fout toen N-VA Jan Briers naar voren schoof als gouverneur. ‘Doorgaans worden gouverneurs gekozen uit politiek onderlegde mensen die weten hoe ambtelijke structuren en hulpdiensten ineen zitten en functioneren,’ schrijft Luc Van Der Kelen. ‘In Oost-Vlaanderen werd om redenen van politiek opportunisme gekozen voor een man uit de cultuursector. Nu blijkt dat een treinongeval als in Wetteren nog wat anders is dan het organiseren van een reeks concerten.’

‘Er is een professionalisering nodig, dat spreekt voor zich. Er is geen taak meer voor goed menende amateurs.’

Rampencoördinator van de NAVO: ‘Dit kan alleen in België’

Dat vindt ook Luc Rombout, rampencoördinator van de NAVO, die in De Morgen zegt dat ons land rampen erg onprofessioneel aanpakt. ‘Burgemeesters en gouverneurs doen hun best om calamiteiten te bestrijden, maar crisisbeheer is een volwaardig beroep.’

‘Ineens wordt van de burgemeester of gouverneur verwacht dat hij cruciale levensbepalende beslissingen kan nemen en dat hij weet hoe hij een chemische interventie, alarmering en evacuatie van de bevolking, de opzet van een onthaalcentrum, de crisiscommunicatie en het beheer van de milieu-impact vrijwel onmiddellijk georganiseerd kan krijgen.’

Anders dan in onze buurlanden heeft België geen traditie van doorgedreven vorming. ‘We hebben geen rigoureuze oefenprogramma’s, geen strenge kwaliteitsnormen voor noodplannen en we leren niet uit onze fouten’, zegt Rombout.

Spoedarts Ignace Demeyer: ‘Grootscheepse evacuatie is beste oplossing, maar ligt moeilijk bij beleidsmakers’

In De Standaard pleit spoedarts Ignace Demeyer voor een grootscheepse evacuatie; omdat dat volgens hem de meest duidelijke en eenvoudige aanpak van de ramp zou inhouden. Demeyer, die aan het hoofd staat van de medische post in Wetteren: ‘Het is op dit moment zeer moeilijk te voorspellen hoe het gif en eventuele dampen zich nog zullen verspreiden in de riolen. Maar zo’n algemene evacuatie ligt natuurlijk heel moeilijk voor beleidsmakers. De burgemeester die een hele gemeente laat vertrekken, schiet zichzelf electoraal in de voet’.

Buurtbewoner Marcel Roels: ‘Dat rampenplan is pas een ramp’

Sinds gisteren hebben ook meer en meer buurtbewoners kritiek op de aanpak van de giframp. Ze klagen over de chaos, maar vooral over de gebrekkige communicatie. ‘Wij willen niet zo snel mogelijk naar huis,’ zei een buurtbewoner die zich zorgen maakte over de veiligheid van zijn vierjarig dochtertje op Radio 1. ‘De schrik zit er dik in,’ zegt ook Marcel Roels in Gazet Van Antwerpen. ‘Dat rampenplan is pas een ramp.’

Bercy Slegers (CD&V): ‘Onzekere aanpak’

Jan Briers was in de Kamer uitgenodigd voor een debat over de giframp, maar hij bleef daar – begrijpelijk – weg omdat hij ter plaatse moest zijn. In zijn afwezigheid werden er tal van vragen gesteld over zijn aanpak. CD&V-Kamerlid Bercy Slegers: ‘De vraag is of de onervarenheid van de nieuwe gouverneur van Oost-Vlaanderen op het vlak van rampenplanning een factor is geweest in de verwarrende communicatie en de erg onzekere aanpak van deze zaak.’

Stefaan Van Hecke (Groen): ‘N-VA was snel met oorzaak: de wissel. Nu is de vraag wélke wissel problematisch was’

Stefaan Van Hecke (Groen) vond de houding van N-VA in de Kamer ‘opvallend’: ‘De partij die doorgaans als eerste klaarstaat om schuldigen te zoeken, pleit nu voor sereniteit. Zaterdag wisten jullie nochtans al zeker dat een problemen met de wissel aan de basis van het ongeval lag. Je kan je afvragen welke wissel hier precies problematisch was.’

Stefaan Van Hecke zei de indruk te hebben dat het rampenplan had gefaald. ‘Ofwel is het in orde, maar is er bij de uitvoering het een en ander misgelopen.’ Het Groen-kamerlid vraagt een grondige evaluatie en een grondig onderzoek naar het rampenplan, alsmede een opvolging op medisch vlak. Van Hecke besloot dat de coördinatie van ‘dit soort rampen met een dergelijke impact op het milieu’ naar een hoger niveau moet getild worden.

Karin Temmerman (SP.A): ‘Communicatie zorgt voor enorme onzekerheid bij de bevolking’

‘Eerst moesten de ramen en deuren dicht, daarna moesten de omwonenden hun huis zo snel mogelijk verlaten, om vervolgens terug te keren en opnieuw geëvacueerd te worden. Dat zorgt voor een enorme onzekerheid bij de bevolking,’ stelde Karin Temmerman vast.

Bart Somers (Open VLD): ‘Dit vraagt om nationale aanpak’

Bart Somers, burgemeester van Mechelen, vroeg in Terzake aan minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet (CDH) een nationale aanpak van de ramp. Somers wil dat het federale niveau de coördinatie overneemt. ‘Een ongeval is hier aan het uitgroeien tot een ongeziene ramp. Dit vraagt om vertrouwenwekkende communicatie en een nationale aanpak.’

Milquet behoudt het vertrouwen in Briers ondanks de communicatieproblemen. Ze vindt het efficiënter om het provinciaal rampenplan te behouden.

Peter De Decker: ‘Dit zijn politieke spelletjes op de kap van de slachtoffers’

Steun voor Briers komt er enkel vanuit N-VA, de partij die hem als ‘onafhankelijke kandidaat’ naar voren schoof als gouverneur van Oost-Vlaanderen.

‘Wat voor zin heeft het om te zeggen dat de ene gefaald heeft en de andere niet?’, vroeg Koen De Groot zich af.

Peter De Decker, die in datzelfde parlement enige tijd geleden ongemeen hard tekeer ging tegen het ACW, reageerde erg fel op die kritiek van CD&V en Groen: ‘Niemand ontkent de problemen en ook wij onderschrijven de vraag naar een onderzoek. Maar op kap van de slachtoffers in Wetteren, hier in Brussel een politiek spelletje spelen en gouverneur Briers viseren, dat vind ik beneden alle peil. Dit is echt niet het moment om van politieke wissels te spreken. Informatie geef je op basis van informatie van een team. U speelt politieke spelletjes op de kap van slachtoffers in Wetteren.’

Bart De Wever: ‘Kritiek is goedkoop en gemakkelijk’

‘De kritiek is goedkoop en gemakkelijk,’ zei Bart De Wever in De Ochtend op Radio 1. ‘Jan Briers doet wat hij kan doen in uiterst moeilijke omstandigheden. Ik ben verbaasd dat de Franstalige bevoegde minister zo weinig interesse toont voor deze ramp.’

Jan Briers: ‘Ik heb respect voor de bevolking’

In Wetteren is de chaos compleet. Eerst was er geen vuiltje aan de lucht. En toen vielen er een dode en 49 gewonden te betreuren. Er hoefde niet geëvacueerd te worden, dan weer wel, dan weer niet en dan werden mensen geëvacueerd die na een eerste evacuatie al weer naar huis mochten. Duizenden mensen moesten zich een hele nacht klaar houden voor evacuatie maar mochten uiteindelijk weer gewoon thuis blijven.

Temidden van die chaos is de meest cynische uitspraak er één van gouverneur Jan Briers zelf. ‘Ik heb respect voor de bevolking van Wetteren, die nog steeds niet weet wat er met hen en met de giftige gassen gaat gebeuren.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content