SUV: van robuust werkpaard tot frivool speeltje

Terwijl de autoverkoop in Europa fors terugloopt, blijven de lichte terreinwagens goed in de markt liggen. Dat is niet vanzelfsprekend. Want een SUV is duur in aankoop en onderhoud, hij verbruikt meer en is minder gebruiksvriendelijk dan een monovolume of stationcar.

Willys was eerst. Rudimentair en niet kapot te krijgen, legendarisch geworden door zijn heldhaftige verschijning in ontelbare Amerikaanse oorlogsfilms. Het verhaal is waar dat vele sterrengeneraals meer genegenheid toonden voor hun Willys dan voor hun luitenants. De Willys ging, de LandRover Defender kwam. In zijn spoor volgden de Range Rover, Mercedes G, Nissan Patrol, Toyota Landcruiser, Mitsubishi Pajero en noem maar op. Stuk voor stuk stoere binken die in principe elke hindernis aankunnen, geschikt voor alle werk in alle omstandigheden. En daarom zeer geliefd bij jachtopzieners en tuinaanleggers.

Hoe werkt vierwielaandrijving? Bij vierwielaandrijving wordt het motorkoppel verdeeld over de vier wielen. Bij een gewone personenauto, met slechts één aangedreven wielas, is het koppel per wiel tweemaal groter en is het risico op doordraaien dubbel zo groot. Vierwielaandrijving betekent niet dat de vier wielen constant worden aangedreven. Intelligente elektronica aan boord van de moderne terreinwagens herkent het verschil in ondergrond en schakelt automatisch over van twee- naar vierwielaandrijving en omgekeerd. We besparen u de uitleg over hoe dat precies in zijn werk gaat. In feite komt het erop neer om het motorvermogen op zo’n manier over de vier wielen te verdelen dat elk wiel op elk moment over voldoende trekkracht beschikt om zonder doordraaien vooruit te komen of af te remmen. Vergelijk het met een tandje bijsteken of terugschakelen op de fiets. Soms schakel je via de voorste kamwielen, soms via de achterste. In principe rijd je met een terreinwagen in dezelfde versnelling bergop en bergaf. Op die manier behoudt het voertuig maximale grip. Bij de goedkopere modellen moet de bestuurder zelf de vierwielaandrijving te activeren, via een eenvoudige druk op een knop.

Ik zit veilig, mij kan niks gebeuren

We zijn ondertussen een kwarteeuw en meer verder en de stoere binken zijn geëvolueerd naar meiden voor alle werk. Dat laatste heeft te maken met het komst naar Europa van de Toyota RAV4. Die forceerde midden de jaren negentig de doorbraak van een nieuw soort voertuigtype, met beperkte off road kwaliteiten. Het succes van RAV4 vormde het sein voor andere Aziatische merken om het voorbeeld van Toyota te volgen. Dat resulteerde in een brede waaier van relatief kleine SUV’s die weliswaar robuust uitzien maar onderhuids meer verwantschap vertonen met een gewone personenauto dan met een echte terreinwagen – voor vierwielaandrijving moet de klant extra betalen. Die investeert echter liever in extra’s die het comfort verhogen. De meeste SUV’s worden immers gebruikt om de kinderen naar school te brengen of om te gaan inkopen. De instap op zithoogte en een goed overzicht over het verkeer, daar gaat het om. Het stoere uitzicht en de hoge zit bezorgen de inzittenden het geruststellende gevoel… ‘ik zit veilig, mij kan niks gebeuren’.

BMW reageerde als eerste

De Europese constructeurs moesten lange tijd lijdzaam toekijken hoe eerst Toyota en nadien ook, Hyundai/Kia, Mitsubishi, Nissan en Suzuki het nieuwe marktsegment inpalmden. BMW reageerde als eerste. Onder het motto ‘wij willen niet de goedkoopste maar de beste zijn’ creëerde BMW met de X-reeks het begrip Sports Activity Vehicles (SAV), een duurdere variante van de SUV – met nog meer en nog duurdere comfort- en veiligheidsextra’s. BMW omzeilde zo een prijzenslag met de Aziatische merken. Met enkele jaren vertraging startten Audi, Mercedes en VW een inhaalrace die zou uitmonden in een reeks aantrekkelijke en technisch hoogstaande modellen zoals de Audi Q5 en Q3, de Mercedes-Benz ML en GLK en de VW Touareg en Tiguan. De Franse en Italiaanse merken toonden zich minder creatief en kozen voor een gemakkelijkheidsoplossing. Peugeot-Citroën, Renault en Fiat kochten kant-en-klaar modellen bij respectievelijk Mitsubishi, Samsung en Suzuki.

Consument profiteerde van de currentiestrijd Wat volgde was een harde concurrentiestrijd én prijzenoorlog die uiteindelijk één winnaar heeft opgeleverd: de consument. Die kan nu kiezen uit een ruim aanbod van kwaliteitsvolle en betaalbare SUV’s, die qua uitzicht refereren naar de authentieke terreinwagens à la Range Rover of Toyota Land Cruiser maar die onderhuids grote gelijkenis vertonen met een gewone personenauto. Of hoe uit een robuust werkpaard een frivool speeltje is geworden.

Door de felle concurrentiestrijd zijn de prijsverschillen tussen de Aziatische en Duitse merken een stuk kleiner geworden, wat maakt dat een prijs-kwaliteitvergelijking nu ook geregeld in het voordeel van de Duitse merken uitvalt. Omdat hun producten minder verbruiken en meer rijplezier bieden.

Urbain Vandormael Top 15 populairste SUV’s op de Belgische markt in 2011

1. Dacia Duster 8.087

2. Nissan Qashqai 6.728

3. Peugeot 3008 5.349

4. Hyundai ix35 4.290

5. Kia Sportage 4.034

6. BMW X1 3.610

7. Volvo XC 60 3.525

8. VW Tiguan 3.394

9. Nissan Juke 3.243

10. Audi Q5 2.715

11. BMW X3 2.551

12. Mitsubishi ASX 1.965

13. Ford Kuga 1.565

14. Toyota RAV4 1.307

15. Skoda Yeti 1.299