Marco Materazzi, ‘de grote bruut’, kreeg op zijn 38e geen contract meer bij Internazionale. Een gesprek over een carrière die dit jaar eindigde en die veel meer heeft nagelaten dan een blijvende indruk.

De Italiaanse Serie A begon het seizoen 2011/12 enkele maanden geleden met enige vertraging door een spelersstaking. Een van de voetballers die er sowieso niet meer zouden bijlopen is Marco Materazzi, de Interspeler die iedereen nog kent door de kopstoot van Zinédine Zidane tijdens de WK-finale van 2006. De beenharde verdediger speelde tien jaar voor de Nerazzurri.

2006 was het hoogtepunt van je carrière. Heb je je al afgevraagd hoe je leven er had uitgezien als Alessandro Nesta niet geblesseerd was geraakt in de poulewedstrijd tegen Tsjechië? Je zou dan niet hebben gespeeld en dan zou niets van wat er daarna gebeurd is, zijn voorgevallen …

Marco Materazzi: “Dat weet je nooit. We zouden waarschijnlijk niet twee keer hebben gescoord via een verdediger, mijzelf. Met Nesta erbij zouden we misschien iets minder goals hebben geslikt. Maar goed, ik ben blij dat het zo is gelopen.”

Wat voelde je toen je in de zeventiende minuut inviel tegen Tsjechië?

“In de eerste plaats angst. Ik had de mislukking van het WK in Azië meegemaakt. Ik was nog jong in 2002, ik had niet goed gespeeld en het team evenmin. Ik speelde één keer: na zowat twintig minuten viel ik in tegen Kroatië en we verloren met 1-2. Volgens mij was dat niet alleen mijn schuld, maar de pers en de publieke opinie moeten een zondebok vinden en dan mag je zeker zijn dat alles op de nek van de nieuwkomer valt. Ik zal dat WK in Japan nooit vergeten. Fabio Cannavaro kwam daarna bij mij en zei: ‘Luister, mijn eerste match met Nesta was Italië-Chili. Zamorano scoorde twee keer. Ze hebben mij afgeslacht. Afgeslacht. Maar het gaf mij de kracht om er als man sterker uit te komen.’ Ik heb de indruk dat Fabio het sinds die match tegen Chili niet vaak meer heeft verknoeid … Toen ik vier jaar later tegen Tsjechië het veld op stapte, dacht ik opnieuw aan die uitspraak.”

De halve finale tegen Duitsland in 2006: veel naar Duitsland geëmigreerde Italianen spraken je voor de match aan om te zeggen dat jullie absoluut moesten winnen.

“Zonder iets af te doen aan Frankrijk was de match tegen Duitsland voor mij eigenlijk de finale. Het ging veel verder dan alleen maar een sportieve uitdaging. Een geëmigreerde Italiaan die in Duitsland een eigen onderneming heeft, zo zijn er hooguit één of twee. De meerderheid zwoegt zich te pletter. Ze kennen niet noodzakelijk armoede, maar het zijn noeste arbeiders. Hadden wij die match verloren, dan hadden wij onze vrienden vernederd.”

Hebben jullie vóór de wedstrijd over dat extrasportieve aspect gesproken?

“Natuurlijk. Vooral omdat de Duitsers ons hadden uitgedaagd door over pizza’s te praten. Het is simpel: als wij naar het buitenland gaan, dan heeft men het over maffia, pizza, spaghetti … Wij hebben hen getoond dat er voetbal zat in die pizza waarmee zij op de tribunes zwaaiden, we wonnen met 2-0. In ons hotel waren alle kelners en receptionisten Italianen. Toen wij terugkwamen van de wedstrijd waren ze allemaal aan het huilen. Op zulke momenten begrijp je pas echt de draagwijdte van wat je op het veld doet.”

En dan de finale: 1-1 en winst met de penalty’s …

“Onze eerste helft was mooi, maar in de tweede waren we niet goed. Frankrijk was beter in die partij, het had iets méér. Maar onze groep was misschien wat sterker. En we hadden het geluk dat wij snel gelijkmaakten, want waren wij met een achterstand naar de kleedkamers getrokken, dan had het slecht kunnen aflopen voor ons.”

De affaire-Zidane

Je hebt ooit gezegd dat je niet volop kon genieten van je wereldtitel vanwege het voorval met Zidane. Ben je uiteindelijk toch blij dat je wereldkampioen geweest bent?

“Ik ben blij en ik herinner het me alsof het gisteren was. Na het WK heeft men evenwel mijn verdienste en die van Zidane verlaagd. Zidane was een grote speler die een grote stommiteit had begaan. En ik had een grote stommiteit begaan maar ik was geen grote speler. Toen Zidane twee keer scoorde in de finale van 1998 werd hij in triomf rondgedragen als een koning. Acht jaar later is die eer mij niet te beurt gevallen. Ik had nochtans ook twee keer gescoord in de finale ( hij telt zijn strafschop mee, nvdr). Men had toch iets evenwichtiger kunnen oordelen. Velen vinden dat ik hem heb gekwetst, terwijl het andersom is: hij had mij enorm veel pijn kunnen doen, want zo’n kopstoot na 110 minuten inspanning … Wanneer een man een andere raakt, heeft hij altijd meer ongelijk dan degene die slechts iets heeft gezegd. Wij weten allebei wat er gebeurd is, wij hebben er met elkaar over gepraat.”

Je hebt het over jullie toevallige ontmoeting vorige winter in Milaan bij de match van AC Milan tegen Real Madrid?

“Hij zei dat hij me niet had herkend, dacht dat ik een supporter was. Ik betwijfel dat. Hij zal mij zeker nooit vergeten, want door mij heeft hij het WK verloren. Ik kan niet geloven dat iemand die mij een kopstoot gaf mij niet herkende.

“Als mens ben ik blij dat ik hem onder vier ogen heb ontmoet. Hij was vergezeld van zijn broer en een goede vriend, ik had ook een goede vriend bij me. Ik was er eigenlijk voor José Mourinho, hij kwam naar Real Madrid kijken. Wij zagen elkaar op een privéparking van het hotel, kortom het gebeurde heel spontaan.”

Waarover hebben jullie op die parking gepraat?

“Ik had liever gehad dat het niet was uitgekomen. Wat tussen twee mensen gebeurt, ontstaat en sterft onder vier ogen. We hebben elkaar de hand gereikt en ik heb gezegd: ‘Kijk, het spijt mij wat er is gebeurd, het is voorbij.’ En hij zei: ‘Nee, nee, geen probleem, maak je geen zorgen.’ We hebben elkaar de hand gedrukt en dat was het. Van man tot man, dat is het allermooiste. Hadden we het voor de FIFA, voor Sepp Blatter, met elkaar bijgelegd, dan was dat een reclameshow. Ons verzoenen op een hotelparking was als twee vrienden of twee vijanden die elkaar tegenkomen, elkaar de hand drukken en that’s it. Het had niet beter kunnen verlopen, het was mooi, spontaan.”

Wat vind je van de manier waarop de FIFA de zaak heeft aangepakt?

“Ze hebben er veel te veel van gemaakt. Ik werd geschorst voor provocatie! Laat me niet lachen. Het is de eerste en de laatste keer dat zoiets is gebeurd in de voetbalgeschiedenis. Er was geen gelijkheid. De FIFA heeft mij opgeroepen, maar mijn advocaat kreeg geen toestemming om met de disciplinaire commissie te praten. Dat betekent dat de beslissing al was gevallen. Ze wilden gewoon Zidane beschermen en mij voor de slechterik laten doorgaan. Ze konden het niet vuiler spelen.

“Ik zag Blatter dit jaar op de Wereldbeker voor clubs in Abu Dhabi. Ik vroeg of ik hem kon spreken. Na de finale zou ik hem zien, maar dat is niet gebeurd. Daarna belde zijn secretaresse naar de club om te vragen waarover ik wou praten. Ik antwoordde dat ik het over 2006 wou hebben, om een en ander op te helderen. Ik heb evenwel nooit de kans daartoe gekregen. Geduld … we zien elkaar nog wel.”

Tierende ouders

Je hebt ooit gezegd: ‘Ik ben het levende bewijs dat werken het gebrek aan talent kan verdoezelen.’ Had je ooit kunnen denken, toen je op Sicilië bij Trapani of Marsala ploeterde, dat je de Scudetto, het WK en de Champions League kon winnen?

“Dat niet, neen. Ik droomde ervan, maar kon het me niet echt voorstellen. Daarvoor ben ik te realistisch. Ik weet dat ik niet zo snel ben als Cannavaro, Nesta of Lilian Thuram. Maar anderzijds dénk ik wel zeer snel. Anders had ik nooit op Thierry Henry kunnen spelen in een WK-finale. Om voor de dekking op zulke mannen te zorgen moet je erg snel denken. En moet je met passie spelen. Toen ik nog in de lagere afdelingen speelde, moesten wij op een dag op verplaatsing naar Calabrië. Er was geen kleedkamer, overal water. Wel, ik herinner mij liever dergelijke dingen dan alles wat ik daarna als international heb beleefd, waar alles een beetje te perfect lijkt. Want uiteindelijk zijn de echte voetbalvelden toch wel die speciale veldjes.”

Klopt het dat je vader nooit naar jou kwam kijken als jeugdspeler?

“Ja. Dat blijft hangen. Maar het heeft ook een positieve kant: ben je al eens naar een match van kleine jongens gaan kijken op zo’n veldje buiten de stad? De kinderen amuseren zich en spelen voetbal. Daarachter staan tierende ouders. ‘Schiet! Geef die pass!’ Ze bekvechten met andere ouders, afschuwelijk gewoon. De jongens kunnen hun talent zo niet tot uiting brengen, soms gaat zelfs hun goesting in het voetbalspel verloren.”

Over kindertijd gesproken: je werd geboren in Lecce, maar doordat je vader trainer was, heb je zowat in heel het land gewoond. Hoe is jouw relatie met Italië?

“Ik dank mijn moeder dat zij mij in Italië heeft gebaard. Ik ben trots op onze natie. Het is ongetwijfeld daardoor dat ik niet geliefd ben bij de supporters van de tegenstanders. Ik ben iemand die de zaken trouw blijft. Zo heb ik in Italië trouw gezworen aan Inter. Inter betekent alles voor mij. En wie mij kent, weet dat ik ben wie ik ben en dat ik eerlijk ben. Met al mijn gebreken.”

Vóór het WK 2010 had de Lega Nord verklaard dat ze niet zou supporteren voor de nationale ploeg. Italië lijkt niet echt een eendrachtig land te zijn …

“Ik benijd de Fransen en de Amerikanen één ding: hun eenheid. Zij hebben één voordeel op ons: een uniek nationaliteitsgevoel. Ik vind dat een van de mooiste dingen voor een volk. Zo’n gevoel kennen wij niet in Italië en daar moeten we ons om schamen.”

Jij hebt zowel in het noorden als in het zuiden van het land gespeeld. Hoe zou jij het verschil tussen beide regio’s verklaren?

“Het noorden heeft meer middelen op het vlak van ondernemingen en tewerkstelling, maar mist menselijke warmte. Als je het noorden van het zuiden scheidt, waar zal het noorden dan zijn groenten en fruit vandaan halen? Uit het zuiden. Zonder hen zouden wij niet kunnen leven, zouden wij onze groenten en fruit in Zuid-Amerika of weet ik veel waar moeten kopen – hoeveel zou dat niet kosten? Het is een banaal en stom voorbeeld, maar het is de realiteit.

“Weet je, ik zie mezelf als een boer, een terrone ( een pejoratieve naam die de Italianen uit het noorden geven aan de mensen uit het zuiden, nvdr). Boeren en zigeuners: met hen kom ik het best overeen. In Frankrijk zou ik het goed kunnen vinden met de mensen uit Marseille. Oprechte mensen, havenvolk, mensen die elke dag opstaan en hard werken om brood op de plank te hebben. Parijzenaars zijn wellicht een wat deftiger soort.”

Idioot gedrag

Blijkbaar zijn jouw zonen voor AC Milan.

“Eén van mijn zonen, ja. Ik probeer hem aan de juiste kant te krijgen en het is mij misschien aan het lukken, maar het is niet gemakkelijk, het duurt nu al drie of vier jaar. Hij is zot van Pato en van Kaká, hij heeft dus smaak …”

Hoe zou jij het verschil tussen Milan en Inter uitleggen?

“Wij zijn meer familiegericht. Zij lijken meer op een bedrijf. In 2006 zat ik bijna bij Milan. Ik speelde toen niet en ik kreeg twee mogelijkheden: Bologna of Milan. Aan het eind van het seizoen volgde het WK. Ik heb bondscoach Lippi gebeld om hem de situatie uit te leggen. Hij zei: ‘Maak je geen zorgen, je hoeft alleen maar af en toe te spelen, je hebt je plaats bij de 23 die naar Duitsland vertrekken.’ Toen heb ik niet meer geaarzeld: ik heb mijn hart gevolgd en ben gebleven.”

Voor een verdediger heb jij veel gescoord …

“Tijdens een seizoen bij Perugia scoorde ik twaalf keer. Dat is een record voor een verdediger in de Serie A. Ik ben daar blij mee, maar vind het jammer dat ik dat record heb afgenomen van Giacinto Facchetti ( de flankverdediger van Inter uit de jaren zestig die daarna voorzitter werd, nvdr). Want Facchetti begreep mij. Hij zorgde voor mij tijdens mijn eerste jaren bij Inter, vooral op de moeilijke momenten. Als ik mij als een idioot gedroeg, nam hij het altijd voor mij op.”

Aan welke stommiteiten denk je dan?

“Ik denk vooral aan Bruno Cirillo … Het gebeurde tijdens Inter-Siena op 1 februari 2004. Ik was geblesseerd en had aan een van mijn teamgenoten gezegd op Cirillo te spelen, omdat hij volgens mij de zwakste was bij Siena. Ik stond aan de zijlijn, ik had dat niet mogen zeggen. Kortom, Cirillo kreeg het op zijn heupen. In de kleedkamer wou hij zijn gram halen en we hebben gevochten. Ik heb hem geslagen en Giacinto heeft me niet veroordeeld. Hij zei alleen dat ik niet in beroep mocht gaan tegen de straf, wat deze ook mocht zijn.”

De onvergetelijke Mourinho

Hoe is het met José Mourinho gelopen?

“Mourinho is TheSpecial One. Op de momenten dat je problemen het hoofd moet bieden zie je de grote trainers. Hij moet kracht uitstralen, ervoor zorgen dat iedereen zich op gelijke voet behandeld voelt, hij moet iemand zonder dubbelzinnigheid door iemand anders kunnen vervangen, ervoor zorgen dat niemand de indruk krijgt dat wat hij heeft bereikt een verworvenheid is. Vanuit dat standpunt bekeken stond Mourinho aan de top.”

Er is die beruchte video waarop je in zijn armen weent na de finale van de Champions League …

“Het irriteert mij als ik die video zie, want met Mourinho hadden wij vorig seizoen hetzelfde kunnen doen als twee seizoenen geleden, namelijk alles winnen. Hij had zó een sterke groep opgebouwd, iedereen stond op het juiste moment op de juiste plaats. Volgens mij hadden we met hem de drie bekers gewonnen: de supercup, de Europese supercup en de Wereldbeker. En zelfs de Scudetto! Goed, misschien hadden wij in de Champions League wel wat problemen gehad, want die twee keer na elkaar winnen is nog niemand gelukt. Ook al waren we tegen Schalke allemaal wat vermoeid, met Mourinho zouden we toch door zijn gegaan.”

Bellen jullie elkaar nog?

“Ja, voortdurend. Ik ben zijn grootste supporter in Spanje en ik hoop dat hij alles wint.”

Wat liep er vorig seizoen mis bij Inter? Klikte het niet tussen Benítez en Inter?

“Ik heb gezegd wat ik ervan vond ( in de Italiaanse pers vergeleek hij Benítez met een verkeersagent die aan het stuur van een F1-wagen zat, nvdr). Men beweerde dat ik dat zei omdat ik niet speelde en hem dat kwalijk nam, maar op mijn leeftijd maakt het niet veel uit of je een match meer of minder speelt. Onder Mourinho speelde ik ook niet, maar ik werd wel enorm gerespecteerd. Geen probleem dus. Maar mijn ploeg in duigen zien vallen … Benítez zei – en dat was een waarheid als een koe – dat wij een ploeg van oudjes waren. Wel, een team van oudjes laat je werken zoals zij dat gewend zijn. Als je alles omgooit, is het normaal dat er problemen zijn. We liepen op een bepaalde manier, nu moesten wij anders lopen … Ik geef Benítez niet de schuld – we hadden ook blessures en zo – ik zeg gewoon: waarom heb je met een ploeg waarvan je weet dat ze oud is niet gewoon verder gewerkt zoals ze het jaar daarvoor bezig was?”

Anderzijds was er één speler die een fantastisch seizoen kende: Samuel Eto’o.

” Eto’o heeft een tactisch inzicht en een snelheid van uitvoering die je maar zelden ziet. Het is moeilijk iemand uit een ander werelddeel dan Europa te vinden die tactisch zo gedisciplineerd is als hij. Maar ik ben verre van racistisch, hé, Samu is mijn broer. Vanuit fysiek oogpunt bekeken vind ik dat Afrikanen véél beter zijn dan wij. Alleen verdoezelen wij dat gebrek met onze tactiek. Mochten zij allemaal over het tactisch inzicht van Eto’o beschikken, dan wonnen ze het WK met hun ogen toe. Ze zouden te sterk zijn. Samu verenigt beide zaken.”

Evenwicht verstoren

Over racisme gesproken: er is controverse rond Mario Balotelli, met wie jij bij Inter contact had.

” Balotelli is de enige die ik ken die al sinds zijn achttiende een dode match weer tot leven kan brengen. Met dode matchen bedoel ik wedstrijden waarin je 2-0 of 3-0 achterstaat of waarin het 0-0 blijft. Hij valt in en de boel ontploft. Hij zorgt voor de vonk. Ik zie veel van mijzelf in hem. Het is gemakkelijk gezegd dat hij provoceert, maar als je een wedstrijd hebt waarin niks gebeurt, moet je iets doen om het evenwicht te verstoren. Dat kan door een bal de tribune in te trappen of door naar de scheidsrechter te stappen als hij een fout fluit terwijl er niks is gebeurd. Je laat je aanwezigheid voelen, de mensen kiezen jouw kant en daar is Mario fenomenaal in.”

Hoe was hij in de groep?

“Hij is een erg rustige jongen. Goed, we kregen het met elkaar aan de stok, ik heb hem geslagen, maar Mario belt mij nog en stuurt mij berichtjes. Het kan niet dat hij géén grote wordt, maar hij mag ook niet geloven dat alles aan hem te danken is. In de halve finale van de FA Cup, Manchester City tegen United, wou iedereen hem slaan, maar wie won er? Wellicht hadden Anderson of Vidic gedacht: het is nog maar een jongen, wij vreten hem op. En het is hij die iedereen opvreet! Dat is intelligentie en geen domheid. Hij is tot alles bereid om te bereiken wat hij wil bereiken en het is hem altijd al gelukt.”

Al die verhalen over spreekkoren in Italië tegen hem, vind jij dat racisme?

“Het is zoals wanneer ze zingen: ‘Materazzi is een klootzak!’ Ze maken er bij hem een politieke zaak van, er volgen boetes en straffen omdat ze apengeluiden maken. Ze behandelen mij al achttien jaar als een klootzak en nooit heeft iemand daar ook maar iets aan gedaan! Dat is ook een vorm van racisme, maar ik zie het zo: ik win, ik maak het hen lastig, ze zijn bang van mij. Met Mario is dat net hetzelfde. Hij is sterk en de idioten maken apengeluiden om hem slecht te doen spelen. Het gaat misschien meer om onwetendheid dan om racisme.”

DOOR LUCAS DUVERNET-COPPOLA EN STÉPHANE RÉGY – BEELDEN BELGA

“Apengeluiden, dat is meer onwetendheid dan racisme.”

“Wanneer een man een andere raakt, heeft hij altijd meer ongelijk dan diegene die slechts iets heeft gezegd.”

“Het noorden van Italië heeft meer middelen, maar mist menselijke warmte.”

“Balotelli laat zijn aanwezigheid voelen. Dat is intelligentie en geen domheid.”