Jonas Creteur

Als Sepp Kuss in de Vuelta niet beloond wordt voor zijn loyauteit, dan verloochent Jumbo-Visma zijn identiteit

Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Het luxeprobleem van Jumbo-Visma – Sepp Kuss, Jonas Vingegaard én Primoz Roglic in de top drie van de Vuelta – is intussen uitgegroeid tot een perceptieprobleem en bovenal een identiteitsprobleem. De ploegleiding moet nu vermijden dat ‘samen winnen’ niet ‘samen verliezen’ wordt.

Vorig jaar gingen we op bezoek in het hoofdkwartier van Jumbo-Visma in Den Bosch. Ceo Richard Plugge gaf er een rondleiding en toonde trots de ingekaderde foto achter zijn bureau. Van de eerste rit in Parijs-Nice 2022, waar Wout van Aert, Primoz Roglic en Christophe Laporte met hun drieën richting de finish bolden, en de Fransman voor eigen volk ‘mocht’ winnen.

‘Die foto’, benadrukte Plugge, ‘weerspiegelt perfect onze baseline: “Samen winnen”. We winnen als plóég, een renner doet het nooit alleen. Met die foto, maar ook met alle andere foto’s van onze teamzeges in dit gebouw willen we dat concreet uitbeelden. Zodat iedereen elke dag doordesemd wordt van die teamspirit, zelfs de administratieve medewerkers. Dit is wie wij zijn, dit is onze identiteit.’

Een maand na ons bezoek kwam dat in de Tour perfect tot uiting: hoewel Wout van Aert in de vorm van zijn leven verkeerde, stelde hij zich ten dienste van de latere winnaar Jonas Vingegaard. In de kasseirit waar de Deen achterop was geraakt of in de bergetappe naar Hautacam, waar Van Aert met een ultieme inspanning Tadej Pogacar loste en Vingegaard naar de ritzege loodste. Waarop de Kempenaar twee dagen later op zijn beurt de overwinning in de tijdrit ‘cadeau’ kreeg omdat de Deen op het einde inhield.

Die had zijn gele trui deels ook te danken aan het ‘samen winnen’-plan van Jumbo-Visma in de etappe naar de col du Granon. Waar ook Primoz Roglic, geblutst en gebuild na een eerdere valpartij, zijn kansen opofferde voor Vingegaard. Op het einde van de Tour kwamen alle Jumbo-Vismarenners samen over de finish op de Champs-Elysées. Van Aert had nog om de zege kunnen sprinten, maar wilde dat moment met de ploeg niet missen.

In het voorbije voorjaar toonde de Kempenaar zich nogmaals een teamspeler door in Gent-Wevelgem ploegmaat Christophe Laporte te laten winnen, uit dankbaarheid voor al het werk dat de Fransman voor hem had opgeknapt. In de wetenschap dat die later zich zonder aarzelen de ziel uit het lijf zou rijden voor de Belg. Van Aert kreeg er kritiek voor – ‘een klassieker als Gent-Wevelgem schenk je niet weg’ – maar hij vond de teamspirit belangrijker.

Sleutelrol van Sepp Kuss

Een onbaatzuchtigheid waar die andere Jumbo-Vismarenner, Sepp Kuss, al langer het gezicht van was. De Vuelta’s van 2019, 2020 en 2021, de Tour van 2022 en in de Giro en de Tour van dit jaar: telkens speelde hij als meesterknecht in de bergen een sleutelrol in de eindzeges van Primoz Roglic en Jonas Vingegaard. Zonder Kuss had Roglic dit jaar de Giro nooit met veertien seconden gewonnen, zoals de Amerikaan ook in de Vuelta van 2020 de Sloveen in moeilijke momenten op de Angliru bijstond.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Jumbo-Visma beklemtoonde Kuss’ rol na afloop van de jongste Tour nog eens in een tweet. Die beschouwt dat niet eens als een opoffering van zijn eigen kansen. Hij voelt er zich het best bij, in die rol als rechterhand. In een ander team zou Kuss als kopman meer kunnen verdienen en zelf zijn kans kunnen gaan, maar hij wil die druk niet torsen.

Dankzij dat ‘samen winnen’-mantra, dat ook op de teambus staat, kreeg de dominantie van Jumbo-Visma de laatste twee jaar een sympathieke kant. Ja, er waren weleens wrijvingen, zoals toen Wout van Aert van Jonas Vingegaard geen hulp kreeg in de finale van de Tourrit naar San Sebastián, maar die verdwenen tussen de plooien van de uitgesproken teamspirit.

Met diezelfde ploeggeest zou Jumbo-Visma in deze Vuelta ook het grote doel van 2023 waarmaken: de drie grote rondes winnen. Of met Girowinnaar Primoz Roglic, of met Tourwinnaar Jonas Vingegaard. Wie van de twee, dat zou hun conditie wel uitwijzen.

Door een tactische meesterzet creëerde de Nederlandse ploeg een nog groter luxeprobleem: Sepp Kuss werd in de zesde rit meegestuurd in een grote vlucht, met nog drie andere ploegmaats, en hield daar niet alleen de ritzege maar ook een voorsprong van 2 minuten en 52 seconden aan over. En twee ritten later ook de rode leiderstrui.

Het werd een extra troefkaart om uit te spelen tegen de renner die toen als dé grote concurrent werd beschouwd: Remco Evenepoel. Toen die echter een onverwachte inzinking kreeg in de Pyreneeën en ook Juan Ayuso de verwachtingen niet inloste, kwamen Kuss, Vingegaard en Roglic in de top drie van het algemene klassement.

Twee oplossingen

Zo werd het luxeprobleem bij het begin van de laatste week plots een perceptieprobleem. Want de twee oplossingen van dat probleem zou kritiek opleveren.

Oplossing één: eerst de eindzege voor Jumbo-Visma veiligstellen, en dan de drie renners laten koersen om de rode trui. Het is immers de kern van competitie: de beste die wint, geen geschenken, zeker niet in een grote ronde.

Oplossing twee: de rode leiderstrui van Sepp Kuss laten beschermen door zijn twee kopmannen, Vingegaard en Roglic. Uit dankbaarheid voor zoveel onzelfzuchtige loyauteit van de Amerikaan de voorbije jaren. Een feelgoodstory die de teamfilosofie extra in de verf zou zetten: met drie verschillende renners de Giro, Tour en Vuelta (sámen) winnen. Iets wat geen enkele ploeg ooit is gelukt, zelfs niet met twee renners.

Afhankelijk van de nationaliteit van de analist of de wielerfan werden de voorbije dagen zo twee kampen gecreëerd: voorstanders van oplossing één (geen cadeaus, we willen een échte wedstrijd zien), en voorstanders van oplossing twee (Kuss naar de eindzege loodsen).

Het hoeft niet te verbazen dat het merendeel van de wielervolgers de meest menselijke optie genegen was. Mede door de aaibare persoonlijkheid van Sepp Kuss, de goedlachse kerel die zelfs deze week nooit op zijn strepen stond. ‘In deze sport deel je geen geschenken uit’, zei hij afgelopen maandag nog in een interview met Sporza.

Alleen gisteren klonk het heel voorzichtig, tussen de regels door, dat hij ook graag zou winnen. Daarom sprintte hij gisteren, in de laatste meters van de Angliru, Mikel Landa voorbij. Omdat de Spanjaard van Bahrain-Victorious hem in de laatste kilometers op sleeptouw had genomen, excuseerde hij zich zelfs. ‘Niet mijn stijl, maar ik moest de laatste bonificatieseconden meenemen.’

Primoz Roglic versnelde op de Angliru. Jonas Vingegaard volgde. Leider Sepp Kuss moest lossen. © Getty

Tegen de ‘samen winnen’-filosofie in koos de ploegleiding van Jumbo-Visma er afgelopen maandag immers voor om Roglic en Vingegaard te laten koersen. Het leverde zowel dinsdag als woensdag, op de steile Angliru, een vreemd toneel op met aanvallen en versnellingen van de Deen en de Sloveen, waardoor Kuss in het defensief werd gedrongen en moest lossen.

Een heel klein beetje oorlog

Op sociale media werd elke pedaaltrap, elke blik, elk gebaar, elke knuffel en elke quote van de drie Jumbo-Vismarenners daarna microscopisch ontleed. Op zoek naar een spoor van onvrede, een heel klein beetje oorlog. Dat leek er ook te zijn, want hoewel Vingegaard en Roglic vertelden dat ze hun teamgenoot graag wilden zien winnen, deden ze op de fiets het tegenovergestelde, met reacties op elkaars versnellingen en aanvallen. Weliswaar mét toestemming van de ploegleiding.

Niet omdat ze Kuss een eindzege misgunnen, maar omdat de ene schijnbaar niet wil dat de andere met de hoofdprijs gaat lopen, ten koste van de Amerikaan. Hoewel Roglic in het begin van Vingegaards carrière zich over de toen mentaal broze Deen heeft ontfermd, lijkt de band tussen hen verwaterd. Als twee hanen op een erf die voor hun eigen stekje vechten, vooral met oog op de Tour van 2024. Niet toevallig wilde Roglic dit jaar zijn kans gaan in de Giro, en niet in de Tour de tweede man na titelverdediger Vingegaard spelen.

Het grote geluk van Jumbo-Visma is dat Mikel Landa Sepp Kuss in de laatste kilometers van de Angliru bijstond, waardoor die zijn rode trui met acht seconden behield. Ondanks de versnelling van Roglic, met Vingegaard in zijn spoor. De Deen had, als beste klimmer, allicht nog sneller gekund, maar hij bleef in Roglic’ wiel. Al had hij ook op Kuss kunnen wachten.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Toch maakte de Amerikaan na de finish geen amok. Hij bleef, nota bene op zijn 29e verjaardag, zelfs lachen. Zo veranderde het smeulende vuurtje, aangewakkerd door alle mengingen op sociale media, niet in een uitslaande brand. Via X (Twitter) probeerde Jumbo-Visma de ‘brotherhood’ en de ‘happy faces’ tussen de drie renners zelfs te beklemtonen.

Op lange termijn denken

Om de vlam echter helemaal te doven moet de teamleiding er nu voor kiezen om de gekozen tactiek te wijzigen. Door, zéker nu Aysuo en co. geen bedreiging meer vormen, in de twee resterende zware etappes Vingegaard en Roglic in bedwang te houden en Kuss’ leiderstrui te verdedigen (als die tenminste niet helemaal in elkaar stort).

Het is voor Jumbo-Visma de beste beslissing. Niet alleen vanwege de perceptie, maar ook omdat de ploegleiding op lange termijn moet denken. Nu de teamfilosofie verloochenen riskeert de aversie tegenover de dominante ploeg nog te vergroten en vooral de cohesie binnen Jumbo-Visma op de helling te zetten. Misschien zelfs de onvoorwaardelijke loyauteit van Sepp Kuss, of de onbaatzuchtigheid van die andere steunpilaar, Wout van Aert. Vooral in de Tour, wanneer Tadej Pogacar weer op zijn best is, kan dat als een boemerang in hun gezicht terugkeren.

Hoewel het teamimago al een flinke, niet uit te deuken bluts heeft opgelopen, heeft Jumbo-Visma nog altijd de kans om wielergeschiedenis te schrijven, zonder dat de pen van de buitenwereld in verontwaardiging en vitriool wordt gedrenkt. Of dat in de toekomst de breukjes tussen Vingegaard en Roglic zal lijmen is zeer de vraag. Maar dan zou het wel tonen dat zelfs in deze moeilijke situatie ‘samen winnen’ boven het individuele belang staat. Dat je met veel te geven nog meer kan terugkrijgen.

Deze keer met teamsoldaat Sepp Kuss als gelukkige. Geen mens, ook Roglic en Vingegaard niet, die het hem zou misgunnen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content