Mevrouw Mbokani: ‘Mijn man aanvaardt nog altijd de dood van ons zoontje niet’

Dieumerci Mbokani wint op zijn 34e voor de tweede keer in zijn carrière de Ebbenhouten Schoen. Niemand die ‘Dieu’ beter kent dan Marlène, die intussen al tien jaar mevrouw Mbokani is. Sport/Voetbalmagazine interviewde haar eerder dit jaar. ‘Hij is iemand die je moet vertroetelen. Pas dan kan hij zich openstellen en alles geven wat in hem zit.’

We ontmoeten Marlène Mbokani in de lounge van Le Columbus, het hotel rechtover de rozentuin van Grace Kelly in Monaco, waar ze sinds september met haar zoontjes Jess (9) en Bradley (7) permanent hun vroegere vakantieappartement betrekt. ‘Het weer is hier fantastisch, het is heel rustig, alles ligt dicht bij elkaar en het is bijzonder veilig’, zegt ze. ‘Het hangt vol met camera’s. Als de kinderen weg zijn, moet ik mij geen zorgen maken. Als je hen het allerbeste kunt geven, waarom zou je dat niet doen? Mijn man en ik groeiden op in Kinshasa, wij kenden dat geluk niet. Het werd ook tijd dat er wat stabiliteit in hun leven kwam. De oudste woonde al in Frankrijk, in België, in Duitsland, in Oekraïne en in Engeland.’

Ze spelen nu allebei in de onderbouw van AS Monaco. ‘Mijn man is in onze villa in Schepdaal gebleven. Mijn moeder kookt voor hem en doet zijn huishouden. Zij woont nog in Anderlecht, net als mijn twee zussen. Soms komt zij naar hier en ga ik naar daar. Binnenkort moet mijn man naar de nationale ploeg en komt hij even naar Monaco. Tijdens de schoolvakanties zijn we altijd samen in België en anders bellen we dagelijks wel een keer of tien met elkaar. Wacht, ik zal het je tonen.’ Ze neemt haar gsm en gaat naar de oproepgeschiedenis. ‘Kijk: vandaag belden we al om kort na middernacht, om 11u26, om 12u03, om 15u20 en om 16u41, net voor ik naar hier kwam. Eigenlijk bellen we de hele dag door! Mijn man is dan wel timide, maar ik ben het vooral die praat en hij houdt ervan mij bezig te horen. Behalve wanneer hij naar voetbal aan het kijken is. Dan moet ik hem met rust laten.’

BRANDSTOF

‘Mijn man is al veel veranderd, net als ik trouwens’, vertelt Marlène. ‘We zijn geen twintig jaar meer, we zijn ouder geworden en deden al veel maturiteit op. Hij spreekt nu meer met mij, hij houdt meer rekening met de kleine dingen en hij neemt meer verantwoordelijkheid op. Hij is meer een man geworden.

‘Dieu is iemand die je moet geruststellen. Ik maakte hem bewuster van zijn kwaliteiten en stelde hem in veel dingen op zijn gemak. Iedereen heeft nood aan iemand die hem een beetje kan boosten en kan pushen. Bij hem ontbrak dat een beetje. Ik hielp hem zijn carrière te maken. Je kunt dan wel vastbesloten zijn, maar op een bepaald moment in je leven, wanneer het niet goed is, kun je ook de moed verliezen. Dan is er iemand nodig om je gerust te stellen en te zeggen dat alles weer goed komt als je blijft voortdoen. Dat is wat ik deed.

‘Ik noem hem Gazole, omdat hij mijn brandstof is. Mijn leven is veel veranderd sinds ik hem op 31 december 2007 in Kinshasa leerde kennen. Hij zorgde voor die transmissie, door te werken, te voetballen en te scoren.

‘Maar mijn man is iemand die snel de moed verliest, terwijl ik mij van kritiek niet veel aantrek. Ik kijk meer naar de doelen die ik stel. Gebeurt er iets waar hij niet van houdt, dan is hij ontevreden en raakt hij ontmoedigd. Dan moet ik hem steunen en weer vooruit helpen. En als het goed gaat, moet ik hem erop wijzen dat het niet volstaat en dat hij nog beter kan. Ik ken hem en weet hoe ik op hem moet inpraten. Als hij scoort, stuur ik hem altijd meteen een bericht om hem proficiat te wensen, zodat dat het eerste is dat hij leest na de wedstrijd. Scoort hij niet, dan stuur ik een bericht om hem aan te moedigen.

‘Niet alle Afrikanen die naar Europa gaan slagen er. Om hier groot te worden, moet je professioneel en gedisciplineerd worden en daar is een goeie entourage voor nodig. Als je van Afrika komt en je bent zo timide als mijn man, dan is het allesbehalve evident om te slagen, zelfs al ben je zo getalenteerd.

‘In het begin was hij heel snel geënerveerd wanneer hij onder druk kwam en dan reageerde hij telkens zonder nadenken. Dat is het enige dat ik van hem niet accepteerde. Dat was moeilijk voor hem, maar hij is al veranderd. Hij enerveert zich zo snel niet meer en wanneer het gebeurt, slaagt hij er beter in om zich te kalmeren. Zijn impulsiviteit leverde hem problemen op, ook met scheidsrechters. Ik liet hem begrijpen dat het niet goed is voor zijn professioneel leven en ook niet voor onze familie en voor onze investeringen. Fabio ( Baglio, een van zijn zaakwaarnemers, nvdr) praatte daar ook al veel met hem over.

‘Ook zijn geloof helpt hem om te doen wat goed is. Mijn man komt uit een heel religieuze familie. Zijn vader gaf catechismus in de kerk en hij was als kleine jongen lange tijd misdienaar. Hij bidt iedere dag voor hij gaat slapen en wanneer hij opstaat. Wanneer hij het stadion binnenkomt, slaat hij een kruisteken en vraagt hij om bescherming van de Heer. Wanneer er op zondag geen wedstrijd is, gaat hij naar de kerk in Schepdaal. Aan de achteruitkijkspiegel in zijn wagen hangt een paternoster die hij door de priester liet wijden en op zijn lichaam liet hij een afbeelding van Jezus en ‘Only God, Protect, Me’ tatoeëren. Dat geeft hem kracht.

‘Mijn man is heel genereus. Als hij bij wijze van spreken vijf euro bezit en je vraagt hem iets, dan zal hij je 2,5 euro geven. Zijn familie is heel groot en al die mensen helpt hij. Hij hielp ook al mensen die in het ziekenhuis niet konden behandeld worden door een gebrek aan middelen. Dat maakt hem gelukkig. Hij houdt er niet van mensen te zien die afzien.

‘Zelf heb ik in Congo een stichting waarmee ik premature kinderen help. Toen wij in augustus 2011 ons prematuur zoontje David van vijf maanden verloren, wilde ik weten hoe ze in Kinshasa met prematuurtjes omgaan. Wat ik daar zag, choqueerde mij. Kinderen die al na vier à zes maanden zwangerschap ter wereld kwamen, werden als dood geboren beschouwd omdat er in de materniteit geen couveuse was. Daarom zeiden wij: we gaan helpen! We willen zulke kinderen de kans geven om te leven door ervoor te zorgen dat ze beter verzorgd worden. Ik betaal ook de studies van een jongetje in een weeshuis in Kinshasa. Hij is zes jaar en heet David.

‘De dood van ons kind was een enorme schok. Mijn man toonde nooit zijn emoties. We spraken er zelfs nog nooit over. Ik probeerde het al, maar ik slaag er niet in om daarvoor bij hem een opening te creëren. Als ik erover begin, wordt hij nerveus of verandert hij van onderwerp. Hij mijdt de confrontatie, omdat hij het nog altijd niet aanvaardde en het dus ook niet kan verwerken, denk ik. Over de dood van zijn vader praat hij wel, maar niet over die van zijn zoontje. Vorig jaar probeerde ik het voor het laatst. Het was 1 november en ik was hier bij de kinderen, maar… het is mijn zus die in België naar het graf van David is geweest… Door de manier waarop hij omgaat met Jess en Bradley zul je begrijpen dat hij overstuur is door het verlies van David. Hij beschermt en verwent hen te veel.

‘Met de kinderen spreekt hij altijd over voetbal, en als hij met hen speelt, voetballen ze of ze gamen op de playstation. Jess is nóg gekker van voetbal dan hij. Het eerste woord dat hij zei toen hij begon te spreken, was ‘goal’. Ik nam hem altijd mee naar de wedstrijden en opeens zei hij ‘goal’ tegen zijn papa. Hij voetbalt met alles wat hij tegenkomt. Een dop van een fles, een zak, … in alles ziet hij een bal.

‘Zo is mijn man ook. Iedereen voetbalde in zijn familie en hij wilde altijd al voetballer worden. Na de wedstrijd komt hij thuis en kijkt hij naar andere wedstrijden. Hij volgt alle competities en als hij niet op tv kijkt, dan kijkt hij op zijn telefoon naar Livescore. En als hij niet op playstation speelt, dan speelt hij op zijn iPad Football Manager. Zelfs als we eens naar een discotheek gaan, zit hij op zijn telefoon naar Livescore te kijken. In het begin vond ik dat vervelend en nu nog word ik dat wel eens moe, maar ik kan hem dat niet verbieden, want dat is wie hij is en dat zal nooit veranderen. Na zijn carrière wil hij makelaar worden en hij is nu al bezig met een voetbalschool op te richten in Kinshasa. Dus laat ik het zo. Ik begreep dat eerst niet, maar Fabio zei mij: ‘Hij het voetbal en jij al de rest.’ Mooi verdeeld hé. ( lacht) Mijn man staat dichter bij Jess, omdat ze dezelfde passie delen. Ik sta dichter bij Bradley, die intellectueler is. Hij voetbalt ook, maar meer omdat hij het zijn vader en zijn oudere broer ziet doen.’

MANIPULATIE

Na een wisselvallige carrière via Anderlecht, Standard, AS Monaco, VfL Wolfsburg, weer Anderlecht, Dinamo Kiev, Norwich City en Hull City is Dieumerci Mbokani op zijn 34e aan zijn tweede seizoen bij Antwerp bezig. ‘Hij voelt er zich heel goed, ‘ zegt Marlène, ‘omdat hij er in de spelersgroep, in de staf en in de entourage van de club veel mensen kent. Zoals Luciano D’Onofrio en László Bölöni, onder wie hij bij Standard werkte. Zij weten hoe hij is en hoe hij zich gedraagt, zij begrijpen hem en kunnen hem onder controle houden omdat ze weten hoe ze met hem moeten communiceren.

‘Om zich goed in zijn vel te voelen, moet je je in hem interesseren. Je moet hem vertroetelen. Hij wil voelen dat je van hem houdt. Pas dan kan hij zich openstellen en alles geven wat in hem zit. Voelt hij zich een beetje geïsoleerd, alléén, dan geeft hij ook een beetje op. Zelfs met mij is hij zo.

‘Mijn man moet ook voelen dat je correct met hem bent. Bij Dinamo Kiev kreeg hij ooit een boete van 150.000 euro omdat hij te laat was gekomen! Dat kan echt niet, vind ik. In zijn eerste seizoen daar scoorde hij zestien keer, maar toen kwam er een trainerswissel en veranderde opeens alles. Hetzelfde gebeurde bij Hull, nadat het bij Norwich wel goed was gegaan. Een coach is ontzettend belangrijk. Bij AS Monaco ging het niet goed onder Guy Lacombe en nadat bij Wolfsburg Felix Magath kwam, was het ook gedaan.

‘In de voetbalwereld gebeuren veel dingen die niet benoemd worden. Er zijn coaches die zelf hun ploeg willen vormen en dat doen met het oog op eigen businessdeals.’

Dieu is niet zo tevreden wanneer hij achterom kijkt, want zijn grootste dromen werden niet gerealiseerd: de beste Afrikaanse voetballer worden, een topspits worden in de Premier League en de Champions League winnen. ‘Neen, mijn man is niet zo tevreden met zijn carrière’, weet zijn vrouw. ‘Hij zei mij al: ‘Marlène, het is omdat we slechte keuzes maakten.’ Ik was blij dat hij dat inzag en het toegaf.’

De grootste fout werd gemaakt in 2013, toen hij na het winnen van de Gouden Schoen en zijn tweede opeenvolgende titel met Anderlecht voor vier jaar tekende bij Dinamo Kiev. Hoewel één jaar later zijn contract afliep, slaagde Anderlechtmanager Herman Van Holsbeeck er die zomer in om hem voor 11 miljoen euro aan de Oekraïense topclub te verkopen. ‘Ik was absoluut tegen die transfer’, zegt Marlène. ‘Maar een bepaalde entourage pushte toen uit eigenbelang. Ik wist dat dit slecht zou eindigen, ik voorzag wat er zou gebeuren, maar mijn man wou mij niet geloven.’

Ze schetst de context. ‘Na zijn vertrek bij Standard in 2010 waren Monaco en Wolfsburg geen succes geweest en kort daarna was er het drama van ons kind dat we verloren.

‘Ik was zwanger geworden van David toen mijn man in Monaco speelde. Omdat het daar niet goed ging, wou hij in januari van club veranderen. Ik vroeg hem te blijven tot het einde van het seizoen. Omdat ik zwanger was, omdat Jess nog zo klein was en ik een beetje depressief was. Maar in januari werd hij verhuurd aan Wolfsburg en ben ik hem gevolgd. Dat was heel moeilijk voor mij, ook omdat we daar niet erg gerespecteerd werden. Zowat om de drie dagen moesten we er van hotel veranderen. Uiteindelijk zijn we er door tussenkomst van Didier Frenay toch goed terechtgekomen. Daar ben ik dus drie maanden te vroeg bevallen van David, die daar daarna twee en een halve maand in een couveuse moest liggen. In een land waar ik niemand kende en waar ik de taal niet sprak nota bene. En in augustus is David dan overleden, in een hotel in Brussel, omdat we bij onze terugkeer naar Anderlecht niet meteen een appartement vonden!

‘Voor mij was het niet gemakkelijk om mij dan weer te rechten en mijn man te steunen en te boosten om bij Anderlecht opnieuw succesvol te kunnen worden. Psychologisch was dat heel zwaar en een hele grote opoffering voor mij. Wij dragen de kinderen en wij dragen ook de grootste pijn, maar ik veegde snel mijn tranen droog. Ik wou niet tonen dat ik een kind verloren was, ik wou niet dat het niet goed ging, omdat ik mijn man wou herlanceren. Het lukte, gelukkig, maar daarna voor Kiev kiezen, was mijn dood. Ik ben meegegaan, met de kinderen, al moest ik elke maand naar België terugkeren voor de vaccinaties van Bradley. Maar toen de oorlog er uitbrak, ben ik teruggekeerd. Toen het daar na de trainerswissel moeilijker werd, is het helemaal fout gegaan. Ik ken mijn man, ik weet welke kracht ik hem moet geven.

‘Het is uitgedraaid zoals ik verwachtte. Toen hij in de zomer voor het eerst op bezoek in Kiev was geweest, zei ik hem: ‘Niet tekenen!’ Hij is teruggekeerd en twee dagen later is de tolk van de voorzitter ons komen opzoeken in het Sofitel Hotel in Brussel. Ik vertelde hem dat de Oekraïense competitie hier niet veel aandacht kreeg en dat het ons doel was om naar Engeland te gaan. Christophe Henrotay was met een aanbieding van Everton gekomen en die was wel nog niet concreet, maar ik vroeg hem om dáárvoor te gaan. Die tolk vroeg mij om toch zelf eerst eens Kiev te bezoeken alvorens te beslissen. Ik stemde daarmee in. Ik was zwanger van Bradley, maar ik deed het om mijn man te steunen.

‘Na de rondleiding in het stadion werden we er naar een bureau geleid, waar al snel double gin werd geschonken en druk werd gezet om een contract te tekenen dat in het Russisch was opgesteld. Ik heb toen Laurent Denis gebeld om dat contract te laten bekijken. Toen bleek dat het bedrag niet klopte met dat wat mij in België was gezegd. Ik zeg tegen mijn man: ‘Niet tekenen! We keren terug!’ Dan nog beter een derde jaar bij Anderlecht. Maar uiteindelijk zijn we daar van 19 uur tot 2 uur ’s nachts blijven discussiëren, werd het contract aangepast en tekende hij toch!

‘Toen ik het vliegtuig weer naar huis nam, weende ik. Het is daar, op de luchthaven van Kiev, in 2013, dat ik geweten heb dat mijn man geen hele grote carrière zou maken. Ik voelde dat heel sterk aan. Ik wist tot wat deze manipulatie zou leiden. Om hem onder druk te zetten, zeiden ze zelfs tegen mijn man: ‘Een man zonder geld wordt verlaten door zijn vrouw!’ Terwijl ik niet wilde dat hij daar tekende! Ik ben niet dom. Mijn vader was doctor in economie en toen ik mijn man leerde kennen, zat ik op de universiteit. Ik kan je zeggen: de enige makelaar die ik ken die zijn spelers niet pusht, is Christophe Henrotay. Hij geeft je de opties en laat je zelf kiezen. Er zijn er van wie je móét tekenen, om zogezegd de trein niet te missen. Met de mentaliteit die in Kiev heerst, kon het moeilijk klikken met de Afrikaanse mentaliteit van mijn man. In Duitsland was al gebleken dat die harde mentaliteit niet werkte voor hem. Waarom ga je dan nog naar Oekraïne?

‘Mijn man had niet de carrière zoals we het wilden. Maar nu ben ik toch gelukkig omdat hij op zijn 34e nog altijd een hoog niveau haalt en goals maakt om mij een plezier te doen. Zo zijn er niet veel. Er zijn ook spelers die een hoge piek kennen in hun carrière maar vroeg stoppen, omdat ze fysieke problemen kennen of het mentaal niet meer kunnen opbrengen.

‘Omdat we gelovig zijn, kunnen we ook zeggen: God heeft het zo gewild. We zijn bovendien hechter dan ooit geworden. Niemand kan ons nog onder druk zetten om links of rechts te tekenen. Nu nemen we de beslissingen altijd samen.’