Vijf weken lang wordt Duitsland geleefd door het WK en zwellen gevoelens van patriottisme steeds feller op. Aflevering één van een dagboek over een land in de ban van de bal.

Donderdag 8 juni

Vrij en vrolijk wil Duitsland zich tijdens het WK aan de hele wereld presenteren en in die sfeer van onbekommerdheid passen geen problemen. Heel vervelend vond bondskanselier Angela Merkel het dan ook dat de ziekenhuisartsen net tijdens het voetbalfestijn met een staking dreigden omdat hun lonen niet worden opgetrokken. Het bericht wordt zelfs door de serieuze kwaliteitskranten weggemoffeld.

Het WK is in het land en dan zijn er interessante dingen te beleven. Zoals de training van de Braziliaanse nationale ploeg in Offenbach bijvoorbeeld. Ruim 25.000 kaarten waren daarvoor beschikbaar en om zeker aan een ticket te raken schoven de Braziliaanse fans al de dag voordien om vier uur ’s ochtends aan, ook al zwaaiden de loketten maar om tien uur open. Uren voor de eerste training wordt de Bieberer Berg, waar ooit Club Brugge Europees speelde, omgetoverd in een swingende en bruisende Zuid-Amerikaanse metropool. Frivole sambaklanken in het meer van blaasmuziek houdende Duitsland : de uitersten zullen mekaar nog vaker raken tijdens het WK.

Opvallend tijdens de trainingssessie van de vijfvoudige wereldkampioen : de pure vreugde bij de spelers vanaf het moment dat ze de bal beroeren, de kinderlijke blijheid bij Ronaldinho, een vedette van en voor het volk. Toen een klein jongetje op het einde van de trainingen aan het oog van het leger suppoosten ontsnapte en het veld op rende, maakten die aanstalten om hem hardhandig te verwijderen. Toen kwam Ronaldinho tussenbeide : hij wenkte de knaap te komen en zette een handtekening op diens shirt. Zo moet het inderdaad zijn : die Welt zu Gast bei Freunden.

Vrijdag 9 juni

Het moet voor hem een absoluut moment van glorie zijn geweest : Pelé, nog altijd een notoir liefhebber van vrouwelijk schoon, mocht tijdens de openingsceremonie in de Allianz Arena van München het podium betreden in gezelschap van de bloedmooie Claudia Schiffer. Is het daarom dat Pelé, die in interviews nog nooit iets zei dat is blijven hangen, ’s ochtends spits uit de hoek was gekomen toen hem werd gevraagd wat hij dacht van Ronal-dinho. Pelé antwoordde met gladgestreken gezicht : “Ronaldinho is groter dan ik. Vier centimeter om precies te zijn.” Vervolgens lachte hij om zijn inval.

Een uur voor de aftrap toont Pelé de World Cup als een soort object der begeerte, terwijl Claudia beleefd applaudisseerde.

Het feest kan eindelijk beginnen en gelukkig kreeg iemand de inval om FIFA-baas Sepp Blatter het woord niet te geven. Toen de speaker van dienst de wereldvoetbalbond bedankte voor het vertrouwen, weerklonk er vanuit de tribunes een striemend fluitconcert. Heel anders was het toen Franz Beckenbauer het podium beklom. Nadat hij het WK naar eigen land haalde, is Der Kaiser helemaal onsterfelijk. Wanneer wordt er voor hem een standbeeld opgericht ?

Verbluffend en bijna abnormaal hoe de Duitsers leven op het ritme van dit evenement. De hier en daar gecontesteerde Jens Lehmann trok voor de opwarming van de wedstrijd tegen Costa Rica als allereerste speler het veld op en bespeelde het publiek om zich achter hem en de hele ploeg te scharen. Dat is niet toevallig, want juist Lehmann heeft de in München populaire Oliver Kahn uit het doel verdrongen. Die stond wat verderop somber toe te kijken.

Helemaal uit de bol ging de Allianz Arena twee uur later toen de Mannschaft de eerste klus had geklaard. Daarbij bleek de niet bepaald als intelligent geldende ex-international Mario Basler over profetische eigenschappen te beschikken. In zijn column in de boulevardkrant Bild voorspelde hij dat niet Michael Ballack maar Miroslav Klose de man van het toernooi zou worden. De spits van Werder Bremen, in alle omstandigheden een toonbeeld van rust, bedankte voor het vertrouwen en scoorde twee keer. In intieme kring onthulde hij waarom hij altijd zo kalm blijft : hij staat een aantal keren per week om halfvijf ’s ochtends op om te gaan vissen. Vervolgens trekt hij naar de training van zijn club. Met een frisse kop.

Zaterdag 10 juni

Dit is het WK van de superlatieven en van de records. Ook de mediavertegenwoordigers merken dat de grenzen van het gigantisme langzamerhand zijn overschreden. Niet iedere journalist krijgt een plaats op de perstribune, sommige partijen zijn voor 50 procent overschreven. Zo belanden sommige persmensen op een wachtlijst. Voor de wedstrijd tussen Engeland en Paraguay stonden daar 367 journalisten op. De wedstrijden van het team van Sven-Göran Eriksson zijn fel gegeerd. Zo bood een supporter 1000 euro voor een ticket voor de match tussen Engeland en Zweden, volgende week dinsdag in Keulen.

Helemaal waanzinnig zijn de premies die sommige federaties aan hun spelers betalen. Als Duitsland wereldkampioen wordt, krijgt iedere Duitse voetballer 300.000 euro, dat is drie keer zoveel als het bedrag dat in 2002 in het vooruitzicht werd gesteld. Maar helemaal maf zijn ze in Spanje : in geval van een wereldtitel krijgt iedere speler daar 570.000 euro. Helemaal niets is er echter als de ploeg de kwartfinale niet haalt.

Zondag 11 juni

Moet Jürgen Klinsmann nu verder met de buitenspelval spelen of niet ? Twee dagen na de 4-2-overwinning tegen Costa Rica raakt de natie maar niet uitgepraat over die vraag. In een van de oneindige talk- shows die de Duitse televisie dezer dagen op de mensen loslaat, probeert Paul Breitner, ooit een rebelse linksachter, omzichtig uit te leggen wat voor soort defensie je nodig hebt om hoog te spelen. De verslaggever begrijpt er niets van. Duitsers discussiëren niet over tactiek, wel over randverschijnselen. En zeker op televisie moet het allemaal blits worden gebracht. Zo laat de ARD Jürgen Klinsmann vrijwel uitsluitend interviewen door de roodharige journaliste Monica Lierhaus. Alsof de verpakking belangrijker is dan de inhoud.

Beangstigend bijna hoe Duitsland intussen blijft beven van opwinding. Auto’s die met Duitse vlaggen zijn getooid, mensen die hun gezichten verstoppen in een bal, treinen met de stickers van het WK, iedere straat ademt de sfeer uit van dit evenement. Aandoenlijk bijna hoe het nog altijd getraumatiseerde land wil laten zien dat het klaar is met het verleden. Vriendelijkheid is het credo, iedereen is echt welkom. In een kleine bakkerij in Botnang bijvoorbeeld, een deelgemeente van Stuttgart, waar journalisten onaangemeld kunnen binnenstappen om met de eigenares van de zaak te spreken. Honderduit vertelt ze dan over haar zoon die er ooit van droomde om bakker te worden maar uiteindelijk met iets anders zijn geld verdiende. De vrouw vertelt het met stralende ogen en de typische trots van een moeder. Haar zoon is Jürgen Klinsmann.

JACQUES SYS