Kirsty Coventry treedt aan als de eerste vrouwelijke én Afrikaanse voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité (IOC). De 41-jarige Zimbabwaanse krijgt de leiding over de olympische beweging in een tijd van geopolitieke spanningen en maatschappelijke verschuivingen. Kan ze zowel haar critici als de onvoorspelbare Donald Trump overtuigen van haar geschiktheid als voorzitter?
Coventry volgt vandaag, op ‘Olympic Day’, Thomas Bach officieel op als nieuwe voorzitter van het IOC. Ze werd in maart al in de eerste stemronde verkozen, ondanks stevige concurrentie van onder meer Sebastian Coe en Juan Antonio Samaranch jr.
De Zimbabwaanse erft de functie op een relatief gunstig moment: de Zomerspelen van Parijs 2024 waren een groot succes, de financiële positie van het IOC is sterk, en de volgende edities van de Spelen zijn vastgelegd tot 2032. Toch wacht haar een reeks complexe opdrachten. Dit zijn de negen grote uitdagingen die haar mandaat zullen bepalen.
1. Zich losmaken van de schaduw van Thomas Bach
Coventry’s verkiezing roept vragen op. Wordt ze gezien als de voorkeurskandidate van Thomas Bach? Haar verkiezingsmanifest werd bekritiseerd als vaag en weinig visionair. Er ontbraken concrete voorstellen voor meer transparantie en democratisering binnen het IOC.
Bach steunde haar publiekelijk en blijft als erevoorzitter betrokken. Hij gaf aan ‘beschikbaar te blijven voor advies”’ Coventry zal zich snel moeten profileren. Dat kan bijvoorbeeld via een transparantere toewijzingsproces of een krachtig signaal tegen de politisering van sport. Doet ze dat niet, dan dreigt ze gezien te worden als een verlengstuk van haar voorganger. Dat zou haar gezag ondermijnen in een organisatie die snakt naar vernieuwing.
2. Haar politieke verleden in Zimbabwe overstijgen
Coventry was tussen 2018 en 2023 minister van Sport in Zimbabwe. Ze werkte nauw samen met de regeringen van dictators Robert Mugabe en Emmerson Mnangagwa. Die worden internationaal bekritiseerd voor corruptie en mensenrechtenschendingen.
Haar stilzwijgen over de repressie tegen de oppositie blijft haar achtervolgen. Ook haar loyaliteit aan Mnangagwa wekt kritiek. Als IOC-voorzitter moet Coventry zich daarvan losmaken. Alleen door ethisch leiderschap te tonen en transparant te zijn, kan ze haar geloofwaardigheid herstellen. Doet ze dat niet, dan schaadt ze niet alleen haar eigen imago, maar ook dat van het IOC.
3. Transparante(re) toewijzingen van Spelen
De keuze voor Brisbane als gaststad van de Spelen van 2032 leidde tot onvrede. Veel IOC-leden vonden het proces weinig transparant. Coventry beloofde meer inspraak bij de toewijzingen voor 2036 en 2040.
Sinds 2017 werkt het IOC met een flexibeler systeem. Dat moet duurzaamheid bevorderen en megalomane projecten vermijden. India is een topkandidaat voor 2036. Het land krijgt steun van IOC-lid Nita Ambani, uit een familie met een vermogen van 118 miljard dollar. Ambani steunde Coventry openlijk tijdens de voorzittersverkiezing. Dat roept vragen op over wederdiensten en Coventry’s neutraliteit.
Ook Berlijn en andere steden zijn in de running voor de Spelen van 2036 en 2040. Afrikaanse kandidaten zoals Egypte, Zuid-Afrika of Senegal zouden symbolisch gewicht krijgen onder een Afrikaanse voorzitter. Coventry heeft ervaring als hoofd van de coördinatiecommissie voor de Jeugdspelen van Dakar 2026. Dat geeft haar een voordeel. Maar ze zal belangenconflicten strikt moeten vermijden.
4. Een coherent transgenderbeleid uitwerken
De regels rond transgenderdeelname zijn onduidelijk en verdeeld. Na de controverse rond Lin Yu-ting en Imane Khelif in Parijs 2024 is de druk op het IOC toegenomen. Beide boksers werden eerder uitgesloten door hun federatie, maar wonnen alsnog goud onder IOC-toezicht.
Coventry kondigde aan een taskforce op te richten. Die moet uniforme regels opstellen, in plaats van de huidige lappendeken.
Ze neigt naar een verbod op transgenderatleten in vrouwencategorieën. Dat standpunt sluit aan bij beleid in onder meer de VS en het VK. Maar wetenschappers wijzen op de medische en ethische complexiteit van hormonale behandelingen.
Met de Spelen van 2028 in een land met restrictieve transgenderwetgeving, is duidelijkheid dringend nodig.
De Spelen van Los Angeles 2028 brengen een diplomatieke vuurproef met zich mee. Donald Trump vaardigde eerder inreisverboden uit voor twaalf landen, mogelijk ook voor Zimbabwe – het land van Coventry. Bovendien steunt zijn zoon de dopingvriendelijke Enhanced Games.
Beide ontwikkelingen botsen met de olympische waarden van universaliteit en neutraliteit. Trumps decreet tegen transgenderatleten sluit aan bij Coventry’s belofte om de vrouwencategorie te beschermen. Toch kan dit tot spanningen leiden met internationale sportfederaties.
Een vrijstelling voor atleten en officials wat betreft het inreisverbod is denkbaar. Supporters en journalisten uit die landen riskeren wel uitsluiting. Coventry moet hierin balanceren en de relatie met Trump beheersbaar houden zonder de principes van het IOC te ondergraven.
6. Rusland en Belarus weer integreren
Sinds de invasie van Oekraïne in 2022 zijn Rusland en Belarus geschorst. Tijdens recente Spelen mochten hun atleten enkel onder neutrale vlag deelnemen, en onder strikte voorwaarden.
Ook voor de Winterspelen van 2026 in Milaan-Cortina d’Ampezzo blijft dat waarschijnlijk zo. Rusland pleit intussen voor volledige terugkeer in 2028.
Een snelle re-integratie kan de geloofwaardigheid van het IOC schaden. Maar een te harde lijn kan leiden tot boycots en verdere politisering. Coventry moet verschillende belangen afwegen. Haar uitdaging is het bewaren van eenheid binnen de olympische beweging.
7. De strijd tegen doping centraal houden
Kirsty Coventry heeft als ex-olympische zwemkampioene een sterke reputatie op het vlak van antidoping. Ze was actief in de Foundation Board van het Wereldantidopingagentschap WADA, al vertegenwoordigster van de atleten.
Het IOC financiert WADA voor de helft. Coventry kan haar invloed gebruiken om andere actoren – zoals sportorganisaties en overheden – onder druk te zetten.
Dat is nodig, want het conflict tussen WADA en de Amerikaanse antidopingorganisatie USADA blijft de antidopingwereld beroeren. De VS hebben hun laatste bijdrage aan WADA nog niet betaald. Coventry kan via diplomatieke druk bijdragen om die discussies op te lossen.
Tomorrow, the ninth IOC President, Thomas Bach, will hand over the presidency to Kirsty Coventry.
— IOC MEDIA (@iocmedia) June 22, 2025
During his tenure, Bach led the historic Olympic Agenda reforms, strengthening the foundations of the Olympic Movement. 👏
https://t.co/hHcsl0ryig pic.twitter.com/QqX9zdE0u4
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
8. Financiële stabiliteit behouden
Het IOC is financieel kerngezond. Het beschikt volgens de laatste jaarrekening over 4,9 miljard euro aan financiële reserves en is tot 2036 al verzekerd van 16 miljard euro aan inkomsten. Kort voor de voorzittersverkiezingen in maart sloot Thomas Bach nog een nieuwe lucratieve mediaovereenkomst met het Amerikaanse Comcast NBCUniversal.
Toch vertrokken onlangs vier grote sponsors: Intel, Toyota, Bridgestone en Panasonic. Dat is een waarschuwing. Het IOC zal het TOP-programma, dat 30 procent van de inkomsten vertegenwoordigt, moeten hervormen.
Kirsty Coventry moet nieuwe partners aantrekken, onder meer in opkomende markten als India. Ze zal ook digitale campagnes moeten ontwikkelen om jongeren wereldwijd te bereiken en minder afhankelijk te worden van klassieke sponsordeals.
9. De Olympische Spelen futureproof maken
Om jongeren te blijven aanspreken moet het IOC digitalisering omarmen. De e-sportsspelen in Saoedi-Arabië in 2027 zijn een eerste stap. Maar hun integratie met traditionele sporten moet zorgvuldig gebeuren. De olympische waarden mogen niet verwateren.
Technologie biedt kansen. Artificiële intelligentie kan jongere doelgroepen bereiken via interactieve verhalen of virtueel fan-engagement. Coventry’s leeftijd (41) en digitale voeling zijn een troef. Maar ze zal snel concrete plannen moeten uitrollen. Samenwerkingen met techbedrijven en influencers worden cruciaal om de Olympische Spelen relevant te laten blijven.
Conclusie
Kirsty Coventry staat voor een veelzijdige opdracht. Ze zal tegelijk moeten optreden als diplomate, bedrijfsleidster en als promotor van de olympische waarden.
Met haar achtergrond als atlete, politica en Afrikaanse pionier heeft ze het profiel om het IOC te hervormen. Maar dat lukt alleen als ze haar eigen koers vaart, belangenconflicten vermijdt en een heldere visie ontwikkelt.
Waarom Kirsty Coventry de verkeerde IOC-voorzitter is, ondanks haar historische benoeming