Zowel de organisatie als de Duitse pers gingen op het WK in Stuttgart zwaar uit de bocht. Gelukkig kon de wedstrijd de echte wielerliefhebbers wél bekoren.
Gelukkig heeft Paolo Bettini het wereldkampioenschap uiteindelijk nog gered. Want Stuttgart 2007 had tot dan weinig met wielrennen te maken gehad. De Duitse pers, gedekt door een groep onberekenbare lokale politici, heeft alles gedaan om de boel te verzieken – en voor een groot deel is dat ook gelukt. Het hemeltergende was dat al die vuilspuiterij dan nog gebeurde in naam van de Zuiverheid, in naam van het Nieuwe Wielrennen. Het kan nooit opwegen tegen de enorme hoeveelheid onzin die Bettini in Stuttgart te verwerken kreeg.
Stuttgart toonde zich een onmogelijke gastheer voor het WK. De lokale sportburgemeester, ene Susanne Eisenmann, wou koste wat het kost verhinderen dat Bettini aan de start zou verschijnen. Wie kan je als ambitieuze politica, tuk op media-aandacht, immers beter aanpakken dan de regerende wereldkampioen ? De Duitse pers draagt haar maar wat graag argumenten aan en komt enkele dagen voor het WK met het bizarre nieuws dat de betrapte Patrik Sinkewitz zijn testosterongel van Bettini zou hebben gekregen. Een ongeloofwaardig verhaal : Testogel, de testosterongel van Sinkewitz, is geen hypergeavanceerd dopingproduct dat renners heimelijk aan elkaar doorgeven. De gel is makkelijk opspoorbaar én in nagenoeg iedere apotheek verkrijgbaar. Het bewijs leveren we diezelfde dag nog zelf. We stappen de eerste de beste Stuttgartse apotheek binnen en vragen in onze beste Pfaff-Duits : een tube Testogel graag. De man achter de toonbank heeft het en had het ons graag verkocht als we hem een doktersvoorschrift en 170 euro hadden gepresenteerd. Sinkewitz moest voor dat zalfje heus niet via Bettini gaan. Een Duitse journalist die twee minuten opzoekwerk doet, weet dat ook.
Maar het kwaad is wel geschied natuurlijk. Dagenlang wordt Bettini in de media opgevoerd als een misdadiger die enkel door een gerechtelijke dwaling nog op vrije voeten is. Er wordt opnieuw opgerakeld dat de Italiaan het antidopingcharter van de UCI niet wou tekenen. Dus zal hij wel iets te verbergen hebben, redeneert men. ’t Is alsof men niet helemaal beseft wat het UCI-antidopingcharter is. Nog even voor de duidelijkheid : in dat charter verbindt een renner zich ertoe zijn DNA af te staan voor mogelijke latere vergelijking in een dopingzaak en belooft hij zijn jaarloon door te storten aan de UCI, indien hij ooit betrapt wordt. Dat laatste weigert Bettini categoriek. Als hij ooit betrapt zou worden, zal hij de echte slachtoffers van zijn daad vergoeden : namelijk zijn ploeg. De Italiaan stuurt zijn eigenhandig aangepaste charter op 9 juli terug naar de UCI – een statement dat in het peloton trouwens aardig wordt geapprecieerd. In ieder geval is Bettini’s brief naar alle normen oud nieuws. Dat men er luttele dagen voor het WK opnieuw een zaak van wil maken – en dan nog Bettini’s daden bewust verkeerd uitlegt -, ruikt sterk naar kwade wil.
Maar het zou nog veel erger worden. Op donderdag meldt televisiezender ZDF dat Bettini door de Duitse politie is gearresteerd. Totaal uit de lucht gegrepen natuurlijk, maar ook ernstige buitenlandse media nemen het bericht over. “Ik weet één ding, hier in Stuttgart is er iemand die blijkbaar niks moet weten van de koers”, horen we van Mario Aerts. De nagel op de kop.
Het sportieve dreigt in heel de hetze finaal op de achtergrond te verzeilen. Dat Fabian Cancellara op meesterlijke wijze de tijdrittitel wint, gaat grotendeels voorbij aan de Duitse persmeute. De Zwitser verpulvert de tegenstand en snelt zelfs David Zabriskie voorbij, toch twee minuten eerder gestart en normaliter ook een wereldtopper in het werk tegen de tijd. Dominique Cornu (21) maakt met een elfde plaats een geweldig debuut bij de profs. Cornu verdient daardoor een selectie voor de Olympische Spelen van Peking. Misschien wel een vergiftigd geschenk, in dat punt van het seizoen, maar goed, Cornu is er zelf dolgelukkig mee.
Vrijdag
In een wanhopige poging toch nog op sport te focussen maken we van de wedstrijdloze vrijdag gebruik om de route te verkennen. Wat over een WK-parcours op voorhand verteld wordt, is vaak onzin. En dat is nu niet anders. Het traject is zwaar, maar de aangekondigde klimkoers wordt dit niet. Tom Boonen had hier bijvoorbeeld zeker kansen. Stuttgart, dat uiteindelijk ook niet zover van Zwitserland ligt, biedt de renners nochtans de kans om de koers vroeg te laten ontploffen. Probleem is dat het traject in dat geval te zwaar is voor zijn 267,4 kilometer. Voor wie met krachten morst, kan een klop van de hamer nooit veraf zijn.
Een andere attractie op vrijdag is het traditionele UCI-congres, waar de bobo’s van alle nationale wielerfederaties eindelijk eens mogen zeggen waar het met de sport naartoe moet. De meeste journalisten laten dit aan zich voorbijgaan. Het UCI-congres is saai, er wordt voortdurend ambtenarees gesproken en nieuws valt er meestal niet te rapen. Ook nu niet, maar het vragenuurtje verraadt toch dat dit geen wielerjaar als alle andere is geweest. De Belgische bond opent de debatten met een kritische vraag over de toekomst van de Pro Tour. UCI-voorzitter Pat McQuaid laat een van zijn adjuncten de suggestie afblokken. Vervolgens schrikt de ingedommelde zaal op wanneer de Spaanse federatie het woord neemt. De Spanjaarden willen hun gram halen voor de vernedering die ze opliepen met de zaak- Valverde en vragen de oprichting van een internationale rechtbank voor dopingdelicten. Méér dan nog eens benadrukken dat hen in de kwestie-Valverde niets te verwijten viel, willen de Spanjaarden niet. McQuaid rondt de zaak subtiel af ; hij neemt zich voor om alle nationale bonden aan te schrijven met de vraag of zij zo’n rechtbank mee zouden willen financieren. Een efficiëntere manier om een voorstel te kelderen bestaat er niet.
We sluiten vrijdag af in het Belgische rennershotel, waar we een opvallend strijdvaardige Nikolas Maes treffen, samen met Jelle Vanendert en Francis De Greef de kopman van de beloftekern. “Dit parcours moet mij liggen ; ik doe hier mee om te winnen”, verklaart hij onvervaard. Dat is het leuke aan de nieuwe generatie Belgen : ze verstoppen zich nooit. Wie goed is, durft dat ook gewoon zeggen. “We krijgen hier een soort Amstel Gold Race onder de wielen. Zwaar en ook een beetje gevaarlijk. Da’s een koers voor mij.”
Hebben de Belgische beloften wat gemerkt van de Duitse heksenjacht op al dan niet vermeende dopeurs ? “Het grappigste vond ik het verhaal dat Bettini was opgepakt. Want ik zag hem enkele minuten nadat ik dat hoorde nog vrij rondfietsen”, lacht Nikolas Maes. “Maar het blijft wel een belachelijke historie natuurlijk. En waarom zoeken ze in hemelsnaam Bettini ? Omdat ze de grootste kampioen eerst willen ? Voor mij kunnen ze nooit te streng zijn in de strijd tegen doping, maar deze hetze heeft daar eigenlijk nog weinig mee te maken. Ik hoop dat Bettini zondag wint en zich zo revancheert.”
Zaterdag
De beloftekoers biedt wat we al vreesden : gruwelijk veel berekening. Niemand durft echt de vlam in de pijp te steken. De angst om nadien voor naïeveling versleten te worden is blijkbaar te groot. Dus juicht Peter Velits, twee weken geleden nog winnaar van de GP des Fourmies en al volwaardig prof. Een verdiende winnaar luidt het algemene oordeel. De Slovaak had kunnen speculeren op zijn machtige sprint, maar liet zich toch ook opmerken in een vlucht.
Meteen na de finish treffen we Nikolas Maes, verstrengeld in de armen van zijn vriendin. Hé, hij ging toch winnen vandaag ? Maes blaast. “Het zat er dan blijkbaar toch niet in. In die spurt bergop was ik kansloos, al heb ik me nog goed geweerd ( met een 19de plaats, nvdr).” Was hij verrast dat het überhaupt op een sprint aankwam ? “Ik had het gevreesd. Het was duidelijk dat iedereen schrik had om door de mand te vallen. ( flink) Die fout hebben wij alvast niet gemaakt. Het algemene resultaat van de Belgische beloften valt misschien wat tegen, maar wij hebben ons ten minste niet weggestoken.” Jelle Vanendert is de uitblinker bij de Belgen. De Limburgse belofte liet zich nooit verrassen. Tot in de laatste ronde reed hij de perfecte koers, maar jammer voor hem : op drie kilometer van het einde klitte het allemaal weer samen. “Het geluk liet me even in de steek, maar kom, mijn seizoen is goed geweest. En vanavond zal er hoe dan ook stevig gevierd worden.” Wordt het laat ? “Als het aan de supporters ligt wel”, knipoogt hij. Het antwoord wordt op gejuich onthaald ; zijn fanclub blijkt op gehoorafstand te staan. De Stuttgartse horeca gaat goed verdiend hebben aan de clan-Vanendert, zo veel is duidelijk.
Een vervelend neveneffect van alle dopingheisa is dat pas op het laatste moment bekend is wie op het elite-WK van start mag gaan. Rechters hebben daar tegenwoordig het laatste woord over. In laatste instantie slaan de verhoudingen nog behoorlijk om. Bettini mag uiteindelijk starten. Op het Duitse radionieuws wordt dat vertaald als : “De stad Stuttgart heeft vandaag een nederlaag geleden in haar strijd tegen doping.” De schaamte is het al lang voorbij. Het doet de ZDF besluiten uiteindelijk maar een kwartier van het WK uit te zenden. Omdat hun eigen onzin over Bettini’s arrestatie in hun gezicht is ontploft ?
Italië blijkt verzwakt door het wegblijven van Danilo Di Luca. Maar Matteo Tosatto vervangt hem, wat Bettini de extra luitenant bezorgt die hij al dagen vraagt. Bettini had gelijk toen hij klaagde dat de Italiaanse ploeg geen knechten telt. Maar wat had bondscoach Ballerini moeten doen ? ’t Is nu al sterk dat hij Riccardo Riccò en Daniele Bennati thuislaat, op dit parcours nochtans dikke kanshebbers. Spanje krijgt met Alejandro Valverde in laatste instantie nog een gevoelige kwaliteitsinjectie.
Zondag
Bij de start van de profwedstrijd lijkt alle zenuwachtigheid van de voorbije dagen volkomen weggeëbd. Een hartelijke begroeting tussen Bettini en Freire biedt de fotografen het kiekje dat ze zochten. We zien Carlos Sastre naast ons passeren. Mannen als Sastre maken doorgaans het verschil op een WK. Dat een kampioen van zijn allure, wiens seizoen al lang geslaagd is en die hier zelf geen glorie te verwachten heeft, tóch gemotiveerd naar het WK trekt, is de grote sterkte van de Spanjaarden. We willen hem vragen met welke motivatie hij hier aan de start verschijnt, maar hij blijkt enkel tijd te hebben voor een beleefd : ” Feeling great, we will win today. ”
Maar de Spaanse speerpunten blijken er niet aan te pas te komen. ’t Is gek hoe de echte kenners dat blijkbaar kunnen voorzien. Wij hadden gedacht dat Oscar Freire de te kloppen man was in Stuttgart : sowieso dé WK-specialist en duidelijk goed op dreef, getuige drie etappezeges in de Ronde van Spanje. Maar wat zegt bondscoach Carlo Bomans voor de start ? “Freire ? Ik denk het niet. Die is te vroeg afgestapt in de Vuelta om echt goed te zijn. Ik zie hem de juiste vlucht missen.”
De Belgische delegatie blijkt voor de koers trouwens bijzonder ontspannen. Van druk lijkt totaal geen sprake. “Niemand verwacht ons, maar we zijn goed genoeg om eventueel de wereldkampioen te leveren. Ik vind dat een aangename positie. Een beetje stress blijf je natuurlijk wel hebben. Dit is een WK hè, en niet Putte-Kapellen”, zegt Bomans. Benieuwd hoe debutant Greg Van Avermaet (22) zijn eerste elite-WK beleeft, zoeken we hem op. “Dit is echt de moeite hè. Nu ik hier ben, besef ik : om dit soort dingen mee te maken is het dat ik voor mijn sport al die opofferingen maak. Ik zal wel zwéten vandaag, want voor dit parcours weeg ik eigenlijk nog iets te veel.”
Johan Vansummeren, een andere Belg op dreef, had ons op voorhand op het hart gedrukt dat hij geweldig in vorm was en sowieso bij de beteren zou zijn. Eén scenario vreesde hij wel : dat de grote kanonnen zich rustig zouden houden tot de laatste twee rondes “en dan pief-poef-paf alles aan flarden koersen.” Het wordt een echte pief-poef-pafwedstrijd. Maar zodra het echt ontploft, is het dan ook wel een mooie en razend spannende race. De Italianen springen op alles wat beweegt en snijden erfvijand Spanje de adem af. De Duitsers hebben een sterk blok, maar weten de omstandigheden nooit helemaal naar hun hand te zetten. Voor Nederland gaat in feite hetzelfde op. De Belgen koersen erg attent en hebben pech dat Philippe Gilbert uiteindelijk de finale schifting mist. Of had hij die vroege vlucht toch maar aan zich voorbij moeten laten gaan ?
Zodra de sterkste vijf zich hebben afgezonderd, blijkt Bettini duidelijk de sterkste van de sterksten. Quick-Step-Innergetic levert voor het derde jaar op rij de wereldkampioen. “Ik was zelf fantastisch vandaag, maar toen ik op de laatste hellingen Bettini bezig zag, wist ik hoe laat het was. Vanaf toen koerste ik voor de tweede plaats”, horen we Stefan Schumacher na de finish zeggen. De Duitser zou in dat streven uiteindelijk enkel de onvermoeibare Alexandr Kolobnev voor moeten laten gaan. De Rus bewijst ook dat ploegbelangen dan blijkbaar toch niet zo’n grote rol spelen op een WK. Hij had in de slag kunnen gaan met medevluchter en CSC-maat Fränk Schleck, maar van zo’n entente blijkt geen sprake. Ook opvallend : ondanks alle gestook blijkt het aanwezige publiek lang niet zo opgefokt als de Duitse perscommentaren. Langs het parcours viel geen enkele onsportieve reactie te horen.
Een emotionele Bettini staat op de verplichte persconferentie op de rand van tranen. “Ondanks mijn wereldtitel ben ik nog even boos als voor de koers”, zegt hij. Dat Bettini zich met twee opeenvolgende regenboogtruien in de legende heeft gefietst, lijkt hem nauwelijks te plezieren. “Wat ze mij deze week hebben aangedaan, valt met geen pen te beschrijven. Maar ik ga mijn critici terugpakken. In de koers heb ik mijn gram al gehaald, nu zullen ze ook daarbuiten voelen dat je iemand niet ongestraft door het slijk kan halen.” Deze wereldtitel is er ook een van de revanche, zo veel is duidelijk. Een Italiaanse collega vraagt of dit nu niet het beste moment is om met wielrennen te kappen, zo na een tweede regenboogtrui. “Nee”, antwoordt Bettini gedecideerd. “Niet na wat er deze week gebeurd is. Ik ga hen nog allemaal zeker een jaar op hun zenuwen werken.” S
door Jef Van Baelen
