Tv-maker Ben Crabbé over zijn passie. Een pleidooi voor de voetbalsport. En dan vooral voor het Nederlandse voetbal : ‘Ik zeg niet dat het zoveel beter is, maar het zíet er allemaal wel beter uit.’

Dit seizoen zal Canal + in totaal vijftig wedstrijden uit de Belgische competitie live uitzenden. De twaalf duels tussen twee ploegen van de zogeheten topvier – RC Genk, Club Brugge, Anderlecht en Standard – worden uitgebreid gecoverd : in een aparte set analyseert bondscoach Aimé Anthuenis die wedstrijden. De vragen worden hem gesteld door tv-maker en passioneel voetballiefhebber Ben Crabbé. Wij volgden Crabbé vorige zaterdag tijdens Club Brugge-RC Genk en vroegen hem wat hem nu precies zo aantrekt in het voetbal.

Al om 7 uur ’s morgens zijn de eerste medewerkers van Canal + ter plaatse. De kabels worden gelegd, de (peperdure) regiewagens geparkeerd. Een half uur voor de wedstrijd zit ook Ben Crabbé op post.

Ben Crabbé (40) voetbalt al van zijn achtste, toen hij zich als miniem aansloot bij Voorwaarts Tienen. In de jeugdreeksen stond hij altijd in de verdediging. “Maar dat was mijn plaats niet. Sinds ik bij FC Plato Tienen voetbal – nu al tweeëntwintig jaar – sta ik in de spits. FC Plato is bij ons weten trouwens de enige boekhandelploeg ter wereld. Wij spelen elke zaterdag in het liefhebbersverbond, KVLVB. Je kent dat wel, een reeks met allemaal spelers die vróeger goed geweest zijn.”

Hoort hij daar zelf ook bij ? “Ik ben in elk geval beter geweest. Met de jaren word je er natuurlijk niet sneller op. Vroeger maakte ik veel doelpunten, maar nu krijg ik veel minder kansen en dan kan je ook niet scoren, hé. Ik heb ooit een keer mogen meedoen met de oud-internationals. Op tien minuten tijd kreeg ik vier voorzetten van Franky Vercauteren, perfect op de voet of het hoofd. Dan zeg je : ah, zo kan het dus ook. Op die momenten voel je je nog een duim hoog. Ik ben linksvoetig en linksvoetigen zijn vaak geniale voetballers, maar daar hoor ik helaas niet bij. Technisch ben ik weinig bedreven, maar ik voetbal altijd met veel inzet en gedrevenheid. Je speelt zoals je bent, weet je”

Als de vaste doelmannen niet kunnen komen, offert Crabbé zich zelfs op om tussen de palen plaats te nemen. Maar dat blijkt niet echt een succes. “Iemand moet het doen, maar een goeie keeper ben ik in geen geval. Het gaat om het engagement. In elke amateurploeg heb je wel een aantal jongens die de rest op sleeptouw neemt, die iedereen opbelt om te vragen of ze komen. Ik ben zo iemand.”

Hij zal er zelf dan ook alles aan doen om er elke week te staan. “Ik mis gemiddeld zo’n drie wedstrijden per seizoen, maar dan is dat omdat ik écht niet kan. We beschikken over een kern van twintig spelers, maar helaas staan we geregeld met negen of tien man op het veld. Ik vind dat als je bij een voetbalploeg of wat dan ook wil horen, je je ook moet engageren. Net zoals je de wedstrijden au sérieux moet nemen. Natuurlijk moet je dat relativeren, zeker achteraf, maar het is toch veel plezanter als je er tijdens de wedstrijd probeert het beste van te maken.”

Canal + zet in totaal zowat zestig mensen in om de voetbaltopper in beeld te brengen, onder hen dus ook Ben Crabbé.

Ben Crabbé speelt niet alleen zelf, hij volgt het voetbal ook op de voet. In eerste klasse, maar ook in de langere reeksen, in binnen-, maar ook in buitenland. Ajax is zijn club. “Al van kindsbeen. Het is eigenlijk begonnen in 1969, toen Ajax voor het eerst de finale speelde van de Europacup I – Johan Cruijff brak in die periode ook echt door. Op dat ogenblik raakte ik gepassioneerd door Ajax en ik ben sindsdien een fervent supporter gebleven.”

Het Nederlandse voetbal spreekt hem duidelijk aan. “De stadions, de kleuren, ook de ploegen zelf… Ik zeg niet dat het Nederlandse voetbal zoveel beter is, maar het zíet er allemaal wel beter uit. Ik weet niet waaraan het ligt, maar het lijkt wel of voetbal hier bij ons in het halfduister gespeeld wordt, op de wedstrijden in Anderlecht na misschien. Kijk naar Studio Sport en je merkt het : elke wedstrijd in Nederland is een evenement. Heerenveen, Vitesse, NAC, Twente, Roda JC, ze spelen ook allemaal in prachtige voetbaltempels. Bij ons heb je, met alle respect, Sint-Truiden, Bergen… Het gaat er heel gezellig aan toe – en dat vind ik ook belangrijk – maar de uitstraling ontbreekt.”

Je speelt zoals je bent, zei Crabbé daarnet al. “Wij Belgen hebben nu eenmaal weinig uitstraling. Nochtans kunnen we een stuk beter voetballen dan we denken. We bewezen het nog op het afgelopen WK tegen Brazilië. België speelde een heel goeie match, maar het is dan toch weer typisch Belgisch dat je dan toch weer verliest. Het eeuwige probleem blijft dat wat de Nederlanders te veel hebben, eigenwaan, wij te weinig hebben.”

Die wij-zijn-de-beste-mentaliteit levert niet altijd positief resultaat op, erkent ook Crabbé. “Als de heren geen zin hebben, spelen ze veel te laks en krijgen ze het deksel op hun neus. Een goede ploeg is niet hetzelfde als elf individueel uitzonderlijk goede voetballers. Je moet over elf goed samengestelde voetballers beschikken. Nederland heeft vaak spelers die té goed zijn, waardoor ze voor elkaar niet meer willen werken. Die nederlaag tegen Ierland in de WK-kwalificatie was dan ook terecht. Maar ik vind dat wel jammer.”

Crabbé blijft lyrisch over Nederland. “Die uitrusting ook. Niemand denkt eraan om in het oranje te spelen. Holland speelt in oranje. En dat heeft iedereen geweten. Ook het rood-wit van Ajax is uniek. Heel die stad, die voor ons in de jaren zeventig een mythische waarde had, leeft met die club mee.”

Vindt hij niet dat de Ajaxcultuur van weleer niet stilaan aan het verdwijnen is ? “( schoorvoetend) Ja, oké, maar… Na de tijd van het grote Ajax kende de club meer dan tien jaar een heel matige periode, tot ze opnieuw een Europese beker wonnen in 1987. Maar toen ben ik ook altijd supporter gebleven, hoewel ze heel wat minder uitstraling hadden op dat moment. Je moet supporter blijven van je ploeg, vind ik.”

15u36 : Gert Verheyen kopt de bal mooi voorbij Jan Moons. Canal + commentator Ben Crabbé heeft altijd al een zwak gehad voor de spits van Club Brugge.

Heeft Crabbé in België geen sympathie voor een bepaalde eersteklasser ? “Ik word bizar genoeg vaak verweten Anderlechtsupporter te zijn. Ik woon geregeld wedstrijden bij in Anderlecht, maar supporter ? Als Anderlecht Europees speelt, ben ik uiteraard wel supporter. Van alle Belgische ploegen die Europees spelen, trouwens. Pas op, dat is minder evident dan het lijkt. Je hebt ook veel van die Anderlechthaters, die als Anderlecht Europees een doelpunt incasseert, rechtspringen. Daar doe ik niet aan mee. Ik ben nooit tégen Anderlecht geweest, maar ook nooit vóór Anderlecht.”

Of het moet zijn in de jaren zeventig. “Toeval of niet, maar de grote periode van Anderlecht werd geleid door … Juist, Nederlanders. Rensenbrink, Haan, Nico De Bree in doel, Jan Ruiter ook. Club Brugge telde ook al verscheidene Nederlanders in zijn rangen, maar het was toch anders. Brugge had bijvoorbeeld Foeke Booy. Die zou bij Anderlecht nooit gespeeld hebben. Anderlecht was de meest on-Belgische ploeg, dat is nog altijd zo.”

Het neemt niet weg dat hij veel sympathie heeft voor de manier waarop Club Brugge trouw blijft aan zijn eigen huisstijl. “Daarom ben ik ook altijd een fan geweest van Gert Verheyen. Natuurlijk is Gert geen wereldtopper, maar hij is wel veel beter dan hij lijkt. Gilles De Bilde kan veel meer dan Gert Verheyen, maar de carrière van De Bilde zal uiteindelijk veel minder betekenen dan die van Gert Verheyen. Gert zal altijd voorop gaan in de strijd. Zulke spelers heb je nodig in je ploeg : degelijke, goede Vlaamse voetballers. Net als Brugge een heel degelijke, goede Vlaamse ploeg is.”

16u11 : de jarige Olivier De Cock scoort, na een telegeleide pass – à la Pelé op het WK in 1970 – van Alin Stocia. Club Brugge leidt met 3-0. De Canal + camera’s registeren : het Jan Breydelstadion davert op zijn grondvesten.

Zoals elke rechtgeaarde voetbalsupporter, volgt ook Crabbé een wedstrijd het liefst live in het stadion. “Als ik kan, ga ik naar het stadion, zeker en vast – ik probeer ook een keer of vijf per seizoen een match van Ajax bij te wonen in de Amsterdam Arena.” En als hij niet kan ? Op café in Leuven ? Met een bakje bier bij vrienden ? “Bij EK’s en WK’s komen we geregeld met een aantal vrienden samen om naar een wedstrijd te kijken op tv. Maar die clichés van dat bakje bier… Bovendien werd er op het afgelopen WK gevoetbald als het hier nog ochtend was. Ik heb overigens dit WK een weekje vakantie genomen op mijn eentje en ben naar een appartement in Spanje van een vriend van mij getrokken. Elke morgen stond ik om half negen op, matchke bekijken, ontbeten en dan het tweede matchke. Na het voetbal ging ik dan wat genieten van de zon en ’s avonds lekker gaan eten. Zalig.”

Zijn voetbalpassie bleek ook al op het WK in 1994 : de bijna historische beelden van Ben Crabbé die in de tv-studio rechtspringt en uit de bol gaat bij de door de Zwitserse scheidsrechter Kurt Röthlisberger niet gefloten strafschopfout op Josip Weber. “Tja ( zucht). Ze zenden dat elk jaar nog drie, vier keer uit. Wat mij toen vooral opviel, was hoe voetballers die zaken kunnen relativeren. Ik zat in de studio met Jean-Marie Pfaff en Julien Cools. Je zit daar op hete kolen, je krijgt dan die strafschop niet, dan denk je : ze zullen allemaal rechtvliegen. Maar ik bleek dus de enige. Jean-Marie en Julien Cools bleven gewoon zitten : so what, dan is het zo, hé. Ik vond dat heel raar. Die mannen reageerden veel minder heftig, leken minder bezeten. Misschien kwam dat omdat ze zelfs zulke situaties hadden meegemaakt, ik weet het niet.”

16u28 : Timmy Simons zet een terecht gefloten strafschop om. Club Brugge leidt met 4-0. De 21.224 toeschouwers in het stadion en de kijkers van Canal + weten dan al een tijdje dat het pleit beslecht is.

Voetbal is emotie, is beleving. “Mocht de sport, en voetbal in het bijzonder, niet zoveel mensen enthousiasmeren, dan zou heel dat bedrijf niet bestaan. Het spreekt voor zich dat maatschappelijke wetmatigheden op het voetbal toegepast moeten worden. Maar het klopt ook, zoals Jean-Luc Dehaene ook altijd zegt, dat je het sociaal weefsel niet mag weghalen. Hoeveel duizenden mensen in België houden zich niet drie, vier keer per week bezig met die trainingen, dat bestuur, die jeugdploegen ? Die mensen doen dat dan nog heel vaak belangeloos. Haal dat eens weg, wat krijg je dan ? De mensen zijn al zo naar zichzelf gekeerd. Help het voetbal ! Niet alleen het voetbal, alle sporten, maar voetbal is nu eenmaal het meest laagdrempelig.”

Met andere woorden : je kan het voetbal niet alleen als puur economische wetmatigheid beschouwen. “Je moet het zo professioneel mogelijk doen, ja. En natuurlijk wordt er gefoefeld, ze foefelen overal – waarom niet in het voetbal als er zoveel mensen mee betrokken zijn ? Maar heb respect voor al die vrijwilligers en probeer het voetbal te steunen.”

Wie Ben Crabbé zegt, zegt niet alleen voetbal, maar ook muziek en tv. “Het kan perfect naast elkaar. Ik heb een geregeld ongeregeld leven. Zo heb ik het ook altijd gewild. Daarom ook dat ik die aanbieding van Canal + zo geweldig vond. Zo kan ik verschillende zaken combineren. Ik moet wel werken, het programma voorbereiden, maar ondertussen kan ik de topwedstrijden wel zien, ben ik erbij. Bovendien kwam ik ook voor het eerst in mijn leven in een ploeg terecht die alles al regelde – in een zetel, zeg maar. Bij andere programma’s doe ik, uiteraard ook met veel steun van anderen, veel zelf.”

16u50 : de scheidsrechter maakt een einde aan de wedstrijd. Sef Vergoossen erkent : Club Brugge is de beste ploeg van het land.

Het aanwerven van Sef Vergoossen ziet Ben Crabbé als een “heel slimme zet van RC Genk. Omdat hij Nederlander is, denk ik toch, kijken ze iets meer naar hem op. Hoewel hij een Nederlands Limburger is, wat in Nederland toch nog iets anders betekent dan iemand van de Randstad. Jos Heyligen is ook een heel goeie trainer en een sympathieke kerel, maar soms denk ik : Jos, knip uw haar. Scheer uw snor en knip uw haar.

“Aanvankelijk spotten ze een beetje met Vergoossen omdat hij groepsdagen organiseerde, barbecues en zo. Maar die zaken spreken wel aan, zie je. Vergoossen heeft ook stijl, blaast niet hoog van de toren, is consequent én haalt resultaten.”

Zaterdag was dat resultaat er niet.

door Roel Van den broeck

‘Natuurlijk is Gert Verheyen geen wereldtopper, maar hij is wel veel beter dan hij lijkt.’

‘Anderlecht is nog altijd de meest on-Belgische ploeg.’

‘Wij Belgen kunnen een stuk beter voetballen dan we denken.’