Gepast inschuiven, een sterk positiespel en gedurfd de bal met buitenkant voet spelen. Het zijn maar enkele van de kwaliteiten van João Carlos, de defensieve smaakmaker van Lokeren OV.
Ne crème van een gast”, pocht Willy Verhoost, de sportief manager van Lokeren OV, graag over João Carlos Pinto Chaves (23), dé smaakmaker van de Waaslanders die nog tot 2009 onder contract ligt en afgelopen zomer de interesse ontlokte van onder andere PSV en Anderlecht. Samen met voorzitter Roger Lambrecht trok de West-Vlaming in de zomer van 2004 naar Rio de Janeiro om de Braziliaan persoonlijk op te zoeken voor het tekenen van een overeenkomst.
“We waren getipt dat ook Rijsel verregaande interesse toonde”, zegt Verhoost. “Op basis van een tweetal videocassettes, met wedstrijden van Levski Sofia in de voorronde van de Champions League en de Uefacup, hadden we al een goed beeld verkregen van João Carlos. We hadden hem nooit op het veld aan het werk gezien, maar op basis van de beelden kon je al opmaken dat hij tot de betere spelers op het veld behoorde. Het was een berekend risico. (Wat verontwaardigd.) Zo’n talentrijke voetballer kan je toch moeilijk eerst testen ? We wisten dat als we hem een tweetal seizoenen kunnen houden, hij volledig klaar zou zijn voor een topclub en wij er financieel nog een meerwaarde zouden uithalen.”
Verhoost krijgt stilaan gelijk, want de transfer van João Carlos blijkt een voltreffer. “Hij is de beste voetballer die er momenteel in België rondloopt. Hij heeft gewoon alles : positiespel, uitverdedigen, techniek, gestalte, snelheid én body. Een nuchtere jongen, die de beide voetjes op de grond houdt. En hij zit nog niet aan zijn top, hé. Er is zeker twintig procent progressie mogelijk. Ik vermoed dat we hem slechts tot het einde van het seizoen kunnen behouden. Dat was ook de afspraak. Het wordt bijzonder moeilijk om een goede vervanger te vinden.”
Sierlijke speler
Franky Van der Elst, momenteel assistent-trainer van Club Brugge, werkte tijdens zijn periode op Daknam als eerste samen met João Carlos. “Hij liet een heel goede indruk na, want het is en blijft een sterke verdediger. In het begin ondervond hij wat problemen met het ritme. João was uit vakantie teruggekeerd en nam het nogal licht op. (Lacht.) Ik denk dat hij daar een maand op het strand had gelegen en echt niks had gedaan. Toen hebben we hem even apart moeten roepen, met de boodschap dat hij zijn ingesteldheid moest veranderen. Hij wilde alles rustig aan doen, zonder te beseffen dat de competitie drie weken later van start ging.
“Stilletjes aan is dat besef er dan toch gekomen, nadat ik hem een paar keer voor voldongen feiten stelde. Fysiek stond hij nergens, waardoor hij in het begin van de voorbereiding geblesseerd raakte. Op een bepaald moment werd hij daardoor een storende factor op training. We hielden hem toen, in samenspraak met de medische staf, bewust langer uit de spelersgroep dan hij zelf wilde. Het was de bedoeling hem te prikkelen. Bijvoorbeeld door hem eens te doen lopen in plaats van te trainen op het veld. Dan was hij wel kwaad, maar João draaide toch de knop om. Als ik me niet vergis, kwam hij pas vanaf de derde speeldag in de ploeg. Hij werd meteen een vaste waarde, omdat hij er op training echt bovenuit stak. Misschien had hij een verkeerd beeld van het Belgische voetbal ? Ik weet het niet echt, want de communicatie verliep door de taalbarrière niet altijd even vlot.”
Van der Elst loopt hoog op met de voetballende capaciteiten van João Carlos. “Hij is een heel sierlijke speler, die hoger kan en moet spelen. Hij bezit enorm veel potentie, is mentaal ook klaar voor de overstap naar een topclub. Want João is een jongen met een gezonde dosis zelfvertrouwen. Ik vergelijk hem graag met Vincent Kompany, met alle voor- en nadelen. Als de bal op de flank is, durft hij nog wel eens de mensen in het strafschopgebied te vergeten. Maar alle ballen die voor hem centraal worden ingespeeld, met de rug naar doel, zijn een prooi voor João.”
Er zijn toch ook nog een paar mankementen, stelt Van der Elst vast. “De lange bal, die hij iets te weinig gebruikt, kan beter en preciezer. Terwijl ik ook denk dat zijn offensieve kopspel nog voor verbetering vatbaar is. Voorts vind ik zijn draaisnelheid of wendbaarheid een minpunt. Maar dat is slechts een detail.”
Van der Elst weet hoeveel Lokeren neertelde voor de Braziliaan, maar weigert bedragen prijs te geven. “Het is duidelijk dat ze hem met winst willen verkopen. Logisch, want het was een zware investering. Maar tegenwoordig wordt die meerwaarde niet zo snel meer betaald. Bovendien is het een verdediger, die niet zoveel opbrengt als een spits. Alleen in Engeland doen ze het nog, in de rest van Europa kijken ze toch vooral naar transfervrije voetballers.”
Na het competitieduel tussen Club Brugge en Lokeren OV sprak Van der Elst nog even met de Braziliaan. Hij merkte dat João Carlos als mens en voetballer evolueerde. “Zijn Engels verbeterde al, waardoor hij op het veld wat meer spreekt en stuurt. Bovendien zag ik wat meer ambitie, een bepaalde winnaarsmentaliteit naar boven komen. Hij is nog relatief jong, maar ik zie toch al iets meer volwassenheid, ook in zijn spel. Waarschijnlijk is hij goed tot het besef gekomen dat het Belgische voetbal toch iets meer fysieke opofferingen vraagt – qua intensiteit en felheid in de duels – dan wat hij gewoon was in Bulgarije of Brazilië. Hij heeft zich goed aangepast.”
Moderne verdediger
Willy Reynders leerde tijdens zijn interim-periode als trainer van Lokeren OV vorig seizoen de waarde van João Carlos voor de ploeg ontdekken. “Het is een absolute topper, de beste speler van Lokeren op dit moment. Een moderne verdediger, die kan spelen op interceptie – voor de aanvaller verschijnen bij het inspelen van de bal – en altijd voor de zuivere oplossing kiest. Vroeger was een verdediger meer een broekzakspeler. Daar kan je hem totaal niet mee vergelijken, hij is aanvallend sterk, zowel bij zijn passing vanuit de defensie als in zijn opkomen. João kan bijzonder snel twintig tot veertig meter overbruggen. Vanuit die snelheid opent hij dan ook nog goed het spel. Kortom : een schitterende voetballer, de beste verdediger met wie ik ooit samenwerkte. In alle facetten van het spelletje – afwerken, positiespel of technisch – was hij de betere. Hij kan heel hard zijn in de duels, maar hij probeert toch vooral problemen te voorkomen in plaats van het allemaal achteraf te moeten oplossen.”
Vooral zijn technische bagage, iets wat hij overhield aan zijn periode in het zaalvoetbal, viel op. “Zijn balgevoel is heel indrukwekkend. In de kleine ruimte vindt João heel gemakkelijk een uitweg. Bovendien reageert hij ook bijzonder snel op centers of ballen vanop de flank. Ook zijn balbehandeling is soms onvoorstelbaar. Vorig seizoen winnen we op Beveren door een lange bal van veertig meter die hij verstuurde met buitenkant voet. Hij doet dat niet vanuit stilstand, maar meestal goed getimed en juist vanuit de actie. Bijna onnavolgbaar als beweging.”
Reynders denkt dat Lokeren OV slechts een tussenstap is voor João Carlos. “João heeft nu de persoonlijkheid om voor een topclub te spelen, hij beschouwt onze club duidelijk als een springplank. In het begin vormde zijn mentaliteit nog een probleem. Dat is gewoon eigen aan elke technische voetballer. Dat lakse moet er nog altijd een beetje uit. João Carlos moet zich ook nog wat beter verkopen naar de buitenwereld. Hij keert nog terug op zijn Braziliaans. Daarmee bedoel ik : liever wat sloffen in plaats van aandachtig de bal te volgen. Voor sommige mensen werkt dat blijkbaar wat storend. Maar ik vond het een schitterende jongen om mee te werken, een prima prof. Hij was toch de mentor van mijn Zuid-Amerikanen. Als ik de anderen – Tailson, Ademilson en Roma – scherp wou zetten, deed ik het via hem.”
Intelligente voetballer
Valère Billen, trainer van het Hongaarse Ujpest Dosza, was vanaf januari assistent-trainer van Willy Reynders bij Lokeren OV. “Vooral het inschuiven van achteruit beheerst João Carlos wonderwel, waardoor hij voor elke club een meerwaarde kan bieden. Hij is technisch zeer sterk, heeft vista en kan terugvallen op een goed positiespel. João heeft zelden een tackle nodig, iets wat heel uitzonderlijk is voor een verdediger, en anticipeert gemakkelijk. Daardoor kan hij op een heel moderne manier de bal recupereren. Dat maakt hem toch wel speciaal. Ook zijn snelheid en intelligentie vielen me op, zeker bij de één-tegen-éénduels. Bovendien heb je daarenboven zijn fysieke présence : er staat iemand die je moeilijk kan passeren. De absolute top in wording.”
Billen begrijpt niet dat João Carlos nog altijd bij Lokeren voetbalt. “Dat niemand ook concrete interesse liet blijken, verwondert mij enorm. Ik acht hem klaar voor de absolute top in Europa. Want op dit moment speelt hij rijper dan Vincent Kompany. Het is een beetje dezelfde stijl – technisch verdedigen, iemand uitschakelen, die goede pass en uitstraling – maar João Carlos kan je minder betrappen op professionele fouten. Hij is gewoon completer en trainde ook op een heel fatsoenlijke manier. Maar die Braziliaanse eigenheid, die flegmatiek, kan je niet wegsteken : alles lijkt zo vanzelfsprekend. Daardoor heb je als trainer wel eens de neiging te denken dat hij het té gemakkelijk opneemt. Maar dat is niet zo. João Carlos maakt gewoon gebruik van het talent dat de natuur hem meegaf. Het is zijn stijl en identiteit.”
Billen betwijfelt of de Braziliaanse centrale verdediger beter tot zijn recht zou komen op het middenveld. “Ik weet niet of hij mentaal altijd klaar zou zijn voor het gevecht, om voortdurend die slag te gaan leveren voor de bal. Het is wel een winnaar, maar ik kan niet inschatten of hij zichzelf daarvoor wil wegcijferen. Dat is een aspect dat bijvoorbeeld Timmy Simons wel perfect beheerst : klaar zijn om die oorlog te voeren. Geloof me, João Carlos barst van het talent. Zet hem nu bij Real Madrid en hij zal er vlot meedraaien. Een Belgische subtopper als Lokeren moet die jongen koesteren. Het is bijzonder knap dat Roger Lambrecht hem ontdekte.” l
FRéDéRIC VANHEULE
‘Hij is de beste verdediger met wie ik ooit samenwerkte.’ willy reynders
‘Zet hem nu bij Real Madrid en hij zal er vlot meedraaien. ‘ ValÈre Billen
