Inge Placklé

‘”Meneer Vanneste” miste de kans om een positief en genuanceerd beeld over PAV en het beroepsonderwijs te brengen’

Inge Placklé Professor beroepsonderwijs aan de VUB en lerarenopleider Project Algemene Vakken aan de VUB & PXL

‘Het VRT-programma Meneer Vanneste had de kans om een positief tegengewicht te bieden voor de negatieve berichtgeving rond deze leerlingen’, schrijft Inge Placklé, die een aantal verbeterpunten ziet.

In de nieuwe vijfdelige VRT-reeks ‘Meneer Vanneste’ duikt Tijs Vanneste, bekend van de TV-reeks De Kemping,  in het Vlaamse onderwijs en gaat hij als tijdelijke leerkracht voor de klas staan. We maakten reeds kennis met zijn team onder wie een gepassioneerde leerkracht wiskunde, een bevlogen leerkracht geschiedenis, een leerkracht elektriciteit – die als zij-instromer ervoor kiest zijn rijke ervaring  in te zetten in het onderwijs-, een sterk geëngageerde lasser en de sympathieke, warme meneer Vanneste, die samen met zijn leerlingen op weg wil gaan. Zijn team bestaat uit leerkrachten met heel wat kwaliteiten, maar ze komen in de serie nog niet echt over als een team. Een team dat lesgeeft aan betrokken, spitsvondige leerlingen in het beroepsonderwijs.

In de aflevering van gisteren gaf Tijs een les Project Algemene Vakken (PAV), het vak waarbij de algemene vorming in het beroepsonderwijs op een geïntegreerde manier wordt aangeboden. Meneer Vanneste had de kans om een positief, genuanceerd beeld over PAV en het beroepsonderwijs te brengen, om een positief tegengewicht te bieden voor de negatieve berichtgeving rond deze leerlingen. Zelden wordt ingezoomd op het beroepsonderwijs. Als dat wel gebeurt, dan is dat veelal vanuit een deficit-gedachte, bijvoorbeeld dat slechts één op vier van de leerlingen in het beroepsonderwijs de eindtermen wiskunde behaalt en slechts één op drie die van taal.  Resultaten die ik vervolgens mag gaan duiden aan beleidsmakers en leerkrachten. Aan leerkrachten PAV die elke dag hun best doen om het verschil te maken voor hun leerlingen; aan leerkrachten die in team een uitdagende leeromgeving voor hun leerlingen trachten uit te tekenen.

Wat doet Meneer Vanneste met die kans? Hij toont Vlaanderen hoe het niet moet: een flauw wiskundelesje geven over omtrekberekening beneden hun niveau en totaal los van wat ze in hun praktijkvakken doen. Op zijn minst worden leerlingen hier niet warm gemaakt om echte rekenkundige problemen op te lossen. Op zijn minst wordt hier geen genuanceerd beeld gegeven van de realiteit, een realiteit die er ook is met parels van lespraktijken.

Ondertussen zijn de peilingsresultaten wat ze zijn, en is het een realiteit dat quasi iedereen PAV mag geven -zo ook meneer Vanneste- , alsof een passende opleiding er niet toe doet.

Vreemd aangezien net deze leerlingen veel baat hebben bij een leerkracht die didactisch heel sterk staat en die de expertise bezit om de eindtermen in een realistische context te behalen. Lesgeven in het beroepsonderwijs en daarbij streven naar studiesucces voor elke leerling is een zeer complexe realiteit voor leerkrachtenteams. Leerlingen in het beroepsonderwijs geven aan dat ze hun leeromgeving veelal als weinig krachtig ervaren, maar er zijn verschillen. Leerlingen die hun leeromgeving als krachtig ervaren, geven aan meer tevreden te zijn met hun onderwijs en geven een sterkere schoolse betrokkenheid aan.

Hoedanook: een uitdagende leeromgeving met ambitieuze inhouden is belangrijk voor élke leerling en dit miste ik in de les. Hoe kunnen we hiervoor gaan?

We zien dat betere leerprestaties ontstaan binnen culturen van lesgeven en leren die de kwaliteit van de lespraktijk centraal stellen en samenwerking sterk waarderen. Laten we die focus leggen in het team van Vanneste.

Samen met de leerkrachten praktijk, en zeker ook samen met de leerkracht wiskunde in deze, kan gezocht worden naar een levensechte context die toelaat leerlingen uit te dagen en hen ten volle te laten opgaan in hun leren.

Wat denk je van het samen ontwerpen, mét leerlingen, van een goed-gevoel-huisje op school?  Bij De Prins in Diest zijn ze bezig met de verfraaiing van de speelplaats en het huisje past perfect in de plannen. De uitwerking van het project ligt grotendeels in handen van leerlingen, van planning tot uitvoering.  Of leggen we hier een link naar De Kemping? Een sterk moment was hier dat Lex de kampeerterreinen afbakende en hij de stelling van Pythagoras liet vallen bij de nieuwe medewerkers.

Levensechte rekenkundige (deel-)problemen liggen in beide voorbeelden voor het grijpen. Om deze op te lossen stellen leerkrachten zich vragen: Waar in het leerproces bevindt de leerling zich en wat is er nodig om verder te evolueren? Hoe krijgen we zicht op hun leervorderingen, en nog belangrijker: hoe krijgen leerlingen hier zelf zicht op zodat ze successen kunnen ervaren? Successen ervaren draagt bij tot geloof in eigen kunnen. En laat nu net dat zijn waar leerlingen in het beroeps nood aan hebben.

Het zou vervolgens een serie “Topteam ontmoet Topleerlingen” kunnen zijn, geïnspireerd op “Topdokters”. Maatschappelijk even relevant. Laten we hier voor gaan.

Inge Placklé is professor beroepsonderwijs aan de VUB. Ze is ook lerarenopleider Project Algemene Vakken aan de VUB & PXL.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content