‘Ziektedagen opsparen voor een sneller pensioen? Een flagrante leugen!’

Vaste benoemingen blijven cruciaal voor een objectieve administratie, zegt Marc Saenen van ACV Openbare Diensten. ‘Het is belangrijk dat een overheidsdienst niet zomaar naar de pijpen van een minister moet dansen.’

Zou het niet eerlijker zijn om te streven naar een volledige gelijkschakeling tussen de privésector en de overheid? (Wytse Wellens, Mol)

Marc Saenen: Er zijn een paar belangrijke verschillen. In de privésector heb je twee partijen: werkgever en werknemer. Bij de overheid zit je met het spanningsveld tussen een bepaalde dienst en de politieke overheid. Het is belangrijk dat die dienst objectief kan werken en de wet kan naleven, en niet zomaar naar de pijpen van een minister moet dansen. Daarom blijft een vaste benoeming cruciaal: die beschermt tegen willekeur. In de Verenigde Staten bestaat dat bijvoorbeeld niet, en daar zie je dat elke nieuwe president de leidende ambtenaren vervangt.

Kunt u één argument geven voor een vaste benoeming? U moet eens proberen een werknemer die niet voldoet te ontslaan. De vakbond doet er alles aan om dat te beletten. (Marcel Verbruggen, Kessel)

Saenen: In mijn vorige antwoord heb ik het belangrijkste argument al gegeven. Maar de overheid kan wel degelijk mensen ontslaan. Als een beginnend ambtenaar niet voldoet, moet hij na zijn stage vertrekken. Daarnaast is er een jaarlijkse evaluatie van het dagelijkse werk. Wie in drie jaar tijd twee onvoldoendes krijgt, ligt eruit. En ook na een zware fout worden mensen ontslagen.

De ziektecontrole is bij de overheid de laatste jaren veel strenger geworden: je kunt heus niet zomaar veinzen dat je ziek bent

Uiteraard verdedigen wij als vakbond onze leden, maar we zitten niet te wachten op mensen die er de kantjes van aflopen. Ook wij willen een kwaliteitsvolle overheid. Maar je moet ook weten dat de selectieprocedures bij de overheid veel strenger zijn dan in de privé. Er wordt veel in goede mensen geïnvesteerd, dus wil je die niet zomaar op straat zetten.

In de toekomst zullen er bij federale overheidsdiensten steeds meer contractuele werknemers zijn. Toch is er geen sprake van een tweede pensioenpijler voor hen. Welk standpunt heeft het ACV daarover? (Henk Van Goethem)

Saenen: Die tweede pijler is er sinds kort wél, onder onze impuls zelfs. 3 procent van het loon wordt nu opzijgezet voor een extra pensioen. Dat is een goede zaak, maar het is een noodoplossing. De pensioenen van statutaire ambtenaren staan in ons land op een normale hoogte vergeleken met de rest van Europa. Maar met onze contractuele pensioenen bungelen we onderaan. Die zouden dus flink omhoog moeten.

Hoe kun je nu ziektedagen opsparen? Als je niet ziek bent, ben je al genoeg bevoordeeld: ik zie niet hoe je dan nog eens ‘beloond’ moet worden met extra verlof. (Liesbeth Adriaenssen)

Saenen: U hebt groot gelijk. Ambtenaren sparen dan ook geen ziektedagen, maar wel een periode waarin ze ziek mogen zijn met behoud van loon. Toen minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA) poneerde dat veel ambtenaren hun ziektedagen opsparen om twee jaar eerder met pensioen te kunnen gaan, was dat een flagrante leugen. Puur populisme. Tussen haakjes: de enige mensen die onbeperkt doorbetaald worden bij ziekte, zijn parlementariërs.

De ziektecontrole is bij de overheid de laatste jaren veel strenger geworden: je kunt heus niet zomaar veinzen dat je ziek bent. En uit onze cijfers blijkt dat statutaire ambtenaren minder ziektedagen opnemen dan contractuele.

VRAAG VAN DE WEEK

Zou het niet fijner zijn om voor ambtenaren extralegale voordelen te koppelen aan een te behalen servicegraad aan de gemeenschap? Of om te werken met innovatiebonussen? (Filip Van Rooy, Herselt)

Saenen: Loon naar werken is zeker interessant. Er zijn ook al pogingen ondernomen, door te werken met competentiemetingen. Maar die bleken tijdrovend en duur, en bovendien waren de resultaten twijfelachtig. Het is ook moeilijk om de (innovatieve) resultaten van een diplomaat te vergelijken met die van pakweg een cipier. Of neem verschillende mensen binnen één dienst: bij de RVA kan een jonge werknemer misschien 100 makkelijke dossiers per dag wegwerken, terwijl een oude rot er slechts 6 doet, maar dan wel heel complexe. Daarom lijkt het me interessanter om te gaan voor collectieve innovatie, en daar wordt de overheid steeds beter in. Denk maar aan initiatieven als mypension.be.