‘Wie niet verhuist voor hij oud is, riskeert vereenzaming’

Steeds meer bejaarden wonen alleen in een onhandig huis. Naar buiten kunnen ze niet, want de omgeving is niet aan hun behoeften aangepast. Zeker niet op het platteland.

‘Als we nu niet ingrijpen, dient zich straks een catastrofe aan’, waarschuwt socioloog Pascal De Decker van de onderzoekgroep Housingand Urban Studies (HaUS) van de KU Leuven. ‘Omdat veel oude mensen op de verkeerde plaats wonen, zal de vereenzaming nog enorm toenemen en zullen ze de zorg niet krijgen die ze nodig hebben. Dat is de ultieme prijs die we betalen voor onze slechte ruimtelijke ordening.’

Uit een studie van HaUS, SumResearch en studiebureau Atelier Romain in opdracht van de Vlaamse Landmaatschappij, blijkt dat vooral op het platteland een probleem te zijn. Onder meer omdat de afstanden er groter zijn dan in de stad. Tegenwoordig hebben de meeste mensen er geen bakker, slager, bank of huisarts meer in de buurt.

Bovendien laat de omgeving niet toe om je ongehinderd te verplaatsen met een wandelstok, rollator of rolstoel en verliezen thuiszorgers veel tijd met de verplaatsingen van patiënt naar patiënt. ‘Nu al is er een tekort aan zorg op het platteland’, aldus Pascal De Decker.

‘Mantelzorgers gaan eronderdoor, en de vereenzaming neemt toe. In plaats van daar iets aan te doen, kijkt de overheid de andere kant op. Dat is niets minder dan schuldig verzuim.’

Toch is er nog tijd om het roer om te gooien. Maar dan moeten we wel beseffen dat het beter is om tijd naar een aangepaste woning op een goede plek te verhuizen. ‘Daar zou je eigenlijk al over moeten nadenken als je 50 of 60 bent. Op je 80e is het te laat’, legt De Decker uit.

‘Het is aan de overheid om daar randvoorwaarden voor te creëren. Denemarken, bijvoorbeeld, heeft geïnvesteerd in aangename, kleinschalige zorgvoorzieningen in dorpen en stadscentra. Doordat ouderen er dichter bij elkaar wonen, kan de zorg ook efficiënter worden georganiseerd.’