Wetenschappers waarschuwen voor ‘aangeleerde doofheid’

Yosemite National Park © Reuters
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Is er een dove generatie in de maak? Volgens een Amerikaanse geluidsexpert verliest de mens door voortdurende lawaaihinder mogelijk de capaciteit om te horen zoals de natuur dat bedoeld heeft.

Kurt Fristrup, die de lawaaihinder in 90 Amerikaanse nationale parken onderzocht, onderstreepte op de jaarlijkse bijeenkomst van de American Association for the Advancement of Science (AAAS) in het Californische San Jose het belang van ons gehoor. Dat gaat terug tot onze voorouders die voor hun overleving afhankelijk waren van het luisteren naar vijanden.

Natuurgeluiden dreigen echter verloren te gaan bij de huidige generatie omdat de mens de geluiden die hem omringen steeds meer weg filtert, meent Fristrup. ‘Door het toenemende lawaai in onze steden, zetten de mensen steeds meer koptelefoons en geluidsdempers op om een rustigere omgeving te creëren’, aldus de expert. ‘Wat ze missen, is de capaciteit om echte dreigingen op te merken, zoals het verkeer, maar veel belangrijker is dat er ook in onze steden natuurlijke geluiden voorkomen die best gewaardeerd kunnen worden.’

Fristrup is bezorgd dat wanneer deze generatie de nationale parken bezoekt, ze met hun oren niet meer alles zullen ervaren. ‘Deze aangeleerde doofheid is een echt probleem’, zegt de Amerikaan. ‘We conditioneren onszelf om de informatie die in onze oren komt te negeren.’

Steeds meer lawaai

De voorbije 10 jaar registreerde de US National Park Service de geluidsniveaus op meer dan 600 plaatsen in de Verenigde Staten, waaronder Yosemite National Park in California, Yellowstone en Denali in Alaska. Geen enkele van de parken was niet besmet met een vorm van geluidshinder van menselijke activiteit, zoals overvliegende vliegtuigen, motorfietsen, boten of tourbussen.

Fristrup combineerde de geluidsniveaus van de nationale parken met gelijkaardige gegevens van urbane omgevingen om een geluidsmodel van de VS te creëren. Volgens dat model zal de lawaaihinder sneller groeien dan de Amerikaanse bevolking en elke 30 jaar meer dan verdubbelen.

Kalmerend effect van een watervalletje

Naast deze dreigende voorspelling werden op de AAAS-bijeenkomst de gunstige effecten van het luisteren naar natuurgeluiden benadrukt. Natuurlijke geluiden, zoals vogelgezang, een watervalletje of de wind die met de bladeren van de bomen speelt, dragen bij tot een goede gezondheid, zo blijkt uit de eerste resultaten van een onderzoek van Derrick Taff, sociaal wetenschapper van de Pennsylvania State University.

Waarom natuurgeluiden een kalmerende invloed hebben, is voor de wetenschappers echter een raadsel. Fristrup vermoedt dat we doorheen miljoenen jaren van evolutie de rustigere geluiden van de natuurlijke wereld zijn gaan associëren met veiligheid.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content