Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Citizen science: kunnen de data ons een eerlijk beeld geven over de trends waar we naar zoeken?' Statisticus Thomas Neyens schrijft voor de Universiteit van Vlaanderen over de mogelijkheden en moeilijkheden van 'citizen science': 'Alles staat of valt met de manier waarop data verzameld worden.'
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Hoe kan je statistiek beter begrijpen met muziek? Categorische variabelen, cumulatieve frequentie, mediaan, boxplot, interkwartielafstand... Statisticus Thomas Neyens vind je in de zomer als dj op Tomorrowland en Pukkelpop, maar hij haalt evenveel plezier uit het statistisch analyseren van bioversiteit. Zowel in de biostatistiek als in muziek gaat professor Neyens op zoek naar patronen. Ziehier een ABC van de statistiek aan de hand van hippe deuntjes.
Gezondheid Gezondheid Statuut weesgeneesmiddel schandalig misbruikt Je koopt de rechten van een bestaand goedkoop geneesmiddel op dat toevallig van levensbelang is voor mensen met een levensbedreigende, zeldzame ziekte. Je verandert de naam en verhoogt de prijs met een factor 500. Je zorgt dat je de enige bent die het mag verdelen in Europa. Geen scenario voor een slechte film, maar realiteit.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Wiskunde: een pleidooi voor de kunst van het denken' 'Het vak wiskunde staat reeds enige tijd in de beklaagdenbank. En dat is onterecht', schrijven Rudi Penne en Paul Levrie (beiden UAntwerpen) voor de Universiteit van Vlaanderen.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waarom krijg je niet altijd wat je wil? Als iemand 5 pizza's bestelt voor 5 mensen, kan het gebeuren dat je niet niet de pizza krijgt dat je het lekkerst vindt. Het lukt ook niet altijd om je kinderen in te schrijven in de school die je verkiest. En lang niet iedereen is tevreden met zijn/haar Tinder-match. De wiskunde - in de verpersoonlijking van Rudi Penne en Paul Levrie (beiden UAntwerpen) - biedt helaas geen oplossing, maar wel wat troost.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Wiskunde bewijst dat ons brein geen computer is' 'Wiskunde is een discipline waarin de creatieve kracht van ons brein zeer mooi tot uiting komt', schrijft David Eelbode voor de Universiteit van Vlaanderen.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Hoe kan je met eenvoudige wiskunde een computer overtreffen? Denk jij dat alles in de wiskunde al bewezen is? Nee hoor. Wiskundigen zijn nog op zoek naar heel wat getallen... Als jij bijvoorbeeld de Ramsey-getallen groter dan 4 kan vinden, wacht jou wellicht een roemrijke carrière. Geen idee wat het Ramsey-getal is? Professor David Eelbode van de Universiteit Antwerpen legt het uit.
Gezondheid Gezondheid Nieuwe inzichten in behandeling van pathologische jeuk Een fout in een celkanaaltje waarlangs prikkels worden doorgegeven, leidt tot slopende jeuk.
Gezondheid Gezondheid Korte vetzuren zouden beschermen tegen diabetes type 1 De productie van korte vetzuren zou bescherming bieden tegen het ontstaan van diabetes type 1.
Milieu Milieu Beestenboel: de ruigpootbuizerd blijft alsmaar vaker weg uit onze contreien Met zijn kloeke borst en bevederde poten ziet een ruigpootbuizerd er imposanter uit dan een gewone buizerd.
Factcheck Factcheck Factcheck: 'Langere mensen hebben grotere kans op kanker omdat ze meer cellen hebben' Dat lazen we onlangs op de wetenschapsnieuwssite scientias.nl. Maar is dat wel zo?
Gezondheid Gezondheid De woekerprijs van een zeldzame ziekte: hoe een medicijn plots 500 keer duurder werd Als businessplan is het even lucratief als cynisch: koop de rechten op een goedkoop geneesmiddel dat toevallig blijkt te helpen bij een zeldzame ziekte, verhoog de prijs met factor 500 en blok de concurrentie af. De patiënt, om wie het hoort te draaien, gaat eraan kapot. Dit is het verhaal van Lucas.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Al onze maatschappelijke en technologische vooruitgang heeft op een of andere manier een wiskundige component' 'Is de wiskunde waar ik zo lyrisch over praat wel dezelfde wiskunde als diegene die in scholen onderwezen wordt?' schrijft Giovanni Samaey voor de Universiteit van Vlaanderen. 'Wiskunde beheerst namelijk zowat alle aspecten van ons dagelijkse leven.'
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waarom is het zo moeilijk om de klimaatveranderingen te voorspellen? Hebben we hier over 10 jaar zomers van gemiddeld 25, 35 of 45 graden? Niemand lijkt het te weten. En toch zijn honderden wetenschappers bezig met het voorspellen van de klimaatverandering. Waarom is dat dan zo moeilijk? Door de wiskundige modellen, legt prof. dr. ir. modellen-expert Giovanni Samaey uit.
Wetenschap Wetenschap Marslander stuurt eerste foto's door Terwijl de zonnepanelen van de succesvol gelande InSight zijn ingezet en de batterijen opladen, stuurde het tuigje zijn eerste ansichtkaarten door.
Nieuws Nieuws Maak kennis met 's werelds enige dakloze robot: 'Iedereen denkt dat hij echt is' Niet alle robots zijn glimmende, snellere en betere versies van ons. De kunstenaars van het duo Electric Circus experimenteren al vijftien jaar met Dirk, 's werelds enige dakloze robot. Knack zwierf een dagje mee tijdens het ADM-festival in de Amsterdamse havens.
Wetenschap Wetenschap NASA-sonde InSight succesvol geland op Mars De Amerikaanse robot InSight is maandag veilig op de Rode Planeet geland, zo was rechtstreeks op NASA TV te volgen. 'Landing bevestigd', luidde het.
Wereld Wereld Chinese wetenschapper claimt eerste CRISPR-baby gemaakt te hebben De Chinese wetenschapper He Jiankui beweert de genen van een IVF-tweeling zo te hebben aangepast dat ze niet met HIV kunnen worden geïnfecteerd, zo blijkt uit een video die zondag op YouTube werd gezet. Zijn universiteit zegt weliswaar geen weet te hebben van het experiment.
Milieu Milieu Het gaat niet goed met onze huiskonijnen: 'Het probleem is dat een konijn niet kan blaffen' Van een gebrek aan vrije uitloopruimte tot onduidelijkheid rond de kweek en verkoop van huiskonijnen: het gaat niet goed met onze langorige vrienden. Onderzoekers vragen de sector om meer transparantie.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'STEM zonder A klinkt vals: ook zogenaamd harde wetenschappen zijn cultureel bepaald' 'Gevorderde wiskundige analyse en cultuurgeschiedenis zijn niet zo incompatibel als ze op het eerste gezicht lijken', schrijven Isar Goyvaerts, Peter Cockelbergh en Bas Matthynssens voor de Universiteit van Vlaanderen. Ze werken aan vakverbindende projecten in het secundair onderwijs rond wiskunde, taal en denken.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Waarom is vals zingen zo gemakkelijk? Lukt je het maar niet om 5 zinnen aan één stuk niet vals te zingen? Zing je in het koor toevallig altijd net iets anders als de rest? Hoor jij dat iets vals klinkt, maar geen idee waarom? Professor Isar Goyvaerts, wiskundige aan de VUB, bewijst (aja, want anders zou het geen wiskunde zijn) samen met cellist Pieter Stas dat het niet jouw schuld is, maar die van de wiskunde en meer bepaald van die geniepige sinusgolf!
Gezondheid Gezondheid Greta Dereymaeker verkozen tot Specialist van het Jaar Orthopedisch chirurg Greta Dereymaeker werd door haar collega's verkozen tot Specialist van het Jaar 2018, een referendum georganiseerd door Artsenkrant en het Verbond der Belgische Specialisten (VBS).
Gezondheid Gezondheid Raad voor Apothekers is een feit Twee jaar is er in stilte aan gewerkt. Maar nu is alles klaar om in het Staatsblad te verschijnen. Ook de apothekers krijgen, net zoals andere zorgberoepen, een federaal adviesorgaan. Dat staat vandaag in het vakblad 'de Apotheker'.
Wetenschap Wetenschap Opnieuw 7 nagelbijtende minuten voor Marslanding De NASA bereidt zich opnieuw voor op zeven 'minutes of terror' in afwachting van nieuws van de landing van de sonde InSight. Het is de eerste keer sinds de landing van de Curiosity-rover in 2012 dat er nog eens een ruimtetuig landt op de rode planeet.
Column Column 'Aandacht voor natuur en milieu is iets voor de happy few' Bioloog en Knack-journalist Dirk Draulans vreest dat milieubescherming te weinig mensen beroert om écht ernstig te worden genomen.
Gezondheid Gezondheid 'Kan je tegelijk bruinen én je huid beschermen?' 'Veilig bruinen zonder de huid te beschadigen is mogelijk wanneer men optimaal inzet op de combinatie van eigen verdedigingsmechanismen en het gebruik van zonneproducten', schrijft Vera Rogiers. Voor de Universiteit van Vlaanderen spreekt ze over de gevaren van de zon voor de huid.
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Hoe kan je veilig bruinen? De meeste mensen worden sneller rood dan bruin, daarom worden we in de zomermaanden om de oren geslaan met goed advies sneller te bruinen. Maar is dat allemaal wel zo gezond? En kan iedereen wel bruin worden? Toxicologe Vera Rogiers, hoogleraar aan de VUB, weet vertelt in 15 minuten hoe het veilig kan.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Er moet meer ondersteuning komen voor het wetenschappelijk onderzoek naar longfibrose' Voor de Universiteit van Vlaanderen staat professor Wim Wuyts stil bij het onderzoek naar longfibrose, een ziekte waarbij in de longen littekenweefsel gevormd wordt, waardoor ademen erg moeilijk wordt.
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Heeft een saxofonist meer kans op longfibrose? Longfibrose is een ziekte waar je best snel bij bent. Toch zien heel wat artsen deze ziekte soms over het hoofd. Daarom heeft professor Wim Wuyts, longarts aan de KU Leuven, een missie: longfibrose bekender maken. En vooral duivenmelkers, saxofonisten en mensen die in een schimmelig huis wonen of mensen die naast de autosnelweg werken, letten beter goed op!
Wetenschap Wetenschap Onderzoekers: 'Antwerpen zakt elk jaar enkele millimeters weg' Antwerpen zakt ieder jaar met enkele millimeters weg. De zone rond Linkeroever en de haventerreinen nabij Doel zakken het felst.
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Bestaat er een medicijn tegen verdriet? Prof. dr. em. Manu Keirse is klinisch psycholoog, doctor in de geneeskunde en dé specialist in België en Nederland als het over rouwverwerking gaat. Maar hoe doe je dat, rouwen? En hoe kan je er anderen bij helpen? Daarover gaat dit college.
Milieu Milieu Hommels: gezonder in de stad dan in het bos Het pesticide glyfosaat maakt bijen gevoeliger voor ziektes.
Gezondheid Gezondheid Malaria blijft verbazen: 'De ziekte is geweldig slim' Als je bijnieren goed functioneren, kun je eventueel leven met malaria.
Milieu Milieu Beestenboel: de klimaatopwarming zou het succes van de zeepaddenstoel bevorderen Zeepaddenstoelen zijn grote maar ongevaarlijke kwallen die sommige jaren massaal op onze stranden aanspoelen.
Milieu Milieu Landbouwbeleid: hoe Europa de vergroening verknoeit Al decennialang probeert Europa zijn landbouwbeleid duurzamer te maken. Tot dusver met weinig resultaat. Ook in deze hervormingsronde wordt de vergroening fel tegengewerkt, zo blijkt uit interne documenten.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'We moeten patiënten nauwer betrekken bij het wetenschappelijk onderzoek naar multiple sclerose' 'Multiple sclerose of MS is een complexe ziekte die stap voor stap haar geheimen prijs geeft. En dat heeft al geleid tot nieuwe medicijnen die de ziekte remmen bij een grote groep patiënten', schrijft Piet Stinissen voor de Universiteit van Vlaanderen. 'Maar om verdere vooruitgang te boeken moeten we meer zicht krijgen op de vele facetten van de ziekte. En daar is een nauwere samenwerking voor nodig met personen met MS.'
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Waarom is er meer MS in België dan in Costa Rica? In Vlaanderen komt MS voor bij ongeveer 100 op 100.000 personen. In Costa Rica komt MS twintig keer minder voor, maar 5 op 100.000 mensen krijgen het. Dat lijkt op het eerste gezicht een tikje vreemd... zijn wij in westerse landen immers niet beter bestand tegen nare ziektes? MS-expert Piet Stinissen, van de UHasselt, werpt zijn licht op multiple sclerose en legt uit waarom de ziekte in bepaalde delen van de wereld meer voorkomt dan in andere.
Opinie | Anke Geeraerts Opinie | Anke Geeraerts 'Vlaanderen moet zijn natuur beter beschermen tegen stikstof' 'Stikstof werkt sluipend, als een vergif dat langzaam een heel ecosysteem aantast', schrijft Anke Geeraerts van Natuurpunt. Ze roept de Vlaamse overheid op om de natuur beter te beschermen tegen de gevaren ervan.
Wereld Wereld Nieuw wetenschappelijk tijdschrift gaat enkel controversiële artikels publiceren Een internationale groep filosofen wil 'de academische vrijheid redden' met een tijdschrift waarin wetenschappers onder een pseudoniem controversiële ideeën kunnen publiceren. Waarom hebben academici het gevoel dat zo'n tijdschrift nodig is? En hoe terecht is dat gevoel?
Wetenschap Wetenschap Een kilogram wordt voortaan anders gedefinieerd Een kilo moet overal een kilo zijn, en daarom is er een standaard definitie voor. Vrijdag heeft de Algemene Conferentie voor Maten en Gewichten die tijdens een bijeenkomst in Versailles gewijzigd.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'Het onderzoek naar het ontstaan van het christendom was niet altijd zonder gevaar' Voor de Universiteit van Vlaanderen staat godsdiensthistorica Annelies Lannoy stil bij 'het historisch onderzoek dat onherroepelijk aan het licht bracht dat het zelfverklaarde unieke christendom helemaal niet zo origineel was als het zelf beweerde'.
Video | Wetenschap Video | Wetenschap Was het vroege christendom een mysteriecultus? Was Jesus Christ een superstar? Of was hij één van de vele supersterren uit zijn tijd en werkte de christelijke promomachine in de begineeuwen van onze jaartelling net wat beter, waardoor het christendom zich verspreidde? Godsdiensthistorica dr. Annelies Lannoy, van de UGent, zocht uit of het vroege christendom om geheime mysteriecultus was.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'De marktwaarde van sterke vrouwelijke helden is geen recente ontdekking' Voor de Universiteit van Vlaanderen staat Anke Brouwers stil bij de vele vrouwelijke filmmakers die in de jaren '10 van de vorige eeuw een eigen filmbedrijf hadden. 'Vrouwen werden in deze periode beschouwd als de meest betrouwbare en wenselijke uithangborden voor de nog jonge sector.'
Video | Boeken Video | Boeken Was de eerste superheld een vrouw? Elastigirl en Wonder Woman werden als eerste vrouwelijke superhelden van het afgelopen decennium geprezen in de pers. 'De stoerste superheld draagt een rokje!', 'Elastigirl is een feministisch icoon!' Anke Brouwers van Universiteit Antwerpen kijkt als filmhistorica 100 jaar terug en ziet dat in de stille film vrouwen niet zo'n brave doetjes waren. Hun heldhaftighaftigheid en populariteit doet Supergirl het schaamrood op de wangen krijgen. Er werden zelfs hele reeksen aan deze Serial Queens gewijd.
Opinie | Vrije Tribune Opinie | Vrije Tribune 'M/v/x in de topsport: hoe trek je een eerlijke lijn in een grijze zone?' 'Geslachtsseggregatie lijkt een noodzaak in de sport, maar hoe kan je een binair systeem organiseren als sekse en gender dat niet altijd zijn?' schrijft Wim Derave naar aanleiding van zijn college voor de Universiteit van Vlaanderen.
Video | Gezondheid Video | Gezondheid Kunnen we topsporters bouwen in een labo? Van een gewone auto een racewagen maken is simpel: een krachtige motor, een aerodynamische vorm, een spolier voor- en achteraan en je bent klaar voor de topsport. Het zou handig zijn mochten we hetzelfde kunnen met het menselijk lichaam. Wat extra beenspieren om extra snel te kunnen lopen, wat technisch inzicht om de perfecte goal te maken, extra stevige tanden als je gaat boksen en een stalen maag voor je begint met rugbyen. Van in de wieg een klein superheldje kweken door een paar kleine aanpassingen in het DNA. Hoe (on)realistisch is dit? Maken technieken als CRISPR-Cas dit mogelijk? Sportwetenschapper Wim Derave doet hier onderzoek naar aan de UGent.
Factcheck Factcheck Factcheck: 'De plastic zak is 20.000 keer milieuvriendelijker dan de katoenen ecotas' Die stelling lazen we op het onlinetijdschrift Doorbraak.be. Maar klopt die wel?
Milieu Milieu Beestenboel: De zwarte wegmier is een echte zoetekauw Sanitaire voorzieningen als 'leverancier' van meststoffen en bouwmaterialen: de zwarte wegmier heeft het goed geregeld.
Gezondheid Gezondheid Nieuwe methode gevonden om hersenactiviteit in realtime te meten Hoe cellen in onze hersenen verbindingen maken is cruciaal voor ons geheugen.
Milieu Milieu Bioloog Jan Seys over de stijgende zeespiegel: 'We moeten rekening houden met een worstcasescenario' Als we de natuur in de Noordzee nieuwe kansen geven, stelt marien bioloog Jan Seys, komt dat uiteindelijk ook de visserij ten goede.
