Deze zomer viert Knack.be de mysteries van het leven. Elke dag kruipen we in de huid van een verwonderd kind en verbazen we ons over al dan niet alledaagse mysteries. Vandaag: waarom ben je op maandag altijd moe?
Het is maandag, de start van een nieuwe werkweek… Maar we lijken maar niet op gang te komen… Ken je dat gevoel? Dan heb je last van een sociale jetlag. Maak je geen zorgen, het is geen ziekte, maar wel een fenomeen dat heel veel mensen vaak op maandag ondervinden.
Een sociale jetlag ontstaat wanneer we op vrijdag en zaterdag wat langer opblijven dan normaal, omdat we de ochtenden daarop toch kunnen uitslapen. Daardoor raakt onze interne klok uit balans. Zelfs al twee uurtjes later gaan slapen dan normaal kan verstrekkende gevolgen hebben voor je slaap en je humeur. De interne klok kan zo uit balans zijn dat we tegen de zondagavond een ander slaapritme hebben gecreëerd. Het gevolg is dat je op zondagavond moeilijker inslaapt en de volgende ochtend met dat typische maandaggevoel opgescheept zit.
Laat opblijven heeft dus hetzelfde effect op je lichaam als een jetlag na een lange reis. Wanneer je in het weekend uitslaapt, breng je je lichaam eigenlijk net zoals bij een echte jetlag in een andere tijdszone. Bovendien eet je in het weekend op een ander tijdstip, ga je op andere momenten sporten en word je later blootgesteld aan zonlicht. Ook die factoren hebben een invloed op de interne klok.
Wil je op maandagochtend fris als een hoentje op het werk verschijnen (tot grote ergernis van je collega’s)? Lees dan volgende tips van de Amerikaanse slaapexperte Shelby Freedman Harris:
- Verzorg je nachtrust elke dag van de week zodat je het weekend niet ingaat met een slaaptekort. Wanneer je uitgerust bent tijdens de week, zal je beter kunnen omgaan met een slaaptekort in het weekend.
- Doe een kort middagdutje als je op voorhand weet dat het een late avond zal worden en eentje de dag erna om te recupereren. Belangrijk is dat je je tukje doet voor 14 uur en beperkt tot maximaal 20 minuten zodat je je slaap niet in de war brengt.
- Vermijd uitslapen op zowel zaterdag als zondag, hoe moeilijk dat ook is. Een uurtje of twee uurtjes langer in bed blijven op zaterdag kan dan wel geen kwaad, maar op beide weekdagen tot de middag in je bed liggen is uit den boze.
- Beweeg! Sporten geeft je energie na een nachtje uit. Sleep jezelf naar de sportschool of maak een wandeling vlak na het ontwaken. De drang om na het ontbijt terug onder de lakens te kruipen zal verdwenen zijn.
- Baad in het zonlicht: vooral in de ochtend. Doe de gordijnen open, ontbijt nabij het raam en ga naar buiten. Licht verlaagt het melatonineniveau (een hormoon dat je slaperig maakt) en houdt je interne klok in balans.
- Let op met alcohol. Alcohol vermindert de kwaliteit van je slaap waardoor je je nog slechter voelt.
- Vermijd koffie na 14 uur. Zo kan het je slaap niet in de war brengen.
Bron: Huffington Post
