Leonardo Da Vinci moet een eeuwige twijfelaar zijn geweest. Dat blijkt uit onthullingen van een Franse wetenschapper, die ontdekte dat het schilderij ‘De dame met de hermelijn’ twee andere versies verbergt.
Aan de hand van een nieuwe lichttechniek onthulde een Franse wetenschapper dat een van Leonardo Da Vinci’s meest beroemde schilderijen er oorspronkelijk heel anders uitzag.
‘De dame met de hermelijn’ zou in 1489 of 1490 geschilderd zijn geweest en toont Cecilia Gallerani, een jonge vrouw van het Milanese hof in Italië en minnares van de hertog van Milaan, met een witte hermelijn op de arm.
Verdwenen hermelijn
Aanvankelijk werd gedacht dat het diertje altijd deel had uitgemaakt van het kunstwerk. Maar wetenschapper Pascal Cotte ontdekte het tegendeel. Achter het schilderij gaan twee vorige versies schuil, zo schrijft de Britse omroep BBC.
Cotte onderzocht het werk gedurende drie jaar met een nieuwe reflectief-lichttechniek die Layer Amplification Method of LAM genoemd wordt: oudere lagen van een werk worden zo belicht. De wetenschapper ontdekte dat de eerste versie geen hermelijn bevatte en de vrouw in een lichtjes andere pose toonde. De tweede versie bevatte een hermelijn met een andere vacht.
LAM-techniek
De techniek projecteert intens licht op het canvas terwijl een camera de reflecties meet. Aan de hand van die metingen kon Cotte analyseren wat er onder de bovenste laag verborgen zat.
‘De LAM-techniek maakt het mogelijk om de lagen van een schilderij als die van een ajuin te pellen. De oppervlakte wordt verwijderd zodat naar de binnenkant gekeken kan worden achter de verschillende verflagen’, vertelde Cotte aan de BBC.
Experten spreken van een ‘opwindende revelatie’ die vragen oproept bij de geschiedenis van het schilderij. De hertog met wie Gallerani een relatie had, was de belangrijkste mecenas van Da Vinci gedurende 18 jaar en werd ‘de witte hermelijn’ genoemd.
Symbool voor minnaar
De ontdekking heeft zo nieuwe theorieën in het leven geroepen. Er wordt gesuggereerd dat de hermelijn aan het schilderij werd toegevoegd om Gallerani’s minnaar te symboliseren. Later zou Da Vinci de hermelijn hebben vergroot en beter uitgewerkt om zijn beschermheer te paaien.
Een andere theorie is dat Gallerani zelf gevraagd heeft om het dier aan het werk toe te voegen, zodat het Milanese hof volledig op de hoogte zou zijn van haar relatie met de hertog.
‘Eeuwige twijfelaar’
Maar naast die gissingen, werd voor experten een ding vooral duidelijk: Leonardo Da Vinci was een eeuwige twijfelaar. Cotte: ‘We hebben ontdekt dat Da Vinci constant van gedacht veranderde. Dit is iemand die twijfelt – hij wist dingen uit, voegt dingen toe, hij bedenkt zich telkens weer.’
Het schilderij bevindt zich doorgaans in het Nationale Museum van Krakow in Polen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier