Tournée Minérale: 12 ‘bijwerkingen’ van een maand zonder alcohol

© Getty
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Alcohol opgeven is lastig, maar de voordelen die je ervaart zijn de moeite meer dan waard, zo blijkt uit verschillende wetenschappelijke studies. 12 ‘bijwerkingen’ van een maand zonder alcohol die wetenschappelijk zijn vastgesteld.

Tournée Minérale wil de Vlamingen even laten stilstaan bij zijn alcoholgewoontes. Want ook als u weinig drinkt, heeft alcohol invloed op bijna alle organen in het lichaam en ongeveer 200 verschillende aandoeningen worden in verband gebracht met alcoholgebruik, aldus de initiatiefnemers.

Maar ook het laten staan van alcohol heeft gevolgen voor ons lichaam. Gelukkig zijn dat veeleer positieve nevenwerkingen. Al zijn er ook enkele valkuilen waarvoor we moeten opletten tijdens de algemene drooglegging in februari. Een overzicht:

1. U slaapt beter

Uit een studie in het vakblad Alcoholism: Clinical & Experimental Research blijkt dat alcohol drinken voor het slapengaan een bepaalde hersenactiviteit in gang zet die doorgaans opduikt wanneer u zich in een wakkere rusttoestand bevindt. Het resultaat is een verstoorde slaap. Een andere alcoholstudie, die 27 eerdere onderzoeken aan een meta-analyse onderwierp, stelde vast dat alcohol u inderdaad makkelijker doet inslapen en aanvankelijk dieper doet dutten, maar op lange termijn wel degelijk slecht is voor uw slaapkwaliteit. Geef een maand de alcohol op en u zal zien dat u ’s morgens veel frisser uit uw bed komt. En dat heeft dan weer gevolgen voor uw humeur, concentratie en mentale alertheid.

2. U eet minder

Volgens een studie in het American Journal of Nutrition is alcohol een van de grootste redenen waarom we meer en ongezonder eten. Hoe komt dat? Uiteraard omdat alcohol ons minder geremd doet voelen, maar volgens een onderzoek in het vakblad Obesity speelt ook een verhoogde gevoeligheid van onze zintuigen door alcohol (‘het zogenaamde aperitiefsyndroom’) een rol. Onderzoekers ontdekten dat sommige vrouwen die een ‘alcoholinfusie’ kregen vergelijkbaar met twee glazen, 30 procent meer voedsel tot zich namen dan zij die een zoutoplossing kregen. Zelfs een milde alcoholintoxicatie deed de hersenactiviteit in de hypothalamus van de vrouwen stijgen waardoor ze gevoeliger werden voor de geur van voeding en ze dus ook meer aten.

Alcohol heeft een zeer doortrapte manier om je dagelijkse calorie-inname te verhogen zonder dat u het goed en wel beseft.

3. U voelt mogelijk een nieuwe drang naar suiker

Alcohol verhoogt de hoeveelheid van het beloningsstofje dopamine, waardoor u zich beter gaat voelen. De kans is reëel dat het opgeven van een bepaalde substantie die gelukshormonen doet vrijkomen in de hersenen, de drang naar een alternatief zal doen toenemen. En dan is iets zoets de logische keuze. Het is daarom van belang om niet in die val te trappen. Zoniet wordt bijwerking nummer 4 volledig teniet gedaan.

4. De kilo’s vliegen eraf

Alcohol heeft een zeer doortrapte manier om uw dagelijkse calorie-inname te verhogen zonder dat u het goed en wel beseft. Zo bevat een margarita tot 300 calorieën of meer. En dan vooral door de aanwezige suiker. Een piña colada heeft mogelijk 450 calorieën. Een man die matig drinkt, consumeert daardoor 433 calorieën extra, volgens een studie. Voor vrouwen is dat 300 calorieën. En omdat het om lege calorieën gaat, moeten we daarnaast evenveel eten als normaal om de nodige vitaminen en mineralen binnen te krijgen. Laat de alcohol eens een maand staan (en vervang ze niet door taartjes en koekjes) en u zal het resultaat op het einde van de maand op de weegschaal te zien krijgen.

5. Uw huid wordt gaver

In amper enkele dagen na het afzweren van de alcohol zal u zien dat uw huid er meer gehydrateerd uitziet. Dat komt omdat alcohol een diureticum is en u meer doet plassen. Alcohol zorgt ook dat het lichaam de productie van het antidiuretisch hormoon doet verminderen, waardoor de waterbalans in de war raakt. De vele suiker in alcohol doet uw huid uiteraard ook geen goed. Ook de roodheid op de wangen en rond de neus kan vervagen en andere huidaandoeningen, zoals hoofdroos, eczeem of rosacea kunnen verbeteren.

6. Het zien van anderen die drinken maakt jaloers

Alcohol opgeven doe u niet zonder slag of stoot. Vooral als de anderen om u heen nippen aan een glaasje Chardonnay of Merlot. U zult het gevoel hebben dat u iets mist, er niet helemaal bij hoort. Alcohol doet de emoties immers verzachten en wanneer u droog staat, voelt u zich mogelijk geagiteerd en rusteloos.

7. Het risico op kanker daalt

Alcohol wordt gelinkt aan minstens zeven verschillende kankers: mond- en keelkanker, strottenhoofdkanker, slokdarmkanker, leverkanker, dikkedarmkanker, darmkanker en borstkanker. Hoe meer u drinkt, hoe groter het risico. Het precieze biologische verband tussen alcohol en kanker is ondertussen duidelijk: alcohol beschadigt het DNA van de stamcellen.

Dat een glas op z’n tijd zou beschermen tegen sterven door hart- en vaatziekten zoals lang werd aangenomen, is achterhaald.

Dat een glas op z’n tijd evenwel zou beschermen tegen sterven door hart- en vaatziekten zoals lang werd aangenomen, is achterhaald. Omdat in het onderzoek bij geheelonthouders ook ex-verslaafden en patiënten waren die niet mogen drinken, was die stelling altijd al discutabel. Recent is ze nu weerlegd. Dus, wie de alcohol opgeeft, moet zich zeker geen zorgen maken dat hij het aan zijn hart zal krijgen.

8. U krijgt meer spieren

De wetenschap van de geheelonthouding: wat doet een maand zonder alcohol met je lichaam?
© iStock

Bent u een fervente fitnessbezoeker, dan zal al dat harde werk weinig uithalen als u na het sporten in de zetel ploft met een glas witte wijn. Uit dierproeven blijkt immers dat alcohol de spieropbouw verhindert. Alcohol verlaagt tevens de productie van het menselijke groeihormoon met 70 procent. Dit hormoon is essentieel voor de groei en het herstel van spieren.

9. U bent gelukkiger

Alcohol en depressie zijn met elkaar gelinkt. Maar als u denkt dat een depressie u naar de fles doet grijpen, dan hebt u het mis. Uit een 30-jarige studie, waarvan de resultaten in 2013 in het Journal of Studies on Alcohol and Drugs werden gepubliceerd, blijkt dat mensen juist depressief worden omdat ze te veel drinken. Volgens experts zou stoppen met drinken ervoor kunnen zorgen dat de depressieklachten verdwijnen.

10. U hebt minder stress

Toegegeven, een aperitiefje na een harde werkdag kan deugd doen en ontspannend werken, maar als u te veel drinkt, kan alcohol juist voor meer stress zorgen. Dat komt omdat het stresshormoon cortisol in het lichaam toeneemt. Uit een studie blijkt dat elk bijkomend glas alcohol per week tot een stijging van 3 procent van de cortisolhoeveelheid leidt. In februari gaat u dus maar beter een rondje joggen in plaats van een aperitiefje te drinken om de stress af te gooien.

Impotentie als gevolg van erectiele dysfunctie na alcoholmisbruik kan bij mannen nog jaren na de geheelonthouding doorwerken.

11. U hebt een beter geheugen

Een studie bij 5000 mannen van middelbare leeftijd stelde vast dat zware drinkers een zes jaar eerdere achteruitgang van het geheugen en de aandachtsspanne ervaarden dan matige drinkers. Maar de effecten zijn niet alleen voelbaar bij oudere mensen. Spaanse onderzoekers bestudeerden 122 universiteitsstudenten, zowel niet-drinkers als zware drinkers, en concludeerden dat de zware drinkers minder goed nieuwe informatie opnamen. Maar het goede nieuws is dat alcohol vermijden gedurende enkele weken tot maanden de negatieve effecten op het geheugen teniet kan doen.

12. Uw vruchtbaarheid neemt toe

Alcohol heeft een verschillend effect op het libido bij mannen en vrouwen, maar in beide sexen heeft het wel een negatieve impact op de toekomstige vruchtbaarheid. Zowel chronisch alcoholisme als een occasioneel glaasje te veel geven een boost aan het verlangen naar seks, maar beletten de prestatie bij mannen. Impotentie als gevolg van erectiele dysfunctie na alcoholmisbruik kan bij mannen nog jaren na de geheelonthouding doorwerken. De schade kan zelfs permanent zijn. Voor vrouwen heeft zelfs 1 tot 5 glazen alcohol al een invloed op de vruchtbaarheid, zegt een Deens onderzoek.

Partner Content