Wetenschap Het gaat slecht met de bij, hommel, bladluis en co (en dat is geen goed nieuws voor de mens)
Wetenschap Dirk Draulans’ beestenboel: de blauwe aspergekever houdt er een nogal wild seksleven op na
Wetenschap Wetenschap Mierensmokkel: ‘Die Vlaamse jongeren wisten precies op welk moment ze in Kenia moesten zijn’ Mierenexpert Thomas Parmentier (ULB) ziet steeds meer webshops opduiken waar insecten te koop worden aangeboden. ‘Sociale media spelen een rol in de populariteit van mieren, pissebedden en schorpioenen.’
Wetenschap Wetenschap Hannelore Geeraert (27) onderzoekt een duurzaam alternatief voor traditionele plastic ‘Plastic is overal en is onmisbaar geworden in onze maatschappij’, zegt ingenieur Hannelore Geeraert. ‘Maar plastics creëren ook problemen. Enerzijds omdat ze geproduceerd worden op basis van niet-hernieuwbare fossiele brandstoffen, anderzijds omdat lang niet alle plastic gerecycleerd wordt, maar in de natuur of op de afvalberg belandt, of verbrand wordt, waardoor er veel CO2 in …
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ beestenboel: de vossenlintworm is een ongelofelijke voortplantingsmachine met bescheiden impact op de mens Jarenlang hebben jagers ons proberen wijs te maken dat de opmars van de vos die ze zo hartgrondig haten, hand in hand zou gaan met een opmars van de vossenlintworm. Die kan gevaarlijk zijn voor de mens. Maar zoals zo dikwijls is ook dit jagerslatijn gebleken, dat af en toe nog eens de kop opsteekt …
Wetenschap Wetenschap Waarom Dirk Draulans even dragqueen was: ‘Puur heteroseksuele soorten zijn een uitzondering’ Ongeveer 10 procent van de mensen beleeft zijn seksualiteit anders dan wat als doorsnee wordt gezien. Maar is dat ‘tegennatuurlijk’? Helemaal niet. Ook de natuur zit barstensvol soorten die ‘het’ anders doen.
Wetenschap Wetenschap Waarom trouwen gezond is, en dan vooral voor de bruidegom Vooral mannen kunnen op gezondheidsvlak sterk profiteren van een langdurige relatie. Maar hoe werkt dat precies? En wanneer is een huwelijk ook gezond voor vrouwen?
Wetenschap Wetenschap Jong Talent: Emma De Beul (28) zoekt naar gezonde suikers ‘Bijna iedereen heeft een haat-liefdeverhouding met suiker’, zegt bio-ingenieur Emma De Beul. ‘Enerzijds vinden de meeste mensen de zoete smaak ervan erg lekker, anderzijds heeft suiker een negatieve connotatie omdat het veel calorieën bevat, voor tandplak zorgt en chronische ziektes zoals diabetes kan veroorzaken.’ Daarom onderzoekt De Beul aan de UGent hoe ze, met behulp …
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ beestenboel: de zwarte kraai kiest voor een leven in de nabijheid van diervriendelijke mensen Ze zijn slim, zwarte kraaien. Hun hersenen kunnen getallen tot 30 aan. Ze herkennen mensengezichten en leren met wie ze eventueel wat voorzichtiger moeten zijn. Het vakblad Current Biology toonde recent aan dat ze het concept ‘waarschijnlijkheid’ begrijpen. Ze nemen beslissingen gebaseerd op de ingeschatte kans op een beloning. In een experimentele opstelling werden vogels …
Wetenschap Wetenschap Van weerwolven tot vampieren: hoe hedendaagse monsters menselijk geworden zijn De geschiedenis van onze omgang met monsters leest als een lang verhaal van angsten en vooroordelen. Maar er is goed nieuws: hedendaagse monsters hebben een make-over gekregen.
Geneeskunde Geneeskunde Een persoonlijk kankervaccin voor iedereen? ‘We staan voor een revolutie’ Zowat dagelijks doen wetenschappers baanbrekende ontdekkingen die leiden tot krachtiger en nauwkeuriger kankerbehandelingen. Is genezing voor álle kankers binnen handbereik? ‘De kankercel is slim, maar kankeronderzoekers worden almaar slimmer.’
Geneeskunde Geneeskunde Het raadsel van de jonge kankers: waarom neemt de ziekte toe bij mensen jonger dan 50? Kanker treft vaker volwassenen jonger dan 50. In België gaat het vooral om huidkanker en teelbalkanker. Hoe dat komt? Dat is de vraag van één miljoen.
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans' Beestenboel: grote spinkrabben kunnen zich als een leger over de zeebodem verplaatsen Spinkrabben zijn krabben met een vrij klein lijf in verhouding tot hun lange dunne poten, een beetje zoals spinnen dus. De algemeenste soort in onze kustwateren is de gewone spinkrab. Ze torst een stekelig schild van maximaal 10 centimeter groot. Het is een dier dat vrij noordelijk voorkomt en bij ons tegen de zuidgrens van …
Wetenschap Wetenschap Biologe Kat Van der Poorten: ‘Ik ben blij en trots om openlijk autistisch te zijn’ Biologe Kat Van der Poorten (KU Leuven) heeft er een lange zoektocht opzitten om erachter te komen wat ze wilde worden. Ze probeerde onderwijzer, pedagoog en dierenarts, tot ze tot het inzicht kwam dat ze bioloog wilde worden om te weten te komen hoe taal ontstaat. Het is het onderwerp van haar doctoraat, waarvoor ze …
Wetenschap Wetenschap Hebben ruimtereizen een grotere impact op vrouwen- dan op mannenlichamen? Op het internet laten mensen hun ongerustheid horen over de gezondheid van astronaute Sunita Williams. Op beelden die de NASA verspreidde, zou ze er erg verzwakt uitzien. Wegen ruimtereizen zwaarder op het lichaam van een vrouw?
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ beestenboel: waarom het kroeskopje van wijnkelders houdt Het was even schrikken toen er thuis in de kelder in een doos vol hazel- en okkernoten van twee herfsten geleden ineens een heleboel motjes bleken te zitten: het gespikkelde kroeskopje, volgens de (gratis) identificatieapp ObsIdentify. De beestjes verspreidden zich geleidelijk over de kelder, de trap en de gang naar de buitendeur. Af en toe …
Wetenschap Wetenschap 10 wetenschappelijk bewezen manieren om gelukkiger te worden Hoe word ik gelukkig? Het is ongetwijfeld een van de meest gestelde vragen door de mens. Studies tonen aan dat iedereen gelukkiger en minder gestresseerd kan worden met deze 10 simpele tips.
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: zo’n honderd jaar geleden begon de Turkse tortel aan een van de spectaculairste vogelinvasies ooit Tot het einde van de 19e eeuw was ‘onze’ Turkse tortel een vogel die exclusief in het Midden-Oosten en een groot deel van Azië voorkwam. Af en toe deed ze een uitstapje naar Oost-Europa, maar pas vanaf 1900 werd ze er wat algemener, in eerste instantie in de Balkan. Vanaf 1925 begon ze plots aan …
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ beestenboel: de slijmkokerzeeduizendpoot is een meester van de regeneratie van lichaamsdelen De kleinste beestjes leveren soms de grootste biologische inzichten op. De slijmkokerzeeduizendpoot is een diertje van niet meer dan enkele centimeters groot, dat ook in onze Noordzee vrij algemeen is. Het behoort tot de borstelwormen, die zich voortbewegen met een massa trilharen op hun langgerekte lijf. Ze bouwen kokertjes van slijm, die ze vasthangen aan …
Wetenschap Wetenschap Mensapen kunnen de kennis van anderen inschatten Het concept ‘theory of mind’ impliceert dat wij in staat zijn in te schatten wat anderen denken of weten. Er is lang gedacht dat het een unieke eigenschap van de mens was. Maar dat is niet het geval.
Wetenschap Wetenschap Jong talent: Anne-Sofie De Rop onderzoekt bodembacteriën die als basis kunnen dienen voor nieuwe antibiotica en andere medicatie ‘Bodembacteriën zijn een verborgen apotheek’, zegt bio-ingenieur Anne-Sofie De Rop (25). 'Dat is hoopvol omdat er veel ziektes zijn die we nog moeilijk kunnen bestrijden, zoals kanker en multiresistente bacteriën.’
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: de Amerikaanse stierkikker is een luidruchtige vreetmachine Culinaire geplogenheden kunnen een effect hebben op onze natuur. Door de vraag naar kikkerbillen raakten Amerikaanse stierkikkers over de wereld verspreid.
Wetenschap Wetenschap Jong talent: Jonas Van Put (35) ontwerpt sculpturen op het grensvlak tussen kunst en design ‘Objecten hebben een bestaansrecht nodig’, zegt ontwerper en meubelmaker Jonas Van Put. ‘Als iets alleen maar mooi is, dan is dat voor mij meestal niet genoeg.’ Jonas Van Put, die zowel interieurarchitectuur als meubelontwerp studeerde, vindt het belangrijk om dingen ter discussie te stellen. ‘Als je iets op de wereld zet, en je gebruikt daar …
Wetenschap Wetenschap Instituut voor Tropische Geneeskunde: ‘Desinformatie is een van de grootste bedreigingen van de volksgezondheid’ De artsen Lut Lynen en Özge Tunçalp zijn de ‘oude’ en nieuwe directeur van het gerenommeerde Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen. Een dubbelgesprek over oprukkende tropische ziekten, desinformatiecampagnes en het tweerichtingsverkeer van kennis tussen het Globale Noorden en Zuiden.
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: de Duitse kakkerlak veroverde vanuit Europa zo goed als de hele wereld Officieel heet de meest verspreide kakkerlak in de wereld ‘Duitse kakkerlak’. De Zweedse allround wetenschapper Carl Linnaeus noemde hem zo in 1776, omdat hij op basis van wat er toen over de verspreiding van de soort bekend was, meende dat ze vooral in Duitsland voorkwam. Maar genetisch onderzoek, waaraan werd meegewerkt door de Belgische kakkerlakexpert …
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: waarom het mannetje van de mandarijneend soms op het vrouwtje gaat lijken In de ruiperiode gaan mannetjes eventjes op vrouwtjes lijken. Maar ook de vrouwtjes switchen op een bepaald moment naar een mannelijk kleurenpalet.
Wetenschap Wetenschap Waarom de levensverwachting van mannen sneller stijgt dan die van vrouwen In 2070 zullen vrouwen en mannen bijna even oud worden. Mannen halen daarmee hun achterstand in levensverwachting in. Dat komt vooral doordat de levensstijlen van vrouwen en mannen sterker op elkaar zijn gaan lijken, zeggen demografen.
Natuur Natuur Natuurboek uit 1949 blijft brandend actueel: de caravan degradeert de wildernis tot consumentennatuur Een kleine eeuw van debat en strijd heeft niets wezenlijks opgeleverd op het vlak van natuurbehoud. Dat leert lectuur van een schitterend boek uit 1949. ‘Een industrie van pret en prullaria polijst de scherpe kanten van de pure natuur’, schreef Aldo Leopold.
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: waarom de tanden van de beverrat roesten in contact met water In Argentinië maken natuurbeschermers zich wat zorgen over de toekomst van hun inheemse beverrat.
Voeding Voeding Update Hoe schadelijk zijn aspartaam en andere suikervervangers? De WHO categoriseert aspartaam officieel als ‘mogelijk kankerverwekkend’. Is het nog wel ok om light frisdranken te drinken?
Wetenschap Wetenschap 'Elke bliksemflits bevat genoeg elektrische energie om een auto van Berlijn naar Peking te laten rijden' In wolken ontstaan enorme bliksems, felle tornado’s en hagelkorrels zo groot als een voetbal. Maar het grootste wonder, zegt de Italiaanse natuurkundige Vincenzo Levizzani, is dat wolken überhaupt bestaan.
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: de ribkwal zou een deel van haar kroost gebruiken als voedselreservoir Sommige dieren verkennen echt de grenzen van de biologische mogelijkheden. De Amerikaanse ribkwal is er een voorbeeld van. Haar oorspronkelijk leefgebied is de oostkust van Amerika, maar sinds 2005 wordt ze ook geregeld aan onze kant van de oceaan gezien.
Wetenschap Wetenschap Asteroïde scheert eind 2032 (wellicht) aan de aarde voorbij Elk jaar in aanloop naar 25 december is het een bijna existentiële vraag: wordt het een witte kerst, of niet? Misschien richten we in 2032 in de eindejaarsperiode onze kopzorgen beter op iets anders. Een asteroïde kan binnen een goede acht jaar namelijk heel dicht bij de aarde komen.
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: waarom het mierengoudvisje floreert in mierennesten Veel mensen krijgen weleens zilvervisjes in hun woning te zien: kleine, lichtgrijzige primitieve insecten met twee lange antennes vooraan en drie lange uitsteeksels achter aan hun lijf. Ze doen in principe geen kwaad, maar toch hebben nogal wat mensen er een hekel aan. Niet iedereen is verdraagzaam tegenover insecten in zijn leefomgeving.Mieren hebben er minder …
Video | Universiteit van Vlaanderen Video | Universiteit van Vlaanderen Wat kan je doen tegen een middagdip? Na de lunchpauze zitten knikkebollen achter je bureau, alles is lastig en je bent ook wat chagrijnig aan het worden. Herkenbaar? Voor de zogenaamde middagdip zijn er verschillende oorzaken. Bart Roelands is fysioloog aan de VUB en onderzoekt hoe mentale vermoeidheid ontstaat en ook hoe je het weer weg krijgt.
Wetenschap Wetenschap Neurobioloog Robert Sapolsky: ‘Vrije wil is niet meer dan een filosofische illusie’ Neurobioloog Robert Sapolsky schrijft indrukwekkende boeken over het gedrag van mensen, met als kernvraag: zijn we nu eigenlijk goed of slecht?
Gezondheid Gezondheid Hoe schadelijk zijn microplastics voor onze gezondheid? ‘Mensen beseffen niet waar plastic allemaal in zit’ Zeven miljard ton onverwoestbaar plasticafval hebben we tot nog toe geproduceerd. De meest minuscule exemplaren vinden steeds meer hun weg naar ons lichaam. Hoe gevaarlijk zijn die microplastics?
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: de otter komt terug, op kousenvoeten In tijden van kommer en kwel voor natuur en milieu mag er ook weleens ruimte zijn voor een succesverhaal. Dus, dames en heren: de otter beleeft een voorzichtige revival.
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: de veldspitsmuis kan zo in een reclame voor tandpasta Muizen in huis, dat zijn huismuizen of huisspitsmuizen. Beide zien er muisachtig uit, maar ze zijn slechts ver familie van elkaar.
Wetenschap Wetenschap Mysterie van de dag: waarom heeft een mannenfiets een stang en een vrouwenfiets niet? Deze zomer viert Knack.be de mysteries van het leven. Elke dag kruipen we in de huid van een verwonderd kind en verbazen we ons over al dan niet alledaagse mysteries. Vandaag: waarom heeft een mannenfiets een stang en een vrouwenfiets niet?
Wetenschap Wetenschap Traag volwassen: waarom worden wij zo hulpeloos geboren? Waarom komen baby's hulpeloos ter wereld? Waarom herinneren wij ons zo goed als niets van de eerste drie jaren van ons leven? En wat hebben wij gemeen met de axolotl, een grote salamander uit Mexico? De wetenschap komt met nieuwe inzichten.
Wetenschap Wetenschap Lang zullen we leven! Worden onze kinderen straks allemaal ouder dan 100 jaar? Vooruitgangsoptimisten zijn ervan overtuigd dat mensen weldra 150 jaar zullen worden. Maar uit recent onderzoek blijkt dat onze levensverwachting veel minder snel stijgt dan gedacht. ‘We hebben het menselijke leven al enorm kunnen rekken, maar er lijkt toch een plafond te zijn.’
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: mannetjes dwingen vrouwtjesjuffers tot kamasutra-achtige acrobatieën Libellen behoren tot de soorten waarvan de jeugd er helemaal anders uitziet dan de volwassen vorm. Libellenlarven leven onderwater en zijn voor hun biotoopgenoten monsterachtige vreetmachines, terwijl de adulten van zeker de kleinere soorten – juffertjes geheten – als fragiele elfjes boven water dartelen. De meeste libellen overwinteren als larve in het plantaardig afval op …
Wetenschap Wetenschap Mysterie van de dag: waarom kunnen olifanten niet springen? Deze zomer viert Knack.be de mysteries van het leven. Elke dag kruipen we in de huid van een verwonderd kind en verbazen we ons over al dan niet alledaagse mysteries. Vandaag: waarom kunnen olifanten niet springen?
Wetenschap Wetenschap Dirk Draulans’ Beestenboel: de draaihals is een speciaal vogeltje met een gekke reputatie Draaihalzen kun je in theorie overal te zien krijgen, vooral tijdens de trekperiodes in de lente en de herfst. Dan verzeilen ze op de gekste plekken, zoals banale zandweggetjes, grazige tuinen of een afgelegen duintje.
Wetenschap Wetenschap Mysterie van de dag: waarom hebben we wijsheidstanden? Deze zomer viert Knack.be de mysteries van het leven. Elke dag kruipen we in de huid van een verwonderd kind en verbazen we ons over al dan niet alledaagse mysteries. Vandaag: waarom hebben we wijsheidstanden?