‘Konden we dit nu wel maken, Vlaanderen vertegenwoordigen in een staat waar mensenrechten met de voeten worden getreden?’, vraagt acteur en regisseur Chokri Ben Chikha zich af. Hij reageert met een brief op de column van Jean-Marie Dedecker over de Wereldexpo in Dubai.
Beste Jean-Marie,
Met veel belangstelling las ik uw opiniestuk over het Belgisch paviljoen op de Wereldtentoonstelling in Dubai. U beschrijft het paviljoen als “een pronkstuk van Guust Flater”. Zoals u zelf al aangeeft zijn de paviljoenen van de Verenigde Staten, Australië, de Saoudi’s en zelfs dat van Afghanistan moderner dan het onze. Bij hen staat, in tegenstelling tot België, het excelleren centraal. Dat u zo wordt geraakt door onze inferieure positie op het wereldtoneel verrast me niet. Uw hele leven staat immers in het teken van excelleren en succesvol zijn. Kostte wat het kost.
Maar is het niet wat te makkelijk om zo op het Belgisch paviljoen in te hakken? Of is er sprake van een dieperliggende oorzaak? Wat deed u daar eigenlijk in Dubai? Ik heb me laten vertellen dat u daar was op uitnodiging van een delegatie burgemeesters om een conferentie rond brandveiligheid bij te wonen. Na een uitgebreide Google-actie naar het evenement kan ik me niet van de indruk ontdoen dat het hier ook om een zaak van eigenbelang ging. Wilde ook wel eens van dat Dubaïaanse succes proeven?
U laat zich kritisch uit over het gebrek aan ambitie in België. Praat u op die manier niet juist uw keuze om mee te gaan met het snoepreisje goed? Werd u verleid door de, door u zo gehate, oude politieke cultuur? Ik stel vast dat u last heeft van onderdrukte schaamte, en zoals u merkt laat het mij niet onberoerd. Ik maak me zelfs een beetje zorgen om u. Freud heeft ons immers al gewezen op het gevaar van onuitgesproken gevoelens: “unexpressed emotions will never die. They are buried alive and will come forth later in uglier ways.”
Wereldexpo Dubai: op welke manier kunnen we onze schuldgevoelens op een constructieve manier verwerken?
Ik herken dit. Ik was namelijk ook de Wereldexpo in Dubai. Speciaal voor de opening van de Vlaamse week creëerde ik met mijn theatergezelschap Action Zoo Humain een indrukwekkende show. Onder het toeziend oog van Jan Jambon, onze minister van Cultuur, gaven acht toptalenten het beste van zichzelf op het belangrijkste podium van de Expo-site.
Sinds onze terugkeer naar Vlaanderen bekruipt me echter steeds meer een gevoel van schaamte. Konden we dit nu wel maken, Vlaanderen vertegenwoordigen in een staat waar mensenrechten met de voeten worden getreden? Was ik niet ook verblind door de glinsterende façades en wolkenkrabbers opgetrokken door uitgebuite werkkrachten? Op welke manier kunnen we onze schuldgevoelens op een constructieve manier verwerken?
In maart 2022 gaat mijn nieuwe productie ‘Flemish Primitives‘ in première in NTGent. Een voorstelling die voortbouwt op onze ervaringen in Dubai. Naast een vrijwilliger die een Vlaamse en/of Belgische vlag in brand steekt en een kat in de lucht gooit, hebben we ook nood aan een stem als die van u.
Samen met u wil ik de uitdaging aangaan om in de voorstelling én ons schuldgevoel te verwerken én een antwoord te formuleren op de vraag hoe België/Vlaanderen zich tot het succesverhaal van Dubai kan verhouden.
En laten we dan onze inzichten delen met Jan Jambon in de hoop dat hij ons voor het nieuwe Vlaamse paviljoen in 2025 aanstelt als curatoren. Zodat we elkaar dan wél op de schouders kunnen slaan: “Petit pays, grande esprit“.
Bespreken we dit binnenkort eens onder het genot van een dagschotel in een restaurant naar uw keuze?
Warme groet,
Chokri Ben Chikha