Donald Trump blijft zowat de minst populaire Amerikaanse president ooit, bevestigt de ene na de andere peiling. Staat de Republikeinen een afstraffing te wachten bij de tussentijdse verkiezingen eind dit jaar?
De beste verdediging is een flinke aanval. Dat lijken de Amerikaanse Republikeinen te redeneren in de aanloop naar de tussentijdse verkiezingen in november, die de machtsverhoudingen in Washington en het presidentschap van Donald Trump mogelijk ingrijpend zullen veranderen.
Op donderdag zette de Republikeinse Partij een opgemerkte tegenaanval in op ex-FBI-baas James Comey die in zijn dinsdag te verschijnen memoires de president een ‘onverbeterlijke leugenaar met maffioos gedrag’ noemt.
De Republikeinse Partij was er duidelijk op voorbereid en lanceerde terstond een website onder de hoofding ‘Lyin’ Comey’, ofwel ‘liegende Comey’, die volgens nieuwszender CNN deel uitmaakt van een bredere campagne die de voormalige FBI-baas in het diskrediet moet brengen terwijl hij dit weekend een publiciteitsronde voor zijn boek aftrapt. Trump zelf noemde Comey op Twitter een ‘leugenachtige slijmbal.’
In fragmenten uit A Higher Loyalty: Truth, Lies, and Leadership vergelijkt Comey, die in mei 2017 ontslagen is door Trump, de huidige president en zijn entourage met de Italiaanse maffiaclans die hij als procureur in het begin van zijn carrière het leven zuur maakte. Comey maakt onder meer gewag van ‘de algemeen verbreide leugen, groot of klein, ten dienste van een soort loyaliteitscode, die de organisatie plaatst boven moraliteit en waarheid.’
Lyin’ Comey is een verzameling quotes van vooraanstaande Democraten die de betrouwbaarheid en integriteit van Comey in vraag stellen voor hij in mei vorig jaar aan de deur werd gezet. Ter herinnering: elf dagen voor de verkiezingen op 8 november 2016 verbaasde Comey vriend en vijand met de aankondiging dat hij het onderzoek naar de slordige omgang met geheime informatie door presidentskandidate Hillary Clinton heropende.
Clinton zakte terstond in de peilingen. Die beslissing werd door het Witte Huis aangestipt als reden voor het ontslag van Comey, al zou Trump in een opzienbarend tv-interview een dag later toegeven dat het hele ‘Ruslandverhaal’, en het onderzoek ernaar door de FBI, de doorslag gaf.
‘Vernietigende klap’ voor Republikeinen
De Republikeinen weren zich kortom als een duivel in een wijwatervat. De huidige consensus onder waarnemers wil immers dat de Grand Old Party in de tussentijdse verkiezing op 6 november mogelijk een Democratische golf over zich heen krijgt.
Ten eerste hebben Democraten het tot dusver erg goed gedaan in zogenaamde special elections, die gehouden worden wanneer bijvoorbeeld een senator opstapt voor het einde van zijn of haar ambtstermijn. Dat suggereert dat 2018 een goed jaar wordt voor de Democraten.
Peilingen voorspellen sinds enige tijd dat het Huis van Afgevaardigden, waar de Republikeinen vandaag een meerderheid van 44 zitjes bezitten, in november naar de Democraten gaat.
Die prognoses werden afgelopen week kracht bijgezet toen de Republikeinse voorzitter van het Huis Paul Ryan aankondigde dat hij met pensioen gaat na de verkiezingen. Het vertrek van Ryan, een stemmenkanon en zowat de belangrijkste fondsenwerver van de partij, is volgens insiders een ‘vernietigende klap’ voor de partij.
President Trump blijft ondertussen een van de minst populairste presidenten ooit, zo bevestigt de ene na de andere peiling. Een gemiddelde van recente peilingen, berekend door de statistische nieuwsblog FiveThirtyEight, leert dat slechts 40,8 procent van de Amerikanen tevreden is met hun president, terwijl 53,2 procent van de bevolking ontevreden is met de commander in chief.
Ter vergelijking: Trumps voorganger Barack Obama begon eraan met een approval rating van 68 procent, en eindigde met 48 procent. Diens voorganger George W. Bush zwaaide af met 75 procent van de Amerikanen die tevreden waren met zijn parcours.
Ook de voorspellingen voor de Senaat beginnen naar de Democraten over te hellen. Als de Democraten beide kamers in handen krijgen verhogen meteen ook de kansen op een mogelijke impeachment van Trump, de eerste stap naar een uiteindelijke afzetting.
Voor een impeachmentprocedure, waarbij het Huis de president aanklaagt voor verraad, omkoping of andere ‘zware misdaden en vergrijpen’, is een gewone meerderheid nodig. In de Senaat moet een tweederde meerderheid daarna instemmen met een eventuele afzetting, of ‘veroordeling’, van de president.
Volgens een recente peiling van nieuwszender NBC wil zeventig procent van de bevraagde Democraten dat hun vertegenwoordigers de impeachmentprocedure aanvatten. Vanaf november zouden ze mogelijk gehoord kunnen worden.
Republikeinen grijpen inmiddels het spookbeeld van een impeachment aan om kiezers te mobiliseren in de aanloop naar de midterms. Ook president Trump verwijst in toespraken regelmatig naar die mogelijkheid om zijn aanhangers aan te jagen.
‘Former Trumpers’
Ook onder de fervente aanhangers van Trump begint het te rommelen. Ann Coulter, een rechtse opiniemaker, auteur en vroege supporter van Trump, vertelde recent aan de New York Times dat Trump moet gaan uitkijken voor de ‘former Trumpers.’
De ‘former Trumpers’, zo stelt Coulter, zijn voormalige fans van Trump, met inbegrip van Coulter zelf, die teleurgesteld zijn in de president en zich nu van hem afkeren. Coulter, auteur van In Trump We Trust (2016), voelt zich naar eigen zeggen bekocht dat de fameuze muur er nog steeds niet staat en er niet meteen zit aan te komen.
Coulter bleef Trump trouw na de beruchte Acces Hollywood-tape, waarin de televisiester pochte over ongewenste seksuele avances op vrouwen, en ze hield ook vol doorheen de aanslepende chaos in het Witte Huis. ‘Maar hij levert gewoon niet af wat hij op elke campagnehalte beloofde’, zei ze aan de NYT. Trump is een ‘oppervlakkige, luie domkop’, liet Coulter optekenen tijdens een toespraak voor Columbia University en ‘hij zou moeten wakker liggen van de former Trumpers’ als die muur er niet snel komt.
Nu, de ‘former Trumpers’-meme lijkt vooralsnog niet echt aan te slaan. Mogelijk verlaat een opportunistische Coulter het zinkend schip. Fox News, de meest bekeken televisiezender in de VS, blijft ondertussen hondstrouw aan de president, en noemde de memoires van Comey op vrijdag ‘fictie’ en het Ruslandonderzoek voor de goede orde nog eens een ‘obsessie.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
