Wie is Carter Page, de man om wie het geheime memo draait?

Carter Page in Moskou © REUTERS
Rudi Rotthier

De 47-jarige Carter Page is door een voormalige werkgever afgedaan als wackadoodle. Een Russische spion die hem probeerde te rekruteren, hield het eenvoudiger. Page is ‘een idioot’, zei hij, in een afgeluisterd gesprek. Hoe kon deze ‘idioot’ een rol krijgen in de presidentscampagne van Donald Trump? En waarom is zijn afluistering cruciaal geworden in Washington?

Over het memo, eerst geheim dan vrijgegeven, dat Republikeinse parlementsleden hebben opgesteld, is al veel inkt gevloeid. De Republikeinen beweren – onder protest van Democraten – dat Carter Page vanaf oktober 2016 op basis van te magere en partijpolitiek gekleurde aantijgingen kon worden afgeluisterd door de FBI. Aangezien de toelating om af te luisteren om de negentig dagen moet worden verlengd, zijn de recentste toelatingen ondersteund door de ploeg van president Trump zelf.

Maar wie is Carter Page?

Excentriek, fanatiek, geflipt

Hij is 47, werd in 1971 in de staat New York geboren en is buiten zijn werksfeer in de weer met een mountainbike.

Hij leek op een militaire carrière af te stevenen. Hij studeerde aan de U.S. Naval Academy, en werkte enkele jaren voor de inlichtingendienst van de zeemacht.

Hij stapte over naar consultancy, ging aan de slag bij Eurasia Group, waar hij onder meer opviel met zijn radicaal pro-Kremlin stellingnames. De baas van de Eurasia Group, Ian Bremner, noemde hem ‘de meest wackadoodle alumnus in de geschiedenis van de Eurasia Group’. Er is in het Nederlands geen precies equivalent voor wackadoodle, maar de term zit op het kruispunt tussen geflipt, excentriek en fanatiek. Hij hoorde niet thuis in de Eurasia Group, concludeerde Bremner.

Wie is Carter Page, de man om wie het geheime memo draait?

Na drie maanden schakelde Page over naar de bankwereld. Hij werkte zeven jaar voor investeringsbank Merrill Lynch, drie jaar daarvan in Moskou. In Moskou speelde hij een rol in contracten die het Russische gasbedrijf Gazprom en de elektriciteitsmaatschappij RAO UES afsloten. Maar ook bij Merrill Lynch was Page niet heel hooggewaardeerd, volgens Luke Harding, journalist van The Guardian, die het boek Collusion schreef over het Ruslandlandonderzoek naar de campagne van Donald Trump. ‘Hij was niet fantastisch, en hij was niet verschrikkelijk’, aldus een voormalige baas, die door Harding wordt geciteerd.

Na zijn tijd bij Merrill Lynch begon Page zijn eigen bedrijf, Global Energy Capital LLC, met zetel in een buurgebouw van Trump Tower. Volgens Luke Harding zette hij het bedrijf op met een rijke Russische partner, Sergei Yatsenko, een gewezen manager van Gazprom.

Een pro-Russisch spion?

Carter Page profileerde zich als energiespecialist, en hij was gevlast op snel en groot geldgewin.

Hij was met name op zoek naar snelle winsten in Rusland, en zo kwam hij in het vizier van Russische geheime diensten.

In 2013 luisterde de FBI de Russische spion Viktor Podobny af, die probeerde in Manhattan, het zakendistrict van New York, Amerikanen te rekruteren. Carter Page, die in FBI-transcripties Male-1 genoemd wordt, werd aangesproken. Podobny had geen hoge pet op van Page: ‘Ik denk dat het een idioot is’. Maar hij gaf te kennen dat hij hem ‘met lege beloftes’ wilde paaien, met toegang tot handelsdelegaties en contracten. In ruil werd Page geacht informatie door te geven. Page overhandigde inderdaad enkele documenten met betrekking tot energiepolitiek. Maar voor dat serieus kon worden, rolde de FBI het Russische spionnennetwerk op, en werd Podobny het land uitgezet.

Sindsdien echter rust bij de FBI een verdenking op Page: werkt of werkte hij als Russisch spion?

Qua ideologie liet Page zelf geen twijfel. Hij maakte in opiniestukken duidelijk dat hij pro-Poetin was, anti-Obama, en later pro-Trump.

Luke Harding vat zijn wereldvisie als volgt samen: ‘De pogingen van de VS om democratie te verspreiden hebben chaos en rampspoed opgeleverd’. Page was in zijn artikels meer specifiek gekant tegen de sancties die president Barack Obama had opgegeld na de annexatie van de Krim en de Russische interventie in Oekraïne.

In maart 2016, kort nadat Page zijn liefde voor Trump in een opiniestuk had bezongen, werd hij opgevist voor een buitenlandse adviesraad van de presidentskandidaat. Volgens eensluidende persberichten was die adviesraad in een kramp ontstaan. ‘Iedereen met een polsslag kwam in aanmerking’, legde een medewerker van de campagne later uit.

Devin Nunes, co-auteur van het memo
Devin Nunes, co-auteur van het memo© REUTERS

Trump was de gedoodverfde genomineerde van de Republikeinse partij, maar bij vragen naar buitenlands beleid kon hij naar niemand verwijzen als een expert, die hem adviseerde. Eerst had tv-zender MSNBC hem naar namen van adviseurs gevraagd. Bij een volgend interview, met de Washington Post, had Trump een lijstje met vijf namen van onbezoldigde adviseurs klaar. De adviesraad zou onder leiding van de latere minister van Justitie Jeff Sessions opereren. Bij de vijf namen zijn er twee die toen helemaal onbekend waren, maar die nu grote belangstelling krijgen: Carter Page, en de toen 28-jarige George Papadopoulos, die intussen heeft bekend dat hij tegenover de FBI heeft gelogen. Papadopoulos wist maanden voor ze lekten af van ‘e-mails met vuil’ over Hillary Clinton, die de Russen in handen hadden. Zoals Page werd Papadopoulos voorgesteld als een energiespecialist, en zoals Page stond Papadopoulos in contact met figuren in de rand van het Kremlin.

Mensen die vroeger met Page hadden samengewerkt konden hun oren niet geloven – dat Page naar die hoge adviespost was gekatapulteerd.

‘Hooguit 10 seconden’

Niet dat hij als adviseur veel werk moest of kon leveren. Hij stuurde artikels door, mailde naar wie hij kon, maar een privé-ontmoeting met de presidentskandidaat zat er niet in.

In juli 2016 trok Carter Page naar Moskou, waar hij een verwarde toespraak hield, die globaal pro-Poetin was en die de Ruslandpolitiek van de regering Obama verguisde.

Wat er voor de rest gebeurde,wordt betwist.

Qua ideologie liet Carter Page geen twijfel: hij maakte duidelijk dat hij pro-Poetin was, anti-Obama, en later pro-Trump

Volgens Carter Page ging het om een privébezoek, waarvan hij weliswaar de campagne op de hoogte had gesteld. Hij had hooggeplaatsten ontmoet, zowel uit de regering als uit het zakenleven, maar in een later getuigenis voor een commissie van het Huis van Afgevaardigden, minimaliseerde hij de contacten. ‘Hooguit 10 seconden’, duurde het ene contact. Een ander contact deed hij af als het ‘weerzien’ met een oude vriend in een bar.

Volgens het intussen beruchte dossier echter, dat de gepensioneerde Britse spion Christopher Steele vergaarde voor de campagne van Hillary Clinton, had Page heimelijke contacten aan de top van het Kremlin. Volgens de bronnen van Steele ontmoette Carter Page Igor Sechin, de rechterhand van Vladimir Poetin. Sechin zou het opheffen van de sancties gevraagd hebben, en Page persoonlijk financieel gewin in het vooruitzicht gesteld hebben. In een tweede onderhoud, met Poetins medewerker Igor Diveykin, kreeg Carter Page volgens de bronnen van Steele te horen dat de Russen bezwarend materiaal hadden over Hillary Clinton. Diveykin liet daarop de suggestie volgen dat ze ook over Trump materiaal hadden vergaard.

Rond de tijd van het bezoek van Page aan Moskou veranderde de ploeg van presidentskandidaat Trump het politiek platform van de Republikeinse partij. De bewapening van Oekraïne als represaille voor Russische acties werd uit het platform geschrapt, tot grote vreugde van Page.

‘Ereronde’

In september 2016 nam Carter Page ontslag uit de adviesraad van de Trumpcampagne. Dat was althans de officiële versie. De officieuze versie was dat hij wandelen was gestuurd nadat Yahoo News materiaal over zijn Ruslandtrip begon te publiceren. De officiële rol in de campagne was beperkt geweest. Hij mailde en stuurde bemerkingen door. Maar hij had nooit een onderhoud gehad met de presidentskandidaat.

In oktober 2016 – een maand voor de verkiezingen – begon de FBI hem af te luisteren.

Toen Page met zijn bezoek aan Moskou in opspraak geraakte, deed Trump met hem wat hij ook met George Papadopoulos heeft gedaan: hij minimaliseerde zijn rol. Papadopoulos werd door Trumpmedewerkers afgedaan als een ‘koffiejongen’. Trump kon naar waarheid verklaren dat hij bij zijn weten nooit een (privé)ontmoeting met Page had gehad.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

In tegenstelling tot Papadopoulos werd Page nooit in verdenking of beschuldiging gesteld. Hij deed geen moeite om zich voor de media te verbergen, en was opvallend loslippig. Na een interview op zender MSNBC voelde de journalist zich geroepen hem te waarschuwen: ‘Ik hoop van harte, Carter; dat je op alle fronten onschuldig bent, want je praat wel heel veel’.

Hij getuigde urenlang, en zonder advocaat, voor een commissie van het Huis van Afgevaardigden.

Na de eerdere pogingen van de Trumpploeg om zijn rol te minimaliseren, krijgt hij nu toch weer een cruciale plaats. De Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden argumenteren dat hij op basis van onvoldoende en partijdig materiaal werd afgeluisterd, wat het politiek vooroordeel moet bewijzen van de FBI, en bij uitbreiding van het onderzoek van Robert Mueller naar samenspel tussen Russen en de Trumpcampagne. Het memo waarin ze de afluistering bekritiseren, een initiatief van Devin Nunes, de Republikeinse voorzitter van de Inlichtingencommissie, werd vrijdag wereldkundig gemaakt.

In een mededeling sprak Page zijn voldoening uit, of zelfs meer, zijn extase. De nieuwssite Vox had het over ‘een ereronde’.

Page noemde het memo ‘een gigantische, historische stap in het herstel van de Amerikaanse democratie’. Hijzelf, kondigt hij in zijn mededeling aan, zal maandag juridische stappen ondernemen tegen het ministerie van Justitie.

Toch nog even voorzichtig blijven en afwachten waar Robert Mueller uitvist.

Meer over het vrijgegeven memo leest u hier.

Over het onderzoek van Robert Mueller naar connecties tussen Rusland en de Trumpcampagne kan u hier terugvinden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content