Wie heeft financiële belangen in Rusland? Onze banken lopen een ernstig risico

Zondag stonden lange rijen Russen aan te schuiven bij de betaalautomaten. © Getty Images
Ewald Pironet

De roebel is in vrije val, de Russische economie staat op instorten. Heel wat westerse banken lopen ernstige risico’s in Rusland. Er hangt hen een miljardenfactuur boven het hoofd.

De Russen zijn er niet in geslaagd om Kiev te bestormen. Nu be- stormen ze de geldautomaten’, zo luidde een enigszins cynische tweet niet lang nadat zaterdagnacht bekend werd welke financiële sancties het Westen nam tegen Rusland na de invasie in Oekraïne. Niet alleen worden ‘bepaalde banken’ afgesneden van het SWIFT-systeem en dus van het internationaal bankenverkeer, ook de buitenlandse reserves van de Russische Centrale Bank worden bevroren. De gevolgen waren voorspelbaar: de roebel zakte maandag met 30 procent en er kwam een run on the bank: lange rijen Russen stonden zondag al bij de betaalautomaten aan te schuiven om hun roebels in handen te krijgen, uit schrik dat de Russische banken zullen kapseizen en de Centrale Bank ze niet zal kunnen redden.

ING heeft zo’n 5 miljard aan leningen uitstaan in Rusland en Oekraïne.

De westerse sancties treffen de Russische economie, maar ook de gewone Russen hard. En westerse banken met blootstellingen in Rusland zullen in de klappen delen. Een maand geleden al informeerde de Europese Centrale Bank (ECB) bij de banken naar de risico’s die zij in Rusland lopen. De ECB zag de bui duidelijk al hangen.

De voorbije jaren hebben verschillende banken hun activiteiten in Rusland al afgebouwd. KBC, bijvoorbeeld, verkocht eind 2012 zijn Russische dochter Absolut Bank, in de nasleep van de bankencrisis. Andere banken, zoals JP Morgan en Bank of America, schroefden hun activiteiten terug na de invasie van de Krim in 2014. Ook Deutsche Bank en de Finse Nordea Bank trokken zich terug.

Maar er zijn nog een resem Europese banken zeer actief in Rusland. Daar viel immers veel winst te halen, ze konden er hoge tarieven vragen omdat de Russen de westerse banken betrouwbaarder vinden dan de Russische banken. Een aantal van die banken dreven juist hun activiteiten in Rusland op toen andere zich terugtrokken.

Enkele Europese banken lopen nu ernstige risico’s in Rusland. Zo is de Oostenrijkse Raiffeisenbank er zeer actief. Ze heeft in Rusland en Oekraïne honderden kantoren en volgens de laatste cijfers zo’n 18,7 miljard euro aan activa in Rusland. Dat land zou in totaal goed zijn voor zo’n 10 procent van haar bankbalans. Enkele weken geleden maakte de Raffeisenbank bekend dat ze wegens de onrust rond Oekraïne een voorziening nam van 25 miljoen euro, een wel erg laag bedrag.

Een andere Europese bank met belangrijke activiteiten en leningen in Rusland is de Franse Société Générale, die meerderheidsaandeelhouder is in de Russische consumentenbank Rosbank. Ook de Italiaanse bank UniCredit loopt nog veel risico in Rusland. Dichter bij huis heeft de Nederlands bank ING zo’n vijf miljard aan leningen uitstaan in Rusland en Oekraïne.

De vraag is hoe zwaar deze en andere Europese banken getroffen zullen worden door de Russische crisis en of ze daardoor in de problemen kunnen komen. Vandaar ook dat de ECB een maand geleden al informeerde naar hun blootstelling in Rusland, waarover niets uitlekte. Enkele jaren geleden was er ook al grote ongerustheid over de blootstelling van Europese banken aan Griekenland, toen dat door een diepe crisis ging. Er wordt nu voor een herhaling gevreesd door de oorlog in Oekraïne en de sancties tegen Rusland. De beleggers denken er alvast het hunne van: de koers van de Raiffeisenbank is sinds begin februari gehalveerd, de Société Générale en UniCredit verloren meer dan 20 procent.

Partner Content