Wat met Ierse grens? Europa bereidt zich voor op brexit zonder scheidingsakkoord

Theresa May © Belga

Een oplossing voor de kwestie rond de Ierse grens is ‘de eerste, tweede en derde prioriteit’, aldus Mark Rutte.

Alle Europese lidstaten bereiden zich voor op een brexit zonder terugtrekkingsakkoord met het Verenigd Koninkrijk. Dat heeft de Ierse eerste minister Leo Varadkar donderdag gezegd voor aanvang van de Europese top. De Britse premier Theresa May wil de komende maanden het tempo van de brexit-onderhandelingen opvoeren.

De top werd al maanden aangekondigd als de vergadering waarop May en haar Europese collega’s een akkoord zouden sluiten over een noodoplossing voor de Ierse grenskwestie: hoe moet een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland vermeden worden als er geen tijdig terugtrekkingsakkoord gevonden kan worden? Beide partijen blijven echter verdeeld over de kwestie. De Europese Commissie stelt voor enkel Noord-Ierland in de Europese interne markt en de douane-unie te houden, Londen wil uitzonderingsmaatregelen voor het hele VK. De Europese leiders kunnen op de top dan ook niet meer doen dan een stand van zaken opmaken.

Naar verluidt zouden ze May wel bekritiseren omdat elke vorm van vooruitgang uitblijft. Pas volgende week zal de Britse regering zich in conclaaf terugtrekken om (hopelijk) met een eensgezind standpunt naar buiten te komen over de toekomstige Brits-Europese relaties. ‘Het sterke partnerschap dat wij willen, is in het belang van de hele EU. Ik heb er dan ook vertrouwen in dat we sneller zullen kunnen werken dan tot nu het geval is geweest’, zei Theresa May.

Mark Rutte, de Nederlandse premier, noemde de Ierse grenskwestie ‘de eerste, tweede en derde prioriteit’. ‘Als daarover een akkoord is, kan al de rest ook sneller gaan.’

De Europese leiders zouden zich er op de top toe engageren hun voorbereidingen op een brexit zonder terugtrekkingsakkoord op te schroeven. Ook in de conclusies van de Europese top van maart schreven ze al dat ze rekening zullen houden met ‘alle mogelijke uitkomsten’ van de brexit, nu zouden ze die woorden nog kracht bijzetten. Een ‘no deal’-brexit houdt voor alle landen risico’s in, maar nog het meest voor Ierland, dat als enige een landsgrens met het Verenigd Koninkrijk deelt.

‘Als er geen deal zou zijn – en dat is onwaarschijnlijk, maar wel mogelijk – crasht het VK uit de douane-unie en de interne markt, zou het geen vrije handel meer kunnen voeren met de EU en verliest het de toegang tot een markt van 500 miljoen mensen’, zei de Ierse premier Varadkar. ‘Dat zou ons natuurlijk verplichten voorbereidingen te treffen in onze havens en luchthavens en dat is precies wat we zullen doen. Maar de andere landen doen dit ook. Dit is een issue voor Ierland, maar ook voor Rotterdam, Calais en de havens in België, Nederland en Frankrijk. Ook al is het een erg onwaarschijnlijk scenario, elke verantwoordelijke regering moet zulke voorbereidingen treffen.’

Partner Content