‘Wat let Bart De Wever om zelf een China-doctrine uit te schrijven?’

In de hele westerse wereld is er geen China-expert die met zekerheid kan zeggen wat er nu precies is gebeurd. Maar het filmpje van Hu Jintao die, schijnbaar tegen zijn zin, uit de Grote Hal van het Volk werd weggeleid, was hét politieke beeld van het weekend. Voelde de voormalige president zich gewoon echt niet zo goed, zoals de Chinese staatsmedia achteraf schreven? Of is hij zo erg uit de gratie gevallen dat hij publiek moest worden vernederd?

Dat president Xi Jinping tijdens het twintigste congres van de Chinese Communistische Partij zijn greep op het land zou verstevigen, stond vooraf vast. Als eerste voorzitter sinds Mao kan hij aan een derde mandaat beginnen. Dat is op zichzelf een indicatie van zijn machtshonger. Bovendien heeft hij vorige week vier partijtoppers met pensioen gestuurd en vervangen door trouwe volgelingen. Medestanders van Hu werden gedegradeerd. Die feiten ondersteunen de interpretatie van het incident waarin Hu – met zijn verzet tegen al te veel macht voor één leider – in zijn hemd werd gezet. Maar zelfs doorgewinterde Chinawatchers moesten gissen, zowel over het incident als over de grotere lijnen. De chef van de China-desk van TheNew York Times publiceerde afgelopen zaterdag een uitgebreid stuk over Xi en de betekenis van zijn… stiltes.

Voor het Westen is Xi Jinping een grotere vijand dan de woke-beweging waar Bart De Wever zo graag over praat.

Quid China? Voor een verstandige positionering is het nuttiger om naar onze havens te kijken dan naar Hu. Het was N-VA-voorzitter Bart De Wever die zich onlangs liet ontvallen dat hij niet goed weet wat hij aan moet met de interesse van Peking voor de Antwerpse terminals: ‘Jonathan Holslag tweet me elke dag: wat ga je nu doen met al die Chinezen in de Antwerpse haven? Wel, ik weet het niet.’ Het is hem niet duidelijk waarom hij Chinese investeringen zou moeten weigeren, voegde De Wever eraan toe. ‘Er is geen China-politiek in ons land.’

Dat is een probleem. In eigen land is het inderdaad China-expert Jonathan Holslag, die deze week in Knack een eigen inschatting van het incident met Hu maakt, die op de gevaren voor onze infrastructuur wijst. Hij doet dat al jaren. In 2016 schudde de Knack-columnist Vlaanderen net bijtijds wakker bij de op stapel staande verkoop van aandelen van netbeheerder Eandis aan het Chinese staatsbedrijf State Grid. Twee weken terug waarschuwde de professor internationale politiek in het VRT-programma De Afspraak voor de groeiende belangen van twee Chinese rederijen in de Belgische havens, en niet alleen omdat ze economisch relevant zijn: ‘Elk Chinees schip is een oorlogsschip.’

De alarmkreten van Holslag botsen geregeld op kritiek van organisaties die in China een uitstekende handelspartner zien. Onder meer de Belgisch-Chinese Kamer van Koophandel en Alfaport, het platform van Antwerpse havenbedrijven, relativeren het gevaar. Tenslotte, zo luidde het dit weekend in De Tijd, is het havenbedrijf niet te koop, en is de ceo van het Havenbedrijf in Antwerpen nog altijd geen Chinees, zoals in het Griekse Piraeus. Ook ex-premier Yves Leterme wordt het niet moe om de lof van Peking te zingen: ‘We kunnen niet zonder China’, zei hij vorige week nog op tv, terwijl hij Holslag van ‘professorenwijsheid’ beschuldigde. Wat opvalt: de verdedigers van China hebben, direct of indirect, doorgaans zélf een belang bij een goede relatie met Peking. Bij de Kamer van Koophandel en de havenbedrijven is dat evident. Yves Leterme is medevoorzitter van het Chinese investeringsvehikel ToJoy.

Wat let Bart De Wever om zelf een China-doctrine uit te schrijven? Voor het Westen is Xi een grotere vijand dan de woke-beweging waar hij zo graag over praat. In Duitsland kwam bondskanselier en oud-burgemeester van Hamburg Olaf Scholz recent onder vuur omdat hij Chinese investeringen in de Hamburgse haven wil doordrukken. Net als in Antwerpen glinstert daar het grote geld. Maar in Duitsland is er ondertussen wel een debat op niveau op gang gekomen. Onze afhankelijkheid van Moskou is ons zuur opgebroken. Willen we onze havens dan wel uitventen aan China?

Als De Wever zich beklemd voelt door Antwerps opportunisme, zijn er nog andere politici te over om een helder standpunt te ontwikkelen. Als het niet van onze federale minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) komt – echt performant is ze nog niet geweest – dan is er altijd nog Jan Jambon (N-VA). De minister-president is op Vlaams niveau bevoegd voor Buitenlandse Zaken.