Vrienden van Andrew Tate troepen samen aan de Spaanse Costa del Sol. Vanuit Marbella promoten de manfluencers hun luxe en hun spierballen op sociale media. Maar tegelijkertijd krijgen hun talrijke volgers ook vrouwenhaat ingelepeld. ‘Sommigen noemen het financiële manipulatie of misbruik, maar de vrouw kiest er ook voor.’
Op een schemeravond eind september verzamelden op een dakterras in Marbella een groep mannen, strak in het pak, met opzichtige polshorloges. Sigaar in de ene hand, een glas sterkedrank in de andere. Dit had zomaar een doordeweeks chique privéfeestje in de Spaanse kuststad kunnen zijn.
Maar het was een bijzonder exclusief evenement: de gasten hadden een van de 25 felbegeerde plaatsen bemachtigd voor de eerste Europese proeverij van Tristan Tates nieuwe tequila. Op sociale media is te zien hoe Tate via videoverbinding aan het feest deelneemt, glimlachend in een bordeauxrood pak, en de aanwezigen uitnodigt om te toosten.
De Brits-Amerikaanse broers Tristan en Andrew Tate blijven invloedrijke figuren in de zogenaamde manosfeer, een systeem van mannelijke onlinegemeenschappen met een enorme aanhang onder jongens en jonge mannen. De manosfeer wordt bekritiseerd omdat het vrouwen denigreert en demoniseert.
Zowel in het VK als in Roemenië worden Tristan en Andrew Tate strafrechtelijk vervolgd, onder meer voor mensenhandel en verkrachting.
De Tates worden in het Verenigd Koninkrijk strafrechtelijk vervolgd voor mensenhandel en verkrachting. Ook in Roemenië loopt een strafrechtelijk onderzoek voor mensenhandel en het vormen van een georganiseerde misdaadgroep, beschuldigingen die de broers stellig ontkennen.
Sekteachtig
Ontstaan op sociale media wortelt de manosfeer nu ook in de echte wereld, met het zonovergoten Marbella als epicentrum. De stad aan de Spaanse Costa del Sol blijkt een magneet voor mannelijke influencers en zelfverklaarde ondernemers, onder wie enkele uit de persoonlijke en professionele kring van de Tates. Sommigen bezoeken Marbella geregeld, anderen hebben zich er gevestigd. De heren verschijnen niet alleen in elkaars podcasts en video’s, maar netwerken ook in het echte leven.
Sommigen uiten openlijk hun vrouwonvriendelijke opvattingen, anderen bieden een platform aan degenen die misogyne taal bezigen. Ze gebruiken Marbella en zijn reputatie van glamour en rijkdom om hun persoonlijke merken te versterken.
De mannelijke ondernemers en influencers gebruiken Marbella’s reputatie van glamour en rijkdom om hun persoonlijke merken te versterken.
Deze Spaanse hub van manfluencers kan de giftige opvattingen in de manosfeer nog versterken, vrezen experten. Sociaal psycholoog Jesús Moreno, hoofd van Fundación Iniciativa Social, een Andalusische organisatie die pleit voor gendergelijkheid: ‘Deze nauwe onderlinge banden dreigen te verharden tot sekteachtige dynamieken die hun vrouwonvriendelijke en antifeministische verhalen voortdurend versterken.’
De manfluencers in Marbella promoten idealen van zelfontplooiing, waaronder fysieke fitheid en het belang van zelfverdiende rijkdom. Maar sommigen vervallen ook in vrouwonvriendelijke verwijzingen naar vrouwen als ‘hoer’, ‘kut’ of ‘ding’.
Vox
Dat de manosfeer net in Marbella wortel schiet, is misschien niet toevallig. In Spanje is vrouwonvriendelijkheid al langer doorgedrongen in het mainstream publieke discours. Zo is de extreemrechtse partij Vox nu de derde grootste partij van Spanje. In hun partijprogramma staat de intrekking van de baanbrekende Spaanse wet inzake gendergeweld, die vrouwen beschermt tegen geweld door partners of ex-partners. De reden? Die wet zou mannen discrimineren.
Dat de manosfeer net in Marbella wortel schiet, is niet toevallig. In Spanje is vrouwonvriendelijkheid al langer doorgedrongen in het mainstream publieke discours.
De Andalusische feministe Pamela Palenciano wijst erop dat gendergerelateerd geweld een van de belangrijkste onderwerpen van de onlinemanosfeer en extreemrechts in Spanje is. Volgens haar verspreidt extreemrechts boodschappen als: ‘geweld heeft geen geslacht’, ‘vrouwen plegen ook misbruik’, ‘er zijn mannelijke slachtoffers waar niemand over praat’. ‘De wet is oneerlijk.’ ‘Die boodschappen worden herhaald door YouTubers die hun jonge fans opjutten’, aldus Palenciano. ‘En die fans herhalen hetzelfde discours op hun scholen.’
Neonazi’s
Het tequilafeest van Tristan Tate vond plaats in de heuvels achter Puerto Banús, bekend om zijn jachthaven, op een terras dat deel uitmaakt van een nieuw project dat is opgezet door een vriend van Andrew Tate, Luke Barnatt.
De Britse voormalige mixed-martial-artsvechter (MMA) Barnatt ziet zichzelf als voornaam lid van Tates War Room. Dat exclusieve netwerk, met een lidmaatschapskost van 8.000 dollar, zou volgens Tate ‘de moderne man bevrijden van sociaal geïnduceerde opsluiting’. In de praktijk bleek de War Room een cursus in pooierschap: leden leerden er vrouwen klaarstomen voor online sekswerk.
Barnatt organiseert regelmatig een sigarenclub voor mannelijke ondernemers op hetzelfde dakterras waar het tequilafeest plaatsvond. Een lidmaatschap kost tot 300 euro per maand. Ook leden van Marbella Casa Creative, een andere club die Barnatt in januari aankondigde, hebben exclusieve toegang tot het dakterras. Het belooft een ‘gemeenschap van visionairs’ te zijn, met lidgeld tussen 6000 en 25.000 euro.
Tot de bekendgemaakte leden behoort onder meer de voormalige pornoster Stirling Cooper, die zichzelf omschrijft als ‘de nummer 1 sekscoach voor mannen wereldwijd’. Hij heeft bijna 400.000 abonnees op YouTube.
Cooper kreeg onlangs kritiek vanwege opmerkingen over hoe hij vrouwen met wie hij uitgaat ‘disciplineert’. Uit onderzoek van de Sydney Morning Herald en The Age bleek dat Cooper belangrijke neonazibijeenkomsten in Australië bijwoonde en dat hij deel uitmaakte van een wervingscampagne gericht op jonge mannen. Hij is te zien in video’s met de Tates en is tijdens zijn reizen naar Marbella samen met Luke Barnatt gefotografeerd.
Iers presidentskandidaat
Ook aanwezig bij de lancering van Tates tequila in Marbella: Gabriel Rapisarda, die aan het hoofd staat van het in Zwitserland gevestigde drankenbedrijf dat Tristan Tates tequila distribueert. Hetzelfde bedrijf verdeelt ook een biermerk van een andere bekende manosfeerfiguur, de Ierse MMA-vechter Conor McGregor. Ondanks een carrière die gekenmerkt wordt door geweld buiten de ring, verwelkomde Marbella McGregor vorig jaar als gastheer van een vechttoernooi met blote vuisten.
in Marbella voorafgaand aan het Bare Knuckle Fighting Championship-evenement. © Screenshot/Youtube/@diarioas
Sindsdien is hij door een jury in een civiele zaak schuldig bevonden aan seksueel misbruik. Andrew Tate noemde de uitspraak van de jury onzin en steunde later de kortstondige poging van McGregor om president van Ierland te worden. In juli verloor hij een beroep tegen het vonnis.
Cursussen om snel rijk te worden of coachingsessies om een strandlijf te kweken tieren welig in Marbella.
Rijkdom en uiterlijk vertoon zijn de essentie van wat de manfluencers propageren in Marbella. Cursussen om snel rijk te worden of coachingsessie om een strandlijf te kweken tieren er dan ook welig. De manfluencers vormen zo een zichzelf promotende gemeenschap. Sociaal antropoloog Marie Heřmanová (University College London): ‘Influencers werken strategisch samen: ze vormen hubs, verschijnen in elkaars podcasts en creëren een parallel media-ecosysteem dat de traditionele journalistiek omzeilt. Dit maakt hen uiterst effectief.’
Misogynie genormaliseerd
Volgens Heřmanová verpakt de manosfeer vrouwenhaat in hun discours over zelfverbetering, waardoor misogynie wordt genormaliseerd. ‘Tate was het radicale speerpunt, maar toen zijn taalgebruik eenmaal mainstream werd, had men hem niet meer nodig. Hij maakte de vrouwonvriendelijke, hypermasculiene influencercultuur zichtbaar voor een breed publiek, ook al vinden velen hem nu te radicaal. Influencers beloven dat je, als je hard werkt, rijk wordt en vrouwen domineert, een goed leven zult leiden.’
Jesse Meester, een Nederlandse acteur die in de Amerikaanse reality-tv-show 90-Day Fiancé te zien was en als makelaar in Marbella werkt, presenteert een podcast over gezondheid, business en levenslessen, met zowel mannelijke als vrouwelijke gasten. Maar de podcast vervalt ook in opvattingen over vrouwen die kenmerkend zijn voor de manosfeer.
In een podcast betreurt de Nederlandse acteur Jesse Meester dat mannen vaak ‘volledig kapotgaan vanwege een vrouw, vanwege een kutje’.
In een aflevering met Luke Barnatt praten de twee mannen over hoe ‘hoogwaardige mannen’ worden meegezogen door vrouwen en hun standaarden verlagen bij het kiezen van een partner. Barnatt waarschuwt dat je beter geen relatie aangaat met ‘een of andere hoer die alles van je afpakt’. Later in de aflevering betreurt Meester dat mannen vaak ‘volledig kapotgaan of verkeerde levensbeslissingen nemen vanwege een vrouw, vanwege een kutje’.
Meester, met 1,3 miljoen volgers op Instagram en een gelijknamige vastgoedbedrijf dat panden tot 8,5 miljoen euro aanbiedt, sprak openhartig met verslaggevers in Marbella over een reeks onderwerpen, van zijn carrièrepad tot zijn geloof in God en zijn kernwaarden. Hij zei dat hij het niet eens was met Andrew Tates houding ten opzichte van vrouwen omdat deze ‘plezier boven verantwoordelijkheid’ stelde en mannen bekritiseerde die het geld van vrouwen controleerden. Maar hij zei ook dat vrouwen zelf schuldig waren omdat ze dat toestonden.
‘Sommige mensen noemen het financiële manipulatie of misbruik’, zei Meester. ‘Maar daar ben ik het niet mee eens, omdat de vrouw daar ook voor kiest. Dus als je een man kiest die dat doet, is het niet echt misbruik.’
In Europa heerst een groeiende overtuiging dat het streven naar gelijkheid voor vrouwen uiteindelijk heeft geleid tot discriminatie van mannen.
Het bagatelliseren van misbruik en geweld tegen vrouwen, inclusief het verhaal dat valse beschuldigingen wijdverbreid zijn, is een boodschap die door sommige figuren en groepen uit de manosfeer wordt gepropageerd. Volgens Andrew Tate dragen verkrachte vrouwen een zekere verantwoordelijkheid omdat ze het toestaan.
Openluchtfitness
Recente studies wijzen op een toenemend gevoel van apathie en pessimisme onder jonge mannen in Europa en een groeiende overtuiging dat het streven naar gelijkheid voor vrouwen uiteindelijk heeft geleid tot discriminatie van mannen.
Enkele prominente figuren uit de manosfeer, waaronder ex-kickbokser Andrew Tate, promoten fysieke kracht als een manier waarop mannen de controle over hun leven kunnen terugwinnen. De stranden, openluchtfitnesscentra en chique sportclubs van Marbella maken het tot een perfecte locatie om die boodschap uit te stralen.
Rob Lipsett, die een online fitness-, bedrijfs- en levenscoachingsprogramma runt, organiseerde afgelopen juni ook een ‘mastermind’-netwerkevenement in een luxueuze villa in Marbella. Het event beloofde toegang tot een ‘elite community’ van marktleiders en investeerders. Lipsett is lid van de club Marbella Casa Creative en is naar verluidt een vriend van Conor McGregor. In zijn podcast waren Meester, Barnatt en Cooper te gast.
Op LinkedIn schreef hij dat hij meer offline bijeenkomsten plant in Marbella. ‘Het voelt alsof alles wat je online post plots echt wordt als je met anderen in dezelfde ruimte bent. Als je fitter wilt worden, of daadwerkelijk online geld wilt verdienen in plaats van alleen maar de hele dag te scrollen, dan is dit de plek waar het gebeurt.’
Cooper, Barnatt, Marchant, Meester, Raspisarda, Lipsett, McGregor en de gebroeders Tate reageerden niet op verzoeken om een reactie.
Door Mayya Chernobylskaya, Polina Bachlakova, Apolena Rychlíková, Kristina Böhmer en Vânia Maia
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met het Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) en met de steun van Journalismfund Europe.
