Kim Davis, de hoofdgriffier van een districtsrechtbank in de Amerikaanse staat Kentucky, is door een rechter tot gevangenisstraf veroordeeld, nadat ze ‘onder Gods autoriteit’ weigerde huwelijken tussen holebi’s mogelijk te maken.
Eind juni had het Hooggerechtshof in de VS holebi’s nationaal het recht om te huwen toegekend. Voordien bestond dat recht in meerdere staten, maar niet in de staat Kentucky.
In drie van 120 districten in Kentucky weigerden griffiers zich bij deze nieuwe wetgeving neer te leggen. Daar worden ofwel helemaal geen huwelijken kunnen worden afgesloten (kwestie van niet te discrimineren) ofwel geen holebihuwelijken.
Kim Davis, de 49-jarige griffier voor Rowan County, in Kentucky, was het meest uitgesproken. Zij weigert sindsdien huwelijken te laten doorgaan. Ze bracht haar zaak voor een plaatselijke rechter, en toen hij geen oor haar naar haar gewetensbezwaren, ging ze te rade bij het Hooggerechtshof. Maandag wees het Hooggerechtshof haar verzoek tot een uitzondering op religieuze grond zonder argumentatie af.
Dinsdag en woensdag zakten enkele holebi’s, maar ook trouwlustige hetero’s, naar haar kantoor bij de rechtbank af, maar Davis hield voet bij stuk. In een confrontatie met een homostel verklaarde ze dat ze onder “Gods autoriteit” weigerde haar handtekening te verbinden met huwelijken die tegen haar geloof indruisen. Ze noemde het voor haar een zaak van “hemel en hel”.
‘Meer dan een boete’
Enkele van de gedupeerden, niet alleen holebi’s, brachten haar vervolgens voor de rechtbank en voor dezelfde rechter, David Bunning, die haar eerdere zaak had verworpen.
Ze eisten een boete, geen gevangenisstraf.
Maar de rechter poneerde dat er allicht bevriende organisaties zouden opduiken die de boete in haar naam zouden betalen, zodat zo’n boete weinig effect zou hebben. Er was meer nodig dan een boete, vond hij.
“Haar argument van geloof is simpelweg niet van tel. Het hof kan niet aanvaarden dat een wettelijke verordening willens en wetens niet gehoorzaamd wordt. Als mensen de gelegenheid krijgen te kiezen welke wetten ze volgen, geeft dat problemen”. Men kan dit vergelijken met een katholieke griffier, die zou weigeren om gescheiden mensen te trouwen, zei Bunning, misschien in verwijzing naar Davis die volgens de lokale pers voor de vierde keer getrouwd is.
“Ik heb zelf diepe geloofsovertuigingen”, aldus de rechter, die door president George W. Bush werd benoemd, “Maar ik legde de eed af” (om de wet na te leven en te doen naleven). “Mevrouw Davis legde de eed af. Die eed heeft betekenis”.
De gevangenisstraf blijft in principe duren zolang Davis bij haar standpunt blijft.
Naderhand trommelde de rechter de zes assistenten van Davis op, met de vraag of zij in haar afwezigheid huwelijken wilden afsluiten.
Uitweg? Geen uitweg
Op één na – Nathan Davis, de zoon van de griffier – stemden ze hiermee in, zij het soms met tegenzin.
“Ik ben de dochter van een predikant”, zei een wenende assistente, “dit is het lastigste dat ik ooit heb moeten doen”.
De rechter liet aan Davis weten dat ze uit de gevangenis zou worden bevrijd, als ze haar autorititeit op dit ene punt zou overdragen aan de assistenten.
Davis, die eind vorig jaar bij een verkiezing (ze kwam op als Democraat) de functie van grieffier won, weigerde.
Of er nu vrijdag getrouwd kan worden, valt af te wachten. Ten minste twee koppels hebben tegenover wachtende journalisten verklaard dat ze een poging zullen wagen.
Buiten de rechtbank waren zowel supporters van Davis als holebi-activisten aanwezig, de enen argumenterend en scanderend voor religieuze vrijheid en gewetensvrijehdi, de anderen voor gelijkberechtiging en wettelijkheid.
Roger Gannam, een van de advocaten van Davis, verklaarde dat “vandaag, voor het eerst in de geschiedenis, een Amerikaans staatsburger in de gevangenis zit omdat ze gelooft dat het huwelijk een band is tussen één man en één vrouw. Ze wordt opgesloten tot ze van mening verandert. Dat is onuitgegeven in de VS”. Davis gaat wellicht in beroep, hoewel specialisten haar weinig kans geven op een andere uitkomst.
Symboolwaarde
De kwestie krijgt intussen een symbolisch karakter en begint een rol te spelen in de presidentsverkiezingscampagne. Donald Trump hield zich tijdens een persbijeenkomst onkarakteristiek op de vlakte, Lindsey Graham en Carly Fiorina verklaarden dat Davis ofwel de wet moet naleven, ofwel ontslag moet nemen, maar ten minste 4 andere Republikeinen hebben luid de kant van Davis gekozen. De christelijk-conservatieve Mike Huckabee, de libertair Rand Paul, senator namens Kentucky, Marco Rubio, senator uit Florida, en Bobby Jindal, de gouverneur van Louisiana.
Voor Huckabee is het na deze veroordeling “boven twijfel verheven dat het christendom in ons land gecriminaliseerd wordt. Mijn gedachten en steun zijn bij haar. We moeten religieuze vrijheid verdedigen en nooit toegeven aan gerechtelijke dwingelandij. Het Hooggerechtshof is niet het opperwezen. Ik heb haar laten weten hoe fier ik ben op haar, dat ze haar religieuze overtuiging niet laat varen”.
Paul noemt het “absurd” dat iemand om deze reden in de gevangenis belandt. Dit zal de kampen alleen maar radicaliseren, zegt hij. Wellicht zullen meerdere districten niet langer huwelijken sluiten, zei hij nog.
Rubio en Jindal lieten weten dat voor hen de overheid “respect” moet tonen voor het geloof van de griffier.
Plaatselijke politici van beide grote partijen proberen een wettelijk compromis uit te dokteren, waarbij huwelijken mogelijk zijn zonder tussenkomst van de(ze) griffier. Maar het parlement is tot volgend jaar met vakantie en om een wetswijziging mogelijk te maken zou de (Democratische) gouverneur een speciale sessie moeten beleggen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier