De gezondheidszorg in Venezuela gaat alarmerend snel achteruit, waarschuwt de Wereldgezondheidsorganisatie. Het aantal gevallen van difterie, mazelen, malaria, hiv en tuberculose neemt snel toe.
‘Uitbraken van difterie, mazelen en malaria hebben zich snel verspreid’, zegt een nieuw rapport van het Regionaal Comité van de Wereldgezondheidsorganisatie over de situatie in Venezuela.
De gezondheidscijfers zijn alarmerend.
Het waarschuwt voor hiv- en tuberculose-infecties, voor de toename van moeder- en kindersterfte, voor een tekort aan geneesmiddelen en adequate verzorging van mensen met acute en chronische levensbedreigende ziekten.
Malaria en mazelen
‘Het gezondheidssysteem in Venezuela staat onder druk door een combinatie van factoren zoals de migratie van gezondheidswerkers en het tekort aan medicijnen en medisch materiaal’, zegt het rapport.
De gezondheidscijfers zijn alarmerend. Het aantal gevallen van malaria is van 2015 tot 2017 verdrievoudigd. ‘Deze toename houdt voornamelijk verband met de migratie van besmette mensen in de mijnregio’s van de deelstaat Bolívar, in het oosten van Venezuela, naar andere delen van het land’ en ‘de schaarste of de onbetaalbare prijs van antimalariamiddelen’, stelt het rapport.
Bij mazelen zijn van juli 2017, toen de eerste zaak werd bevestigd, tot december 727 patiënten geregistreerd. In het eerste semester van 2018 waren er al 3545 gevallen meer, 4272 in totaal.
Difterie, hiv en tuberculose
Wat difterie betreft, begon in 2016 een uitbraak waarbij al 1217 gevallen zijn bevestigd in vijf deelstaten, met 168 doden als gevolg.
Het aantal hiv-gevallen is van 2010 tot 2016 met 24 procent gestegen. Volgens officiële gegevens ontvangt 87 procent van de patiënten die voor antiretrovirale behandeling zijn geregistreerd, die behandeling niet. Vijftien van de 25 geneesmiddelen die de overheid aankoopt, zijn al meer dan negen maand niet meer in voorraad.
Tuberculose
Over tuberculose verzamelt het rapport enkele cijfers uit het Globale Rapport 2017, dat op 18 september is gepubliceerd.
Daaruit blijkt dat Venezuela vorig jaar 10.952 gevallen van deze ziekte registreerde, een stijging van 28 procent.
De incidentie van tuberculose nam ook toe, van 31 gevallen per 100.000 inwoners in 2016 naar 42 in 2017. Van de gevallen die in 2017 werden geregistreerd, werd 60 procent ook met hiv gediagnosticeerd. Deze groep is bijzonder kwetsbaar voor infecties. Tot de oorzaken van deze toename behoren ondervoeding en overbevolking.
Het rapport wijt de gezondheidscrisis aan het ‘progressieve verlies van de operationele capaciteit van het nationale gezondheidssysteem’.
22.000 artsen vertrokken
Het rapport wijt de gezondheidscrisis aan het ‘progressieve verlies van de operationele capaciteit van het nationale gezondheidssysteem’. Ongeveer 22.000 artsen zijn uit het land vertrokken, een derde van het totale aantal artsen in 2014.
Het rapport beveelt Venezuela aan om ’te investeren in de algemene vaccinatiedekking en er prioriteit aan geven om ten minste 95 procent van de bevolking te bereiken’.
Migratie voorspellen
Onderzoekers van de Universiteit van Toronto en het Saint Michael-ziekenhuis in deze Canadese stad stellen ondertussen voor mathematische modellen te gebruiken om te anticiperen op de migratie in Venezuela en zo ‘de middelen voor volksgezondheid gerichter in te zetten en de verspreiding van besmettelijke ziekten te voorkomen.’
Hun artikel in het Journal of Travel Medicine beschrijft hoe twee modellen zijn gebruikt om de verplaatsingen van migranten te voorspellen. Het ene was gebaseerd op patronen van vliegreizen. Het andere kruiste informatie over de bevolkingsgrootte van verschillende steden met de afstand van verschillende Venezolaanse plaatsen tot die steden.
Het zijn instrumenten die nuttig zijn in landen als Venezuela, waar de toegang tot informatie beperkt is, zegt een van de auteurs, Ashleigh Tuite, onderzoeker in het Saint Michael-ziekenhuis en de School voor Volksgezondheid van de Universiteit van Toronto.
Humanitaire noodsituatie
Voor José Felix Oletta, minister van Volksgezondheid in Venezuela van 1997 tot 1999 en lid van de Venezolaanse Vereniging van Volksgezondheid, kunnen de theoretische modellen nuttig zijn, maar hij merkt op dat de gegevens kunnen veranderen.
‘We kunnen op zijn minst drie momenten in de Venezolaanse migratie onderscheiden. Eerst was het een langzaam proces, bestaande uit hooggekwalificeerde professionals, die het land acht of tien jaar geleden begonnen te verlaten.’
Men heeft de humanitaire crisis in Venezuela te laat onderkend, zegt de oud-minister.
Een tweede moment was een migratie terug naar Colombia in 2016, toen door een conflict tussen beide landen de grens werd gesloten, zegt hij. ‘We bevinden ons nu op een derde moment: een gedwongen migratie van mensen die op zoek zijn naar betere leefomstandigheden. Het gaat om mensen die geen middelen of gekwalificeerde banen hebben en op een irreguliere manier migreren.’
De eerste migranten vertrokken per vliegtuig. De derde groep vertrekt met de bus of te voet, via de grens met Colombia of Brazilië. ‘De scenario’s wisselen sterk omdat de groepen niet homogeen zijn.’
Men heeft de humanitaire crisis in Venezuela te laat onderkend, zegt de oud-minister. Daardoor zijn er te laat maatregelen genomen die de impact van de ziekten had kunnen verminderen. Hij verwijst naar president Nicolás Maduro, die herhaaldelijk heeft ontkend dat er een humanitaire en migratiecrisis was.
Andere landen
Door de migratie van meer dan 1,5 miljoen Venezolanen naar het buitenland komt ook de gezondheidszorg in andere landen in de regio onder druk te staan.
Informatie over epidemieën buiten Venezuela waarbij Venezolaanse migranten zijn betrokken, kan nuttig zijn om de situatie in Venezuela te onderzoeken, zegt Ashleigh Tuite. Die gevallen werken als kanaries in de koolmijn: ‘Ze stellen ons in staat om conclusies te trekken over de toestand van besmettelijke ziekten op Venezolaans grondgebied.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier