‘Wat we echt nodig hebben in de handelsoorlog is een uitgekiende zet die Trump niet ziet aankomen’, schrijft Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck.
Zelfs voor de pinguïns is er een goeie uitleg in Trumps tarievenoorlog. Dat vindt toch Howard Lutnick, de Amerikaanse minister van Handel, die afgelopen weekend de importheffingen van zijn president verdedigde.
Bijna drie maanden na zijn inauguratie blijft Donald Trump schokgolven door de planeet jagen. Zijn beslissing om wereldwijd tien procent belastingen te heffen op alle Amerikaanse invoer schudde de afgelopen dagen de beurzen door elkaar.
Deze week volgen nog voor individuele landen de specifieke, zogenaamd ‘wederkerige’ importbelastingen, die voor de meeste van die landen een nog veel zwaardere tol zullen eisen.
Het maakt niet uit dat zowat alle economen zowel de heffingen zelf als de manier waarop ze berekend worden absurd vinden. Het maakt niet uit dat ze het leven voor Amerikaanse burgers veel duurder maken. Trump vindt de vragen daarover dom – ‘so stupid’. Soms moet je eerst een medicijn nemen voor je beter kunt worden, zei hij zondagavond op een vlucht van Air Force One naar Washington.
Het laat Trump en zijn acolieten óók onverschillig dat eilanden waar alleen een paar pinguïns wonen taksen zullen moeten betalen. Zelfs voor de eilanden Heard en McDonald, ten zuidwesten van Australië, komen er belastingen, ook al is geen mens daar de laatste tien jaar nog geweest.
Lutnick, de al genoemde minister van Handel, verdedigt de aanval op de pinguïns met een verwijzing naar China, dat via die eilanden ‘achterpoortjes’ voor zijn handel zou kunnen vinden. De president denkt aan alles.
Dat Trump met buitenissige importheffingen blijft zwaaien, mag geen verrassing zijn. Anders dan in een democratie, waar politici tot vervelens toe water bij de wijn moeten doen, voeren would-bedictators als Donald Trump wél al eens onverkort uit wat ze hebben beloofd, ook al sleuren ze daarbij de hele samenleving mee in hun val.
De meest spectaculaire acties van de president zijn vooraf aangekondigd en beschreven in rapporten als Project 2025. En de importheffingen al helemaal. Het script daarvoor is van de hand van Stephen Miran, de voorzitter van Trumps economische raad, en zijn tekst staat al sinds november online.
Het is twijfelachtig of Trump een ideologie heeft die dieper gaat dan zijn eigenbelang, maar als er al een spoor in die richting zou zijn, dan wel dat zijn land onfair behandeld is door zijn handelspartners. Dat vindt hij al tientallen jaren lang.
Een goed gedoseerde muilpeer tegen een bullebak als Donald Trump kan de machtsbalans plots herstellen.
Meneer Miran denkt daar een antwoord op te hebben. De ingewikkelde – en volgens experts zeer gebrekkige – redenering over de dollar als reservemunt kunt u uzelf besparen.
Het komt erop neer dat landen in de toekomst alleen nog op militaire bescherming en vrijhandel met de VS mogen rekenen als ze Amerika zeer langlopende leningen verschaffen. Dat is niet zomaar een tarievenoorlog. In het maffiavocabulaire heet dat een ‘protection racket’. In ruil voor ‘bescherming’ moet u dan véél geld betalen aan de maffiabaas.
Op zo’n provocatie is er maar één antwoord mogelijk, en het is helaas niet het aarzelende, voorzichtige en diplomatische antwoord waar wij Europeanen zo goed in zijn. Dat werkt niet goed bij maffiabazen.
Natuurlijk willen we geen oorlog ontketenen met Amerika. Natuurlijk blijft het een goed idee om een zogenaamd ‘proportioneel’ antwoord te geven. Maar de Europese Unie moet dringend uit een ander vaatje tappen.
En dus circuleren er zelfs in het beschaafde Europa verschillende scenario’s waarmee we kunnen terugslaan. Het meest vanzelfsprekende antwoord is de heffingen verhogen op Amerikaanse import. Een andere tegenzet is het onderhandelen van goeie vrijhandelsakkoorden met andere landen.
Al wat potiger is het uitsluiten van Amerikaanse bedrijven van openbare aanbestedingen in Europa, en strengere regels invoeren voor de big tech. Of flink snoeien in het geld dat naar Amerika wordt versluisd als winsten op ‘intellectuele eigendom’.
Maar wat we echt nodig hebben in de handelsoorlog is een uitgekiende zet die Trump niet ziet aankomen. Een goed gedoseerde muilpeer tegen een bullebak kan de machtsbalans plots herstellen. Trump beschrijft de Europese Unie als een zeer harde onderhandelaar. Dat bedoelt hij als kritiek, in feite is het een compliment. Maar het is een compliment dat we nog moeten waarmaken.
Het is tijd dat de bollebozen op het Schumanplein in Brussel tonen wat ze waard zijn: eendrachtig, slim en doortastend. Verras ons, beste Europese apparatsjiks, met een briljante zet. Zelfs de pinguïns zullen u dankbaar zijn.
